vojvodjanski identitet

Za ovu priliku pripremila sam samo nekoliko pokazatelja o
stavovima Novosađana o nadležnostima Vojvodine povezanih sa poreklom i
dužinom života u Vojvodini, iz najnovijeg istraživanja koje je obavljeno
polovinom juna u Novom Sadu i svim mestima koja čine Grad na uzorku od
1170 ispitanika.
U uzorku je bilo 51% ispitanika koji tvrde da njihova porodica živi u
Vojvodini od pre Prvog svetskog rata, 5,5% doseljenih ili kolonizovanih
između Prvog i Drugog svetskog rata, 22,6% kolonizovanih ili doseljenih
posle Drugog svetskog rata, zaključno sa 1947. godinom, 2,4% doseljenih od
1948-1960. godine, oko 9% od 1961-1990. godine i oko 10% doseljenih u
Vojvodinu posle 1991. godine. Među anketiranim Novosađanima čije su se
porodice doseljavale u Vojvodinu u različitim periodima posle Prvog
svetskog rata najviše njih je poreklom iz Bosne i Hercegovine 23%, zatim iz
Hrvatske oko 9%, iz Crne Gore 5%, sa Kosova i Metohije 1,5%, nešto više od
8% je iz drugih krajeva Srbije, 1% je poreklom iz Makedonije.
Više nego danas, manje od 1974.
Kakve nadležnosti bi Vojvodina trebalo da ima?
Ne znam
Nešto drugo
Samostalna država
Ukinuti svaku autonomiju
Republika u Saveznoj državi
Autonomija iz 1974.
Isti kao sada
0.9
2.2
2.2
U ovom istraživanju, svaki jedanaesti Novosađanin (9,3%) tvrdi da
treba ukinuti sve nadležnosti Vojvodine, odnosno da nema potrebe za
autonomijom Vojvodine. Gotovo svaki treći (31,3%) je za to da Vojvodina
zadrži nadležnosti i stepen autonomije ovakav kakav ima sada, a gotovo
svaki osmi (13,1%) kaže da ne zna kakve nadležnosti Vojvodina treba da ima.
82
9.3
13.1
18.8
22.1
31.3
0 5 10 15 20 25 30 35
Svi ostali ispitanici pokazuju nezadovoljstvo postojećim nadležnostima.
Najviše je onih koji bi bili za to da se Vojvodini vrate nadležnosti koje je imala
po Ustavu iz 1974. godine (22%), oko 19% misli da nadležnosti moraju biti
veće od današnjih, ali manje nego što je to garantovao Ustav iz 1974. godine,
dok je njih po 2,2% za to da Vojvodina ima status republike u saveznoj državi
ili da bude samostalna država.
Ovako su raspoređeni odgovori na pitanje o nadležnostima
Vojvodine u ukupnom uzorku. Međutim, među ispitanicima postoje značajne
razlike u stavovima o nadležnostima Pokrajine u zavisnosti od toga kada su
se porodice sadašnjih punoletnih građana Novog Sada doseljavale u
Vojvodinu, ali i po mestu porekla.
Novosađani koji tvrde da njihova porodica živi u Vojvodini od pre
Prvog svetskog rata razlikuju se značajno, po stavovima o nadležnostima
Vojvodine, od ostalih ispitanika, pre svega po učestalosti stava da Vojvodina
treba da ima nadležnosti koje je imala po Ustavu iz 1974. godine.
Svaki treći (33,1%) Novosađanin čija porodica živi u Vojvodini od pre
Prvog svetskog rata želeo bi da se Vojvodini vrate nadležnosti koje je imala u
SFRJ. Po ovom stavu njima su najsličniji doseljeni od 1948-1960. godine, a
nisu kolonizovani. Svi ostali se značajno manje zalažu za ovakve nadležnosti
Vojvodine. Za veće nadležnosti od sadašnjih, ali manje od nadležnosti koje je
Vojvodina imala po poslednjem Ustavu SFRJ, zalažu se najviše doseljeni u
ekonomskim migracijama od 1971. do 1990. godine. Uz njih, za ovu opciju se
zalažu i doseljeni od 1948. do 1971. godine, kao i ispitanici čija porodica živi u
Vojvodini od pre Prvog svetskog rata. Svaki treći, ili gotovo svaki treći
doseljeni posle 1971. godine je za veće nadležnosti Vojvodine od sadašnjih,
više nego svaki peti (22%) doseljeni između 1948-1971. godine je za veće
nadležnosti, koliko je ovaj odgovor prisutan i među Novosađanima čiji preci
u Vojvodini žive od pre Prvog svetskog rata. Za veće nadležnosti su najmanje
ispitanici čija je porodica kolonizovana između dva rata ili posle Drugog
svetskog rata, kao i migranti ratova nakon 1990. godine. Ini su istovremeno i
najbrojniji pobornici ukidanja svih nadležnosti Vojvodine, odnosno među
njima je zalaganje za ukidanje autonomije frekventnije nego kod svih drugih
stanovnika Novog Sada. Gotovo svaki peti Novosađanin čiji su preci ili oni
sami doseljeni u Vojvodinu između dva svetska rata, kolonizovani posle
Drugog svetskog rata ili su doseljeni posle 1990. godine su za to da se ukine
autonomija Vojvodini.
83