Ryzyko poważnych awarii rurociągów przesyłowych ... - MANHAZ

Bardzo ważnym zagadnieniem w konstrukcji zarówno drzew zdarzeń jak również drzew
błędów jest modelowanie zdarzeń, błędów zależnych. Zależności są rezultatem oddziaływań
między systemami lub ich elementami, wynikających z zasad konstrukcyjnych obiektu lub
pochodzą z uwarunkowań zewnętrznych dla urządzeń - (obsługa operatorska - środowisko
pracy - produkcja i instalowanie) - tzw. zdarzenia zewnętrzne (powodzie, pożary, itp.).
Nieadekwatność modelowania zdarzeń zależnych może spowodować niedocenianie ryzyka,
sięgające kilku rzędów wielkości.
Oddziaływanie człowiek-maszyna jest również jednym z istotnych czynników określających
niezawodność systemów i bezpieczeństwo obiektu. W okresie rozwoju i "dojrzewania"
metodyk QRA rozwinęło różne techniki modelowania tzw. czynnika ludzkiego (Human
Factor). Istnieje wiele sposobów stosowanych w praktyce do oceny błędów ludzkich i analiz
błędów ludzkich (HRA). Jednym z najbardziej znanych jest THERP (Technique for Human
Error Prediction) opracowany przez A. D. Swaina.
Wynikiem analiz drzew zdarzeń i drzew awarii jest:
− pogrupowanie wszystkich możliwych ciągów zdarzeń ze względu na przyjętą klasyfikację
skutków (kategorie uszkodzeń obiektu lub charakterystyki uwolnień substancji
szkodliwych),
− określenie ciągów dominujących w każdej grupie,
− obliczenie prawdopodobieństwa występowania każdej grupy ciągów.
Należy pamiętać, że termin "prawdopodobieństwo uszkodzenia" implikuje dwa pojęcia:
częstość i niepewność. Częstość jest miarą tego jak często określone zdarzenie zachodzi,
podczas gdy niepewność jest odbiciem stopnia ufności w odniesieniu do określonej wartości
tej częstości. Odpowiednie reprezentowanie niepewności jest jednym z głównych zadań
QRA. Stwarza to bowiem możliwość przedstawienia stanu wiedzy na każdym etapie analizy
QRA, ułatwia logiczną i spójną analizę zarówno zdarzeń częstych jak i rzadkich. Oczywiście
liczba danych jakimi dysponujemy określa poziom ufności odnośnie oszacowań
odpowiednich częstości.
68