Portret Magazine No 5

Wonder Womеn
Мерсиха Смаиловиќ - Сакам да
бидам гласот на нечујните жени
Фотографија: Жарко Чулиќ
Г-ѓо Смаиловиќ, го почнуваме разговорот во најлошите
денови од бегалската криза. Балканската рута е затворена
и илјадници бегалци се во безизлезна ситуација. Каква е
моменталната состојба и што преземате на дневна основа?
Навистина се наоѓаме во тешко време, во време на погрешни
одлуки и договори. Би рекла дека ова се најлошите денови
за хуманоста! Моменталната состојба е очајна, граничи со
депресија. Имаме заглавени 1.500 бегалци во Транзитниот
центар во Табановце и 12 бегалци во „Винојуг“, Гевгелија.
Тие се веќе три недели заглавени, во земја што за нив е
само транзитна земја, во супсидијарни услови, во камп што
е предвиден за 30 минути задржување. Нивните потреби од
храна и облека се задоволени од разните организации што
се присутни таму, како и „Легис“, што дневно дели 1.500
топли оброка, како и хигиенски и други средства што им се
потребни на бегалците.
Велат дека кога споделуваш лична сила со другите, таа те
лекува и поттикнува други да го прават истото. Како почна
вашата приказна со „Легис“ и колку време сте дел од ова
граѓанско здружение?
Хуманитарната работа е работа на душевна сатисфакција,
посебно кога тоа го работите доброволно и со многу
љубов. Јас сум еден од основачите на „Легис“ и приказната
почнува во 2009 година. Зад себе „Легис“ има големи
интернационални хуманитарни проекти, а за мене посебно
важна е Хуманитарната мисија во Сомалија во 2011
година. По собраните парични средства од граѓаните во Р.
Македонија, заминавме во посета на најголемиот бегалски
камп „Дадаб“, што е „дом“ за милион бегалци.
Сигурно сте сведок на многу потресни глетки, судбини
и ситуации. Како по сето тоа функционирате кога ќе
се вратите од бегалските кампови? Ве прогонуваат ли
детските лиценца? Имате ли сѐ уште верба во хуманоста и
човечноста?
Будно ги следам сите случувања во Блискиот Исток и
пошироко и точно знам од каков терор бегаат тие. Со
сретнувањето на првите бегалци во Македонија, во ноември
2014 година, едноставно животот добива друга димензија.
Ние не сме хуманитарци кои само им даваат храна и
заминуваат, ние комуницираме со нив, сочувствуваме со
нив. Но, на крајот е тешко да го носите сето тоа бреме од
срцекршачки приказни и да се вратите во својот топол дом
и кај семејството, за да продолжите да живеете нормално.
Поголемиот дел од кризата ја поминав во својата втора
бременост и навистина беше тешко кога бев сведок на
спонтани абортуси кај изнемоштени бегалки или бегалки
кои беа во доцните периоди на бременоста и на екстремни
температури, со огромен багаж на својот грб, се движат
без приговарања. Или, доколку се породат, по два дена
заминуваат веднаш.
А децата и нивните погледи полни со надеж ве прогонуваат и
во сон, никогаш не го заборавате нивното силно гушкање по
давањето чоколадо или искреното „благодарам“, а со толку
малку можете да ги направите среќни.
Она што ја направи оваа криза посебна е човечноста кај нас,
обичните граѓани. Граѓаните во Македонија, и покрај своите
скромни примања, успеаја да покажат голема солидарност и
мобилност во помагањето на овие кутри и напатени луѓе. Но,
глобалната политика е сурова и граничи со фашизам.
Ве погодуваат ли предрасудите што кружат околу целата
ситуација со бегалците, особено од луѓе што никогаш не
биле на терен? Цели семејства поминуваат низ голгота,
колку активисти моментално има на терен?
32