Bildiri Kitabı - Kitap3

Sırbistan çömlekçilik geleneğinde sırlı çömlekçi ürünlerde önemli bir yer tutar. Bu sırlı
dekorlu ürünler aynı zamanda diğer balkan çömlekçiliğinin özelliklerini de taşır.
Potoğraf:1.Zlakusa . Potoğraf:2 Uzice Potoğraf:3 Belgrad
Yapım tekniği; Çamurun hazırlanması, plastik kil ile kırılarak inceltilmiş mika tozu
karışımından oluşmaktadır. Mika kırıldıktan sonra yaklaşık 1mm kalınlığında elenerek
ıslanmış kile katılmaktadır. Katılım fotoğraf 5’de olduğu gibi katılmaktadır. Mika plastik kili
bir miktar özsüzleştirerek, ürünleri biçimlendirme aşamasında çalışma kolaylığı, kurutma ve
pişim aşamasında ateş kaybı oranını düşürerek ürünlerde fire verme olayını engellemektedir.
Çamur bünyesindeki mikadan gelen MaO ( mağnezyum oksit) nedeni ile de ürünler ateş
alevine dayanıklı olmaktadır. Kullanılan kil, başka köyden Rupeljevo’dan temin
edilmektedir. İçine 1/1 oranında katılan mika Varanyani’den getirilmektedir. Çamur
hazırlanmasında biçimlendirme yöntemi kadar ilkeldir. Önceden ıslatılmış plastik kilin
zerine kırılmış elenmiş mika tozları istenilen oranda serpilerek dökülür, geleneksel yöntemle
çıplak ayakla üzerinde gezinerek ezilir, karıştırılır. Karışım sonunda çift merdaneli vals
makinesinden geçirilerek kullanım için dinlenmeye alınır. Fotograf:4,5,6’ da Islatılmış kilin,
mika karıştırılarak ezilmesi ve makineden geçirilmesi görülmektedir.
464
BİLDİRİLER PROCEEDINGS
Fotoğraf:4. Islanmış kil Fotoğraf:5.Ayakla karıştırma Fotoğraf.6.Makineden geçirme
Biçimlendirme: Geleneksel ürün biçimlendirme yöntemi, yöreye özgün turnet
üzerinde sucuk yöntemi ile yapılmaktadır. Sucuklar birbirine çentikleme balçık sürme usulü
ile değil, çevirerek sıkıştırarak, yapıştırarak yükseltmek ve zaman zaman yan yüzeylerin
taraklanarak sıkıştırmak esasın dayanır. Fotograf:7’de Açık Hava Müzesinden (Musee a’ciel
Ouvert- Sirogoino- Zlatibor Serbia.) geleneksel atölye ve turnet görülmektedir. Atölye evin
çömlekçiligine özge turnet görülmektedir. Bu turnetin ölçüleri 33cm çapında bir tekerlek, 14
cm yüksekliğin de haç şeklinde ve 5cm kalınlığında destek düzeneği üzerine oturtulmuştur.
2