Bildiri Kitabı - Kitap3

heykeltraşlık sanatının bir devinim kazanmasına neden olmuştur. Bu dönemde büyük
boyutlu heykeltraşlık eserleri gibi, terrakotta figürin üretimi de popüler hale
gelmiştir. Özellikle üretiminin ucuz ve teknik açıdan daha kolay olması, yapımda
kullanılan çamura mermerin aksine hemen her yerde ulaşılabilmesi, malzemenin
hünerli ustaların ellerinde şekillendirilerek kolaylıkla bir objeye dönüştürülebilme
özelliği, kullanılan kalıpların çeşitliliği, terrakotta heykelcikleri bu pazarda büyük
boyutlu heykeltıraşlığa karşı alternatif hale getirmiştir. Yine terrakotta ürünlerin
günlük ve dinsel hayatın detaylarını kolaylıkla yansıtabilme özelliği, üretimin artışını
ve fabrikasyon hale gelmeyi etkileyen nedenler arasındadır.
Hellenistik Dönemde artan ve çeşitlenen terrakotta üretimine karşın, pişmiş toprak
figürin yapımı başta Mısır, Anadolu ve Kıta Yunanistan olmak üzere geniş bir
coğrafyada çok daha eskiye gitmektedir. İnsanoğlunun evrendeki gelişimine ayna
tutan bu ürünlerin, insanlık tarihine paralel basitten, gelişmişe uzun bir yolculuk
yaptığı anlaşılmaktadır. Eldeki arkeolojik veriler, Neolitik Dönemde bir çok sanat
eserinin oluşumuna öncülük eden Anadolu’nun özellikle Ana Tanrıça kültü ile
bağlantılı, pişmiş toprak figürin yapımına da liderlik ettiğini, kadın bedeninin üreme,
doğurganlık, devamlılık ve anaçlık gibi güçleri sayesinde her dönemde sevilerek
betimlendiğini göstermektedir (Mellaart, 1970, Pl. CXXV; Duru, 2007, 337, Fig. 10,
43-45). Başlangıçta benzer teknik ve dekorasyon öğelerini kullanan çömlekçi ve
koroplastlar çok özgün bir teknik oluşturmasa da, İ.Ö. 700’ler sonrasında seramik ve
figürin üretim tekniklerinde farklılaşma başlamış, İ. Ö. 6. yüzyılda kalıp tekniğinin
gelişimi ve ilerlemesiyle, İ.Ö. 5. yüzyıl ortaları sonrasında bir endüstriye
dönüşmüştür (Higgins, 1970, 272-277). Figürin üretiminde Arkaik ve Klasik
Dönemlerde dinsel öğeler öne çıkarken, Hellenistik ve Roma Dönemlerinde, heykel
3
4. ULUSLARARASI ESKİŞEHİR PİŞMİŞ TOPRAK SEMPOZYUMU 489