Portret Magazine No 5

На „ти” со
кажувам на глас, се разбира – за да не звучам хамлетовски.
„А full of scorpions is my mind dear wife“ e реплика на Магбет
до Лејди Магбет и најчесто ме поврзува со процесот на
пишување, дури „вријат“ зборовите. Имам две работи за кои
се каам во животот. Само две. Првата е зошто не запишав
актерска игра на Драмски факултет и втората – одбегнувањето
да ја напишам драмата/приказната што ја носам во мене со
години. Во обата случаи се чувствувам како осамен човек во
мрак кој се приближува на плажа што е осветленa од голем
оган. Околу огнот има многу генијалци кои се греат, актери
режисери, драматурзи... Знаете кој претседава со огнот? Кој
става дрва, кој вика доста е, не чепкај во жарта, дај ми дрво
итн.? Шекспир, драги мои. Лично Шекспир.
АЈ: „Љубовта се раѓа, живее и умира во очите на човекот“ –
Вилијам Шекспир
- Љубовта е?
ДЛ: Љубовта е одлука. Пат. Начин на живот. „Ако животот
е привремена состојба зошто мислиш дека смртта е вечна,
будалче?“ – Ете, тоа ми шепоти мене секој ден љубовта.
АЈ: „Кукавиците умираат повеќе пати пред нивната смрт,
храбрите го чувствуваат вкусот на смртта само еднаш“ –
Вилијам Шекспир
- Што ве мотивира да бидете храбри?
АЈ: Од културната трпеза со мени Шекспир, која театарска
изведба или кој филм ви оставиле најсилен впечаток?
ДЛ: „Macbeth“, последната филмска рекреација на „Магбет“
со Мајкл Фасбендер и Марион Котијар. Морбидно добра
актерска игра и филмска фотографија. Ал Пачино како
Шајлок во „Венецијанскиот трговец“. Ми се допаѓа и
постмодернистичката поставка на „Ромео и Јулија“ на Баз
Лурман, иако критичарите ја начекаа со боксови по стомак,
мислам дека Шекспир би бил горд на денешното негово
преиспитување и препрочитување во актуелен контекст.
АЈ: Шекспир е единствениот автор кој успеа клучната
егзистенцијална дилема на човекот да ја сведе на шест
збора – Тo be or not to be! Како ја разбирате оваа мисла?
ДЛ: Не ја разбирам. Не сакам ниту дуализми, црно или бело,
ниту двоумења. Знам дали сакам пилешко или телешко, супа
или салата, веројатно тоа ми е најдрагото нешто кај себе,
што од дете знам што сакам, а што нејќам. Има одлични
постмодернистичко-психолошки поставки на „Хамлет“, каде
што Хамлет го толкува женски лик, алудирајќи токму на
комплексноста и интуитивноста на овој лик карактеристичен
за жената. Хамлет е Мона Лиза во драматургијата, ама мене
сепак многу ми е досадна и релативна оваа реплика, така што
кој тебе со To be or not to be, ти него со Fifty Shades of Grey.
ДЛ: Еднаш во годината ја препрочитувам „Никомаховата
етика“ од Аристотел. Сметам дека стравот е најголемо зло.
Кога ќе кажат за некој човек дека е итар или лукав, знам дека
е морално низок. Преполни сме со итарпејовци и селски
итромани. Ни недостигаат болни дојчини – луѓе кои ќе
понесат товар, кои ќе му погледнат на црното во очи. Мајка
ми и татко ми често ми се дефиниција за храброст со една
нивна заедничка реченица: „Тежи само на земјава!“
АЈ: Кога ви велам инклузија, еднаквост, антидискриминација,
правда и човекови права, кои дела на Шекспир најпрвин ви
паѓаат на памет?
ДЛ: Човековите права не потекнуваат од правници, адвокати
и судии – потекнуваат од литературни и философски списи.
Како треба. Како мора. Како е. Верувам во поетската правда
кај „Трговецот од Венеција“, на пример. Антирасистичкиот и
антидискриминаторскиот – човечкиот потенцијал би рекол!
Oтело? Чекајте малку, зарем требаше да поминат речиси
350 години од визијата на Шекспир и квалитетите што му се
препишани на Отело за да им се восхитуваме на еден Мајлс
Дејвис или Дензел Вашингтон или Лени Кравиц во 20 век?
Колку сме биле малечки наспрема Шекспир, нели?
АЈ: Што е најголемо предавство за вас?
ДЛ: Стравот од животот. Стравот од смртта. Стравот од што
било.
АЈ: А неверство?
ДЛ: Изгубен образ. Хиперконсумацијата на зборовите „со
почит“, „со љубов“, драга, мило, сонце, злато... неверство
кон јазикот. Некоординираноста на срцето и јазикот секогаш
раѓа неверство.
23