YOKSULLUKTAN VARSILLIĞA -İSVEÇ- - Abana Gazetesi

YOKSULLUK ÇAĞ LARI 35
O, erkeklerin i ş te oldu ğu, günün ortas ında, i ş çilerin ve yar ıc ılar
ın kulübelerini dola şır; çok ya şlı olmayan (genç) kad ınlarla
yatard ı. Kad ınlar, onun iste ğini geriye çeviremezdi. Yoksa (ailece)
çiftlikten at ılırlard ı. Ve de i ş ten atılan kiş inin ba şka yerde
iş bulması kolay de ğildi. Soylular (bu durumlar için) aralar ında
anlaşmışlardı. Koyulan iş çiler kara listeye al ınırd ı .
(...) İkinci kızkarde şim 16 yaşındayd ı. Soylu ona otlukta
sata şmış (...). Her nas ılsa kız kendini kurtarmay ı ba şarm
ış. Ko şarak eve ula şıp, korkulu ve kendinden geçmi ş olarak
olanları anlattı. Babam ın yüzünün nas ıl gerginle şip donukla ştığını
gördüm. Ama hiçbir şey söylemedi. Bir süre sonra d ışarı
ç ıktı. Sonradan ö ğrendim ki, soyluyu bulup, a şağıdan alarak
k ız ı özgür bırakmas ı için yalvarmış ■ ...).
Iki gün sonra, öteki yanc ılardan birkaç ı gelerek kulübedeki
tüm gereçlerimizi dışarı attılar. D ışarı atılmamıza kar şı
ç ıkamad ık. Bir yanc ının soylusuna kar şı konu şabilme yetkisi
yoktu. Şanshymışız ki, çiftlikte I.o da) yanc ı olan halam ız ın
yan ına sığındık. Babam hemen ba şka çiftliklerde i ş aramaya
koyuldu ama kimse onu çalış tırmak istemiyordu. Sonunda kente
ta şmdık da, orada i ş bulabildi. Yoksullu ğumuz sürüyordu
ama tutsak de ğildik. Yaşam, hepimiz için ne güzeldi. Özgürlüğümüzün
bilincindeydik (*)."
BÖYLE YA Ş ADIK
Jane Fredlund'un "Böyle Ya şad ık" adlı yapı tından da
temizlik üzerine yazd ıklarını aktarahm:
"Y ılda iki kez, büyük avlulara büyük çama şır kurulurdu:
25 Marttaki Meryem Ana Yortusundan önce ve aral ık
başlarında Noel'i kar şılama mumlan yak ılmaya ba şlanmadan.
S ık çama şır de ğiştirilmemesine kar şın, yarım yılda oldukça çok
iç çama şırı ve gömlek toplanır& Çar şaf genellikle yar ım yılda
bir de ğiştirilirdi. Y ıkanan çama şırlar çok kirliydi. Erkeklerin,
günün ağır işlerinden sonra, hiç temizlenmeden ve de ço ğu kez
iş giysileriyle yata ğa girmeleri de eklenince, (çama şırlardaki)
kirin çoklu ğu daha iyi anla şılır (...).
Sonunda s ıra kiş isel temizli ğe gelirdi. Ki şiler çok s ık
*) Julius Ejdestam, De fattigas Sverige, Stokholm, 1969 (sayfa 21-24).