MEDYA FORUMU

İKİNCİ GÜN
I. OTURUM
/
27
Sovyetler yıkılmış, Rusya bu sefer de karşımıza federasyon olarak gelmiş ve “Siz bizi Kırım’da kabul
edin size tüm imkânları sunacağız.” diyorlar, bu zamana kadar sundukları gibi.
Kırım Tatar halkının çoğunluğu Rusya’yı Kırım’da görmek istemiyor. Kırım Tatar Millî Meclisinin ve
liderlerinin almış olduğu karardan halk memnun. Buna karşılık Rusya’da Kırım Tatarlarına baskılarını
giderek artırıyor. Kültürel dahi olsa toplu gösterilerin yapılması yasak, buna teşebbüs eden hemen
orada tutuklanıyor. İnsanlar fişlenip zaaflarına göre satın alınıyor veya suç işlettirilip istedikleri gibi
kullanılıyor. Yaklaşık 18 bin kişi Kırım’ı, evini terk etmek zorunda kaldı. Son iki ay içinde sekiz kişi kayboldu.
Birisi ölü olarak bulundu. Mart ayında da Reşat AHMEDOV isminde bir genç milisler tarafından
kaçılarak işkenceyle öldürüldü. Reşat’ı kaçıranların video kayıtları olmasına rağmen hiçbir işlem
yapılmıyor. Kırım Tatar Millî Meclisinin kapısına kilit vuruldu. Kırım Tatar Millî Meclisini bölmek amacıyla
kendilerine birkaç kukla yönetici bulup yeni teşkilatlar kurduruyorlar. Medya ve sosyal medya üzerinden
inanılmaz bir Rusya propagandası, Kırım Tatarlarına karşı karalama kampanyası yapıyorlar.
Gazetecilerin özgürlüğü kısıtlandı.
Putin ve Rusya’nın eleştirilmesi devlet karşıtı yazı yazılmasının suç ve cezası önce para sonra da
tutuklama. Kırım Tatar liderleri Mustafa Abdulcemil KIRIMOĞLU ve Rıfat CHUBAROV’un kendi vatanlarına
girişi yasaklandı, medyada bu iki ismin anılması yasak. Bu arada bana da Rusya Federasyonu
tarafından beş yıl giriş yasağı konuldu. Yirmi yıldır yaşadığım vatanıma, evime maalesef giremiyorum.
Rusya Federal Güvenlik Servisi hemen hemen tüm Kırım Tatarlarını kontrol ediyor. İnsanların telefonları
dinleniyor, insanlar birbirleriyle konuşmaktan korkar oldu. Yani kısaca Rusya, Kırım Tatarlarını hiç
şaşırtmadı. Zaten bunun böyle olacağını bildiğimiz için Rusya’yı Kırım’da kabullenmedik, kabul de
etmeyeceğiz.
Evet, bize hep şu soru soruluyor. Kırım Tatarları 23 yıldır Ukrayna içinde daha mı iyiydi? Hayır, Ukrayna
içinde de çok iyi değildi. Hangi halk kendi bağımsızlığını, hür devletini istemez ama ortada realite
var. Yüzde 14 nüfus oranı ile bağımsızlık nasıl olabilir ki? Ukrayna’nın da Kırım ve Kırım Tatarları politikası
üzerinden savunulacak tarafı yok. Ancak olaylara bir de şu açıdan bakmak gerekiyor. Sovyetler
Birliği yıkıldıktan sonra diğer bağımsız cumhuriyetler gibi Ukrayna da bir türlü Rusya’nın baskısından
kurtulamadı. Dikkatli baktığımız zaman Ukrayna’nın başına geçen Yanukovic iktidarı Rusya yanlısıydı
ve Rusya’nın isteği doğrultuda devleti yönetti. Rusya, Kırım’da ve Ukrayna’nın Donbass bölgesinde
sürekli teşkilatlandı. Ukrayna milliyetçilerine ve Kırım Tatarlarına göz açtırmadı. Kırım Tatarları her
zaman Ukrayna milliyetçileri ile birlikte hareket etti. Ukrayna milliyetçileri Kırım Tatarları ile her zaman
kader birliği yapmıştır. Onlar da Rusya tehlikesini biliyorlardı. Ancak yönetim ve bürokrasi etkili olamadığından
fazla da yapacakları bir şey yoktu.
Unutmayalım ki, sürgünden 350-400 bin Kırım Tatarı vatanına döndüyse Rusya’nın engellemelerine
karşı bu Ukrayna’nın, özellikle Ukrayna milliyetçi grupların az da olsa desteğiyle olmuştur. Kırım Tatarları,
Kırım’da teşkilatlanmayı Ukrayna zamanında yapabilmiştir. Kırım Tatar Millî Meclisinin her zaman
iş birliği içinde olduğu şimdiki iktidar olan milliyetçi gruplar kaçak cumhurbaşkanı YANUKOVİÇ’in
yerinde olsaydı şimdi Kırım ve Kırım Tatarlarının durumu çok farklı olabilirdi. Gerçi Turuncu Devrim
ile birlikte YUŞÇENKO iktidara geldi ama YUŞÇENKO sadece Kırım Tatarları için değil, Ukraynalılar
için de hayal kırıklığıydı. Yine de tüm olumsuzluklara rağmen Kırım Tatarları, Ukrayna zamanında
özgürdü. İstedikleri gibi olmasa da en azından teşkilatlanma, miting, eleştiri, basın özgürlüğü, ibadet
özgürlüğü, yetersiz olsa da eğitim, siyasi organizasyon vesaire yapabiliyorlardı.
Sonuç olarak, Kırım’da yaşayan ve Kırım için mücadele eden bizlere Rusya mı Ukrayna mı diye sorarsanız
hiç düşünmeden Ukrayna deriz. Rusya’nın Kırım’ı işgal ettiği günlerde Kırım bütün dünyayla
birlikte Türk dünyası medyasında da geniş yer aldı. Günlerce konuşuldu, yazıldı, çizildi. Türkiye’de
özellikle yerel medya ilk zamanlar durumu kavramakta bayağı zorlandı. Bazen öyle haberlerle karşılaşıyorduk
ki hayret etmemek elde değildi. Adamlar Kırım’ı Rusya’ya bağlamak için bağımsızlık ilan
ediyorlar, Türkiye’de bazı haber siteleri, gazeteler bağımsızlık ilanını Kırım Türkleri yapmış zannedip
sevinç nidalarıyla “Sonunda Kırım Türkleri de bağımsız” diye başlık attı. Altında da bir sürü okuyucu
yorumları. Haydi diyelim bunlar yerel medya ve ilk günlerdi. Ulusal gazetelerde köşe yazarlığı yapan
bazıları “Referandum yapıldı, halk kendi tercihini yaptı, herkes buna saygı duymalı” diyecek kadar
ileri gitti. Bu ilgisizlik mi yoksa Rusya hayranlığı mı hakikaten anlamak zor. Türkiye’den basının gelmesi;
evet maalesef TRT ve Anadolu Ajansı haricinde Türk dünyası medyası Kırım’ı ve Kırım Türklerini
yine unuttu.