Bildiri Kitabı - Kitap3

ulunmadığı, 20. yüzyılın son çeyreğine kadar bilinmemekteydi. Halûk Karamağaralı
tarafından gerçekleştirilen araştırma ve kazı çalışmaları sonucunda, Selçuklu veziri
Sahip Ata Fahreddin Ali’nin, mimar Kelük bin Abdullah’a 1258 yılında inşa
ettirdiği, sonradan yanarak yenilendiği için özgün strüktürünü kaybetmiş bulunan
Konya Sahip Ata Camii ile Beyşehir Eşrefoğlu Camii’nin aynı kuruluşta oldukları
tespit edilmiştir (Karamağaralı, 1982, 49). Bu çalışma, Beyşehir Eşrefoğlu Camii
mimarının, kârgir destek ve kârgir kubbeli mihrap önü bölümlü, ahşap destek ve
ahşap tavanlı Konya Sahip Ata Camii’ni örnek aldığını ortaya çıkartmıştır.
Beyşehir Eşrefoğlu Camii mimarının, beylik merkezinde inşa edilmek üzere
kalabalık bir cemaat için planladığı bu caminin büyük boyutlu ve çok destekli olması
gerçeğinden kaçamadığı anlaşılmakta, bu iki olgunun mekân tasarımını daha
başlangıçta yönlendirdiği görülmektedir. Mihrabın güneyde yer alması zorunluluğu,
Eşrefoğlu Camii’nin kent meydanının güneyine, meydanın konumu ise, caminin giriş
cephesinin kuzeydoğuya bakacak biçimde inşa edilmesine neden olmuş olmalıdır.
Tasarım aşamasından başlayarak belli sorunların çözümüne yönelik zorunlulukların
yapıya biçim verdiği, caminin kent meydanı ve diğer kamu yapıları ile birlikte kent
bütünlüğünün bir parçası olarak düşünüldüğü anlaşılmaktadır. Kuzeydoğu cephesinin
genel geometriyi bozan ve yapının planına yansıyan eğriliği dışta, portal, minare,
kütüphane ve kümbet yapılarının yardımıyla büyük ölçüde algı dışına çıkartılarak
giderilmiştir. Portalin batı kanadına minare kütlesi eklenmiş, minare kaidesinin
güneyine yapının kuzey cephe duvarı saplanmıştır. Kuzey cephe önüne kütüphane ya
da toplanma yeri olduğu varsayılan küçük bir yapı inşa edilerek kuzeydoğu
cephesinin meydana daha bütünlüklü olarak yansıması sağlanmıştır. Bu etki,
456 BİLDİRİLER PROCEEDINGS
8