03.10.2016 Views

Portret Magazine No9

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Моја борба<br />

Бојан Чунде<br />

ХЕМОФИЛИЈАТА<br />

Е КАКО СЕНКА<br />

ОД КОЈА НЕ<br />

МОЖЕШ ДА<br />

ИЗБЕГАШ<br />

Пишува: Тања Тодоровска<br />

Хемофилијата е состојба што подразбира проблем на<br />

крвавење, при која лицата-хемофиличари крвават подолго<br />

од другите лица, што се јавува како резултат на недоволен<br />

фактор на коагулација во нивната крв. Станува збор за ретка,<br />

најчесто наследна состојба, а со неа се справуваат повеќе<br />

од 300 лица во Македонија. Бојан Чунде, за хемофилијата<br />

со која и самиот се соочува вели дека е како верна сенка<br />

од која не можеш да избегаш. Сепак, ваквата состојба не<br />

фрла сенка и на неговиот живот – неговата позитивна мисла,<br />

упорноста, истрајноста, како и несебичната поддршка од<br />

најблиските се оние нешта што го водат во секојдневното<br />

надминување на неговата, лична борба.<br />

Со спомнувањето на зборот хемофилија многумина веднаш<br />

погрешно го поврзуваат со опасност од искрвавување и при<br />

најмала повреда и веруваат дека лицата кои се соочуваат со<br />

оваа состојба живеат под таканаречено стаклено ѕвоно. Би<br />

сакала од почеток да ги урнеме ваквите неточни верувања...<br />

Што претставува хемофилијата, колку типови хемофилија<br />

постојат, како настанува?<br />

Хемофилијата не може да се пренесе како настинка или<br />

грип, бидејќи најчесто е генски наследна или настанува<br />

со генска мутација. Ако се повреди, хемофиличар нема<br />

да крвави побрзо, туку подолго од вообичаеното, поради<br />

слабиот фактор на коагулација на протеинот одговорен за<br />

згрутчување на крвта. Хемофилијата е ретка состојба и се<br />

јавува кај 1 од 10.000 луѓе и се карактеризира со подолги<br />

надворешни и внатрешни крвавења. Хемофилијата ја<br />

пренесуваат женските деца (носителки), а се манифестира<br />

кај машките деца. Има два типа хемофилија, хемофилија А<br />

или недостиг на фактор 8, и хемофилија Б или недостиг на<br />

фактор 9. Хемофилија А се смета за потешка состојба од<br />

хемофилија Б, а секој тип има тешка, средна и лесна форма.<br />

Неинформираноста на луѓето за нашиот проблем често ги<br />

доведува во заблуда, па веруваат дека хемофиличарите<br />

умираат и од еден обичен убод од игла, што е целосно<br />

неточно, бидејќи факторот за коагулација се прима венски<br />

преку игла.<br />

Хемофиличарите живеат нормално како и сите други луѓе<br />

доколку при секоја повреда навремено аплицираат фактор<br />

за коагулација, сѐ со цел побрзо да заврши крвавењето и да<br />

не предизвика некој посериозен проблем. Со современите<br />

лекови што се користат денес, хемофиличарите, како и сите<br />

други луѓе, можат да пешачат, да планинарат, да пливаат,<br />

да спортуваат (се разбира, не екстремни спортови) или, со<br />

други зборови, да живеат нормален живот. Во денешно<br />

време, просечниот живот на хемофиличарите е 73 години,<br />

факт што доволно говори за оваа состојба.<br />

38

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!