4afd4a366a38e5ddb79c44167de45ee5ee0f8828

yolda yukarı bakması bu yüzden değil. Bence sebep, pencereden görebildiğimizher şeyin bir enginliği, beni bilincinde olmaya zorlayan, izleyeceğimiz,kısa gürültülü ânımızın uzayacağı bir sürekliliği akla getirmesi. Pekiama, bu neredeyse sonsuz sürekliliği düşündüren ne? Gökyüzündeki aydınlıkmı? Hava mı? Burada mesafenin yol açtığı özgül renk değişimlerimi? Belki bunların bir rolü var. Fakat asıl olarak, bence tabii, gördüğümüzmanzaralarda hiçbir olayın (hiçbir tepenin, hiçbir ağacın, hiçbir yapının),başka her şeyin kendisine tabi olacağı doğal bir odak merkezi kadar çarpıcıolmaması. Her olay gözünüzü bir diğerine geçiriyor, sonra bir diğerine,sonra bir başkasına, öyle ki devamlılığın hiçbir duraklamaya ihtiyaç göstermediğinidüşünmenin bir temeli kalmayıncaya kadar.Batı Avrupa terimleriyle, romantiğin karşıtı klasiktir. Fakat bu manzara,romantik manzaranın asıl antitezi. Romantik her zaman mümkün olanıneşiğinde, mümkün olanın ucundadır; nihai olanı -ya yüce, ya da korkunçolanı- ortaya atar. Romantik, hiyerarşiye dayanır, oysa burada, manzaranınolayları arasında, bahçelerde insan ile doğal olan şeyler arasında açıkçagörülene benzer, kısıtlı bir eşitlikçilik söz konusu. Onu sınırsızmış gibi gösteren,bu manzaranın normalliği.Belgrad'daki Ulusal Galeri'de, bu özsel niteliklerden birine tanıklıkeden tek bir tablo yok. Başka yerlerde de bu amaca hizmet eden fazla tabloolduğunu sanmıyorum. Bu, temsili resme dayanan bir manzara değil; bilakis,filme dayalı bir manzara, çünkü hareket ediyor; ya da süslemeye ve dekorasyonadayalı diyebiliriz, çünkü yakın ile uzak arasındaki farklılığı görmezliktengeliyorlar. Yine de bu, Slav şiirinin önemli bir kısmında dile getirilendeneyimin açıkça arkasında duran manzara. Yine de neyin arandığıkonusunda açık olmalıyız. Bunun özelliklerinde kırsal ya da masumane yada ebedi ya da temin edici hiçbir şey yok. Böylesi bir manzara, faniliğin tutkulu(dinginleştirici olmayan) bir şekilde tanınmasını teşvik ediyor.1972