Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
áàéëäàæ, áóò öîõèõ, óëìààð ìºðäºí õººæ óñòãàõààð õ¿÷ýý õóâààðèëàí<br />
Óëèàñòàé-Ãóðâàí Öýíõýð-Çóìúÿà-Õàðõèðàà ãýñýí ÷èãëýëýýð äîòðîî õýä õýä<br />
õóâààãäàí áàéëäààíû àæèëëàãàà ÿâóóëñíû ä¿íä áàéëäààíû ¿¿ðãýý àìæèëòòàé<br />
áèåë¿¿ëæýý. Á¿ñëýãäñýí ãåíåðàë Áàêè÷ ýñýðã¿¿öýë ¿ë ¿ç¿¿ëýí áóóæ ºãºâ.<br />
Öàãààí öýðãèéí çýâñãèéã á¿ðýí õóðààí, ãåíåðàë Áàêè÷èéí çýðýã 12 õ¿íèéã<br />
Íèéñëýë Õ¿ðýýíä õ¿ðã¿¿ëýí áóñàä 1000-ààä îðîñ öýðãèéã Õºøºº ìîäîí äàõü<br />
óëààí öýðãèéí àíãèä òóøààñíààð 356 1921 îíû ýöýñ ãýõýä Ìîíãîëûí áàðóóí<br />
õÿçãààð öàãààíòíààñ á¿ðýí ÷ºëººëºãäºâ. Ýë ¿éë ÿâäëûã ÀÇÃ, Ǻâëºëòèéí<br />
óëààí öýðýã ºíäðººð ¿íýëæ áàéâ.<br />
Èéíõ¿¿ ÌÀÆÖ-èéí áàéëäààíû àæèëëàãààíû ä¿íä 1921 îíû ýöýñ, 1922 îí<br />
áîëîõîä Ìîíãîë îðîí õàðèéí ýðõøýýëýýñ àíãèæèð÷ ýðõ ÷ºëººãºº îëñíîîð<br />
¿íäýñíèé õóâüñãàëûí îéðûí çîðèëò á¿ðýí øèéäâýðëýãäýâ. Õÿòàäûí ãàìèí<br />
öýðýã áà öàãààíòíû äàðëàëààñ ¿¿ðä àíãèæèðñàí íü Ìîíãîëûí àðä ò¿ìíèé ýðõ<br />
÷ºëººíèé òýìöëèéí áîäèò ¿ð ä¿í áàéëàà.<br />
Àðäûí Çàñãèéí ãàçðààñ àâñàí óëñ òºð, íèéãýì-ýäèéí çàñãèéí<br />
àíõíû àëõìóóä. Àðäûí ýðõòýé õýìæýýò öààçàò õààíò çàñàãòàé òóñãààð<br />
òîãòíîñîí Ìîíãîë óëñ áóé áîëñíîîð Ìîíãîëûí àðä ò¿ìíèé ò¿¿õýíä öîî<br />
øèíý ¿å ýõëýâ. Ýíýõ¿¿ øèíý ¿åèéí çîðèëãî íü Ìîíãîë îðîí õýìæýýã¿é ýðõò<br />
õààíò ¸ñíîîñ ñîíãîæ áàéãóóëàõ àðä÷èëñàí çàñàãëàëä øèëæèæ, äýëõèéí áóñàä<br />
îðíóóäûí íýãýí àäèë àðä÷èëàë, õºãæëèéí çàìààð çàìíàí, íèéãýì ýäèéí<br />
çàñãèéí ã¿í ã¿íçãèé øèíý÷ëýë õèéõýä îðøèæ áàéâ. Ãýâ÷ óëñ îðíûã ÷ºëººëºõ<br />
òýìöýë ¿ðãýëæèëæ áàéñàí áàéëäààíû öàã ¿åñ òóë àðäûí çàñãèéã îðîí äàÿàð<br />
äýëãýð¿¿ëæ áýõæ¿¿ëýõ ÿâäàë ýí òýðã¿¿íèé çîðèëò áîëîí òóëãàð÷ýý