4afd4a366a38e5ddb79c44167de45ee5ee0f8828

sidir -başka ressamların portrelerindeki yüz hatlanyla aynı şeyi ifade eder.İfade, model olarak karşısında oturana göre değişmekle birlikte, hep aynı talebedayalı bir çeşitlemedir söz konusu olan: iştaha karşı yiyecek ne ifade ediyorsa,ten de benzer bir talebe karşılık geliyordur. Üstelik bu retorik bir metaforolarak görülmemelidir. Neredeyse düz anlamıyla doğrudur. Bazen ten,meyve gibi çiçek açmıştır. Bazen kızarmış, önüne ne konursa yiyip yutmayahazır bir açlık içindedir. Genellikle -ki Goya'nın yoğun psikolojik içgörüsünündayanağı budur- aynı ânda ikisini de akla getirir: yiyip yutan kişi ileyenilip yutulan şey. Goya'nm bütün hunharca korkulan burada özetlenmektedir.En dehşetengiz görüşü, insan vücutlannı yiyen Şeytan'a dairdir.Aynı acıya, görünüşte sıradan bir çalışması olan kasabın masası tablosundada rastlayabilirsiniz. Ben dünyada bir et parçasının henüz çok yakınbir zamanda yaşayan, duyarlı bir gövdeden kesildiğini bu kadar belirginşekilde vurgulayan, duygusal olanı 'kasap' sözcüğünün düz anlamıyla birleştirenbaşka bir natürmort resim görmedim. Ömrü boyunca et yemeyisevmiş bir adamın fırçasından çıkan bu tablodaki dehşet duygusu, onun birnatürmort olmamasından gelir.Bu noktada haklıysam, Goya çıplak Maja'yı onu çıplak tasavvur etmesinin-yani, bütün kışkırtıcılığıyla tenini hayal etmesinin- hayaline kapıldığıiçin yaptıysa, tablonun niçin yapay göründüğünü izah etmeye başlayabilirizdemektir. Goya o resmi bir hayaleti kovmak amacıyla yapmıştır. Yarasalar,köpekler ve cadılar gibi bu kadın da, 'aklın uykusu'nun serbest bıraktığıcanavarlardan birisidir; fakat onlardan farklı olarak da, arzu edilebilirolduğu için güzel bir yaratıktır. Ancak ressam bir hayalet olarak bu kadındankurtulmak, ona asıl adıyla seslenmek istiyorsa, onu elden geldiğince giyinikolarak yaptığı tablosuna benzetmek zorundaydı. Yani, Goya bir çıplakkadın tablosu yapmıyordu. Giyinik bir kadının içindeki bir çıplak kadınhayaletini resmediyordu. İşte bu yüzden giyinik versiyona sadık kalmıştıve yine bu yüzden her zamanki yaratıcı yeteneğini pek alışık olunmadık ölçüdesergilemişti.