Ryzyko poważnych awarii rurociągów przesyłowych ... - MANHAZ

urę. W takich sytuacjach zdeformowane części będą mogły zostać wymienione, zanim
pojawi się jakakolwiek szczelina spowodowana w następstwie zmęczenia materiału z powodu
ciągłej eksploatacji gazociągu. Jeśli wydarzy się nieprawdopodobna sytuacja i rozbicie
samolotu spowoduje powstanie szczeliny w gazociągu, to kula ogniowa powstała w wyniku
wybuchu paliwa samolotu będzie miała znacznie większy wpływ na otoczenie miejsca
katastrofy, niż rozprzestrzeniający się ogień powstały wskutek zapalenia się wydobywającego
się gazu. Dotychczas taki przypadek nie wystąpił.
Pęknięcia gazociągu
Pomijając prawdopodobieństwo ryzyka uwzględniające pęknięcie i rozszczelnienie
w gazociągu, na potrzeby oszacowania ryzyka można rozważyć scenariusz rozerwania
gazociągu na powierzchni której wielkość dochodzi do dwukrotnej powierzchni przekroju
poprzecznego.
Takie pęknięcie i ulatnianie się gazu z dużą prędkością doprowadzi do utworzenia się
strumienia gazowo-powietrznego, który w stosunkowo szybko kieruje się do góry z uwagi na
siły unoszenia.
Istotne jest aby określić stężenie i rozproszenie gazu ziemnego w tej mieszaninie (chmurze)
gazowej w celu określenia ilości gazu ziemnego, który ulatnia się w punktach takiego
pęknięcia. Rozcieńczenie gazu następuje po ulotnieniu się gazu, a dzieje się to na drodze
procesów turbulentnych. Mieszanina gazowo-powietrzna może eksplodować w pewnych
ściśle określonych wzajemnych stosunkach stężeń, które mieszczą się w wąskich granicach.
Symulacje komputerowe pozwalają określić czas (okres), w którym maksymalna ilość gazu
ziemnego znajduje się w warunkach (zakresach stężeń) sprzyjających powstaniu wybuchu. Ta
maksymalna ilość gazu osiągana jest zazwyczaj po ok. 20÷30 sekundach po pęknięciu
gazociągu. Przed i po tym czasie ilość gazu znajdującego się stężeniu sprzyjającym
wybuchowi jest mniejsza. Po upływie ok. 90 sekund ilość gazu mogącego doprowadzić do
wybuchu zmniejsza się o połowę. Zapłon w niesprzyjających warunkach stężeń gazów
prowadzi jedynie do podpalenia w formie rozbłysku.
Jeśli dochodzi do zapłonu w niesprzyjającym okresie, to można założyć, że wytwarzające się
maksymalne ciśnienie w swobodnej chmurze gazowej wynosi 0.1 bar, nawet w obszarach
turbulencji. Przy powierzchni ziemi maksymalne nadciśnienia towarzyszące zapłonowi będą
179