procesu dydaktycznego propozycje zawartew ACommonFrameworkmaj¹pobudziæ do refleksji, stworzyæ okazjêdo dyskusji dotycz¹cej nauczania jêzykóww kontekœcie podejmowanychw wielu krajach reform edukacyjnych.ÖWspólnenarzędziaoceny i samoocenyUjednolicenie narzêdzi ocenyi samooceny ma sprzyjaæ porównywalnoœciwyników nauki jêzyków naobszarze Europy. S³u¿y temu wspomnianaszeœciostopniowa GlobalnaSkala poziomów bieg³oœci. Autorzyprogramów nauczania i nauczyciele jêzyków powinnipostrzegaæ j¹ jednak jako swoisty punktodniesienia a nie obowi¹zuj¹cy sztywno schemat.Zak³ada siê s³usznie, ¿e pewne sytuacje uczeniasiê/nauczania jêzyków mog¹ wymagaæ wyodrêbnieniapoziomów poœrednich. I tak w oparciuo szeœæ poziomów Rady Europy, Portfolio szwajcarskieproponuje dodatkowo cztery poziomy poœrednie9) . Rozwi¹zanie takie spotkamy równie¿w innych wersjach jêzykowych tego dokumentu.A Common FrameworkPoziomy Globalnej Skali i odpowiadaj¹cy impoziom ucz¹cego siêA1 Breakthrough U¿ytkownikpocz¹tkuj¹cyA2 WaystageB1 ThresholdB2 VantageC1 EffectiveProficiencyC2 MasteryU¿ytkowniksamodzielnyU¿ytkownikdoœwiadczonyzaawansowanyA1 A2 B1Poziomy skaliszwajcarskiejN 1 TouristN 2 BreakthroughN 3 WaystageN 4 Waystage plusN 5 ThresholdN 6 Threshold plusN 7 VantageN 8 Vantage plusN 9 EffectivenessN 10 MasteryTabela Samooceny opiera siê na GlobalnejSkali, ale odnosi siê do nastêpuj¹cych sprawnoœci:Słucham i rozumiem, Czytam i rozumiem,Mówię (rozmawiam, wypowiadam siê),Piszę. Jej zindywidualizowany, ukierunkowanyna ucz¹cego siê przekaz ma wyrobiæ poczuciei chêæ kierowania w³asn¹ nauk¹. Oto umiejêtnoœciinterakcyjne ,,Rozmawiam’’ rozpisanew Tabeli samooceny wed³ug 6-poziomowej skaliRady Europy 10)RozmawiamRozmawiamPotrafiê porozumieæ siê, jeœli mójrozmówca powtórzy wolno lubuproœci swoj¹ wypowiedŸ, a tak-¿e pomo¿e mi w mojej wypowiedzi.Potrafiê postawiæ proste pytanianaznanymitemat,lubnatemat tego, co jest mi niezbêdniepotrzebne, a tak¿e odpowiedzieæna podobne pytania.Potrafiê porozumieæ siê w trakciewykonywania znanych mi prostychprac wymagaj¹cych jedynieprostej i bezpoœredniej wymianyinformacji na znane mi tematy.Potrafiê porozumieæ siê w trakciekrótkiej wymiany zdañ mimo, ¿enie rozumiem doœæ dobrze, byprowadziæ d³u¿sz¹ rozmowê.B2 C1 C2Potrafiê porozumieæ siê w miarêswobodnie i spontanicznie w takisposób, ¿e interakcje z rdzennymu¿ytkownikiem jêzyka staj¹siê naturalne. Potrafiê uczestniczyæczynnie w rozmowie na tematycodzienne, przedstawiaæmoje w³asne pogl¹dy i ich broniæ.Potrafiê porozumiewaæ siê swobodniei spontanicznie nie szukaj¹cs³ów. Potrafiê skutecznieporozumiewaæ siê w sytuacjachcodziennych i w kontaktach zawodowych.Potrafiê wyra¿aæmoje myœli i pogl¹dy oraz nawi¹zaædo wypowiedzi moichrozmówców.Potrafiê porozumieæ siê w wiêkszoœcisytuacji zwi¹zanych z podró¿¹po kraju, którego jêzykasiê uczê. Potrafiê bez przygotowaniawzi¹æ udzia³ w rozmowiena tematy osobiste lub dotycz¹ce¿ycia codziennego np. rodziny,czasu wolnego, pracy, podró¿yi bie¿¹cych wydarzeñ.Potrafiê uczestniczyæ bez ¿adnegowysi³ku we wszelkich rozmowachi dyskusjach swobodniestosuj¹c wyra¿enia idiomatycznei potoczne. Potrafiê wypowiadaæsiê p³ynnie i wyra¿aæ precyzyjnieniuanse znaczeniowe. W przypadkutrudnoœci potrafiê zrêcznie,w sposób niemal niezauwa¿ony,naprawiæ w³asne potkniêcie.9)wg Schneider, G., B. North (2000), ,,Dans d’autres langues, je suis capable de...: Échelles pour la description,l’évaluation et l’auto-évaluation des compétences en langues étrangères – rapport de valorisation, Programme national derecherche 33CSRE, Berne et Arau.10)Fragment Tabeli samooceny (EPJ dla m³odzie¿y i doros³ych), Grille pour l’auto-évaluation, Un Cadre Commun Européende Référence pour les langues-apprendre, enseigner, évaluer, Conseil de l’Europe, Projet 2, p. 38. (projekt t³um.BG).40
Tabela Samooceny nie jest jedyn¹ pomoc¹jakiej Portfolio dostarcza uczniowi. W BiografiiJêzykowej znajdzie on wykazy minimalnych zachowañjêzykowych, tzw. deskryptorów, pogrupowanychwed³ug wymienionych wy¿ej poziomów.Z punktu widzenia ucznia deskryptory odzwierciedlaj¹cele uczenia siê. Refleksja nad w³asnymipotrzebami, celami i sposobami ich osi¹ganiazrodzi siê w czasie konsultowania tych listi ,,odhaczania’’ zrealizowanych celów, np:Rozmawiam-A2✔ Potrafiê zwróciæ siê do kogoœ w uprzejmysposób.✔ Potrafiê zaprosiæ kogoœ do wspólnej zabawy,do kina, na koncert...✔ Potrafiê odpowiedzieæ na zaproszenie.✔ Potrafiê zapytaæ o to, co inni robi¹ w szkole,na wakacjach i odpowiedzieæ na podobnepytania.Ö ZasięgW³asne Portfolio Językowe posiadaj¹ ju¿:Szwajcaria, Francja, Rosja, Niemcy, RepublikaCzeska, Wielka Brytania, Irlandia, Wêgry, Holandia,Szwecja, Portugalia, Austria, W³ochy oraztzw. ONG czyli organizacje pozarz¹dowe: EAQU-ALS/ALTE i CERCLES. Niektóre z tych krajówwdro¿y³y dwa lub nawet trzy ró¿ne typy EPJ odpowiedniedo wieku uczniów 11) .Obecnie,przygotowywanychjest oko³o 20 kolejnych wersji 12) ,a wœród nich pierwsza w jêzyku polskim. Jeœliwszystko potoczy siê zgodnie z ustalonym kalendarzem,Portfolio zostanie udostêpnione uczniomszkó³ podstawowych w 2004 r. Nadzór nad ca³oœci¹prac sprawuje Ministerstwo Edukacji i Sportu.Ö DefinicjaPortfolio jest wdra¿ane w szko³ach, aletrudno nazwaæ je podrêcznikiem do nauki jêzykalub te¿ przewodnikiem metodycznym nauczyciela.Okreœlenie osobisty dokument uczniareprezentuj¹cy jego umiejêtnoœci jêzykowei doœwiadczenia interkulturowe we wszystkichznanych mu jêzykach ilustruje przede wszystkimrolê jak¹ Portfolio ma pe³niæ na zewn¹trz,poza szko³¹ i d³ugo po jej ukoñczeniu. Portfolionie ogranicza siê do Paszportu, wrêcz przeciwnie,o jego wartoœci dydaktyczno-wychowawczejstanowi¹ dwie pozosta³e czêœci: Biografiajęzykowa i Dossier. To czy EPJ oka¿e siê brakuj¹cymogniwem w relacji nauczyciel-uczeñ zale¿yw du¿ej mierze od zrozumienia, przez wszystkiezaanga¿owane w tê relacjê strony, celów i zasad,jakie kieruj¹ dzia³aniami Rady Europyw dziedzinie edukacji.Ö Wielojęzycznośćjako wyraz poszanowaniajęzyków i kulturJednospojrzenienamapêEuropywystarczy,by zdaæ sobie sprawê z ogromnej ró¿-norodnoœci jêzykowej i kulturowej wystêpuj¹cejnajejobszarze.Swobodnekomunikowaniesiê mieszkañców Europy miêdzy sob¹ wymagawzajemnej znajomoœci jêzyków i tradycji kulturowych.Do niedawna jeszcze uwa¿ano, ¿ejeden wspólny jêzyk powinien po³¹czyæ ludzi.Wierzono na przyk³ad, ¿e sztucznie stworzoneesperanto mog³oby pe³niæ tê rolê. Powszechneprzekonanie o potrzebie wspólnegodla wszystkich idiomu ugruntowuje utrzymuj¹casiê od ponad pó³ wieku popularnoœæ jêzykaangielskiego, który zapewne jeszcze przez d³ugielata bêdzie pe³ni³ na naszym globie rolêlingua franca. Czy jednak dominacja angielskiegow szkolnictwie nie stwarza dla pozosta³ychjêzyków zagro¿eñ podobnych dotych, jakie niesie ze sob¹ kultura masowadla kultury wysokiej i lokalnych tradycjikulturalnych? Poszczególne kraje œwiadomeniebezpieczeñstw staraj¹ siê otaczaæ opiek¹ jêzykii tradycje mniejszoœci. Czy to wystarczy?Rada Europy twierdzi, ¿e problem dotyczy równie¿jêzyków rzadziej nauczanych. Do grupy tejzaliczaj¹ siê nie tylko jêzyki mniejszoœci etnicznych,ale niemal wszystkie jêzyki europejskie,11)Wyró¿nia siê: Portfolio dla dzieci (6–10 lat), Portfolio dla młodzieży (11–15 lat), Portfolio dla młodzieży szkół średnichi dorosłych (od 16 roku ¿ycia) oraz Portfolio dla dorosłych.12)Chodzi tu o drug¹ grupê krajów, które do³¹czy³y do projektu w 2001 r. Pierwsza grupa liczy³a 15 krajów. Wziê³y oneaktywny udzia³ w opracowaniu i testowaniu EPJ (faza eksperymentalna trwa³a 3 lata od 1998 do 2000 r.).41
- Page 5 and 6: PODSTAWYGLOTTODYDAKTYKIEwa Dźwierz
- Page 7 and 8: ciel musi równie¿ uwzglêdniaæ t
- Page 9 and 10: Ö powtórzenia,Ö fa³szywe ,,star
- Page 11 and 12: Ö luŸny sposób wypowiadania siê
- Page 13 and 14: synonimów czy antonimów. Nie by³
- Page 15 and 16: zultatów dokonanej przez ka¿dego
- Page 17 and 18: × Skale punktacyjneRzetelnoœæ pr
- Page 19 and 20: BibliografiaBachman, L.F. (1990), F
- Page 21 and 22: pozytywno-negatywnym, chocia¿ w op
- Page 23 and 24: METODYKAInez Łuczywek 1)ŁódźDwi
- Page 25 and 26: na zadaniu daje tak¹ szansê. Komp
- Page 27 and 28: Doœwiadczenia pokaza³y, jak bardz
- Page 29 and 30: i œwiadom¹ ich obron¹. Uczenie s
- Page 31 and 32: Krystyna Szymankiewicz 1)WarszawaNe
- Page 33 and 34: Ö Przykład 1.1.25. N qu’est-ce
- Page 35 and 36: N reaguje na wahania U przy u¿yciu
- Page 37 and 38: Z PRACINSTYTUTÓWRada Europy 1)Euro
- Page 39 and 40: Stefania Wilkiel 1)WarszawaEuropejs
- Page 41: Barbara Głowacka 1)BiałystokEurop
- Page 45 and 46: ÖStrukturaPortfolioEuropejskie Por
- Page 47 and 48: Jadwiga Zarębska 1)WarszawaPowszec
- Page 49 and 50: Najwiêkszy spadek wartoœci wskaŸ
- Page 51 and 52: (rys. J. Bujak)(sierpieñ 2002)49
- Page 53 and 54: Nastêpnie dzielimy uczniów na gru
- Page 55 and 56: Za³¹czony czterowierszjest prosty
- Page 57 and 58: 1 It’s the witch, witch, witchesT
- Page 59 and 60: (Słychać grzmot pioruna) In front
- Page 61 and 62: like to come here, in front of the
- Page 63 and 64: Czas trwania: 45 minutTemat lekcji:
- Page 65 and 66: Nastêpnie uczniowie prezentuj¹ pr
- Page 67 and 68: II. Gry, zabawy jêzykowei æwiczen
- Page 69 and 70: V. Podró¿e po Rosjii ...18. Elimi
- Page 71 and 72: Z DOŚWIADCZEŃNAUCZYCIELIBeata Kaz
- Page 73 and 74: Kaum zu glauben!Das geht doch nicht
- Page 75 and 76: Ö pozwala nabraæ ³atwoœci w pos
- Page 77 and 78: kultur. S¹ to kwestie edukacyjne,
- Page 79 and 80: Did the miners make their fortune?
- Page 81 and 82: Przebieg æwiczenia:Ö uczniowie za
- Page 83 and 84: school all came from Britain. The b
- Page 85 and 86: All alone now, in the cavern,In the
- Page 87 and 88: Goldminers: Thanks, pardner! Thank
- Page 89 and 90: Young Man: May I walk you to your n
- Page 91 and 92: And now, her Pa! Poor man! He just
- Page 93 and 94:
propozycje takich testów dla rozdz
- Page 95 and 96:
nież takie błędy, do których ni
- Page 97 and 98:
i Hadriana - wszyscy oni byli posy
- Page 99 and 100:
manifeste ea sumere et intellegere
- Page 101 and 102:
so suffer more. In this dreadful si
- Page 103 and 104:
3. Could you tell me the price, ple
- Page 105 and 106:
Bibliografia:Donald Adamson (1997),
- Page 107 and 108:
Noëel au balcon, Pâaques aux tiso
- Page 109 and 110:
i) Während der Reise soll man kein
- Page 111 and 112:
13. Man muß den Bock nicht zum ...
- Page 113 and 114:
tout. Depuis septembre on s’écri
- Page 115 and 116:
NewYork,partagesavieentreleclaviere
- Page 117 and 118:
1. Le voyage de Paris à Londres en
- Page 119 and 120:
Zad. D - maks. 4 pkt - za ka¿de pr
- Page 121 and 122:
A. Opération bizarre F. Médecine
- Page 123 and 124:
7.1. Ce texte estA. une publicitéB
- Page 125 and 126:
outiques, ateliers d’artisans, qu
- Page 127 and 128:
Bien que l’acupuncture ne soit pa
- Page 129 and 130:
Ö ARKUSZ IIZadanie 4 - za ka¿de p
- Page 131 and 132:
POZIOM JAKOŚCI JĘZYKA POZIOM KOMP
- Page 133 and 134:
Pisemny egzamin dojrzałości 2002
- Page 135 and 136:
5. : , , Moodswings.Ö 2. Po
- Page 137 and 138:
Ö V. Napisz po rosyjsku, że:× w
- Page 139 and 140:
- . - . - - - . .
- Page 141 and 142:
- . , -, ,, , .
- Page 143 and 144:
. - .2 , . , . ,
- Page 145 and 146:
, , - . , . , -,
- Page 147 and 148:
13.2. Rosyjskie czasopismo m³odzie
- Page 149 and 150:
POZIOM MERYTORYCZNY POZIOM JAKOŚCI
- Page 151 and 152:
SPRAWOZDANIATeresa Mastalerz 1)Chrz
- Page 153 and 154:
Jednak my chcia³ybyœmy, by nastê
- Page 155 and 156:
dr Teodozja Wikarjak i S³awomira B
- Page 157 and 158:
z nas nie mia³ w¹tpliwoœci, ¿e
- Page 159 and 160:
Urszula Sobczak 1)ŁódźNasza szko
- Page 161 and 162:
oraz stanowiæ g³os w debacie o wi
- Page 163 and 164:
suje, ma 7822,29 DM brutto. Zarobki
- Page 165 and 166:
RECENZJEPiotr Stalmaszczyk 1)Łód
- Page 167 and 168:
Bazuj¹c na teorii C.G. Junga, dwie
- Page 169 and 170:
i Przemys³aw Wolski, a ksi¹¿ka p
- Page 171 and 172:
zwiska dobrze znane w krêgach germ
- Page 173 and 174:
Krystyna Januszkiewicz 1)PajęcznoV
- Page 175 and 176:
Drugi proponowany wariant, równie
- Page 177:
zentowanie sytuacji komunikacyjnych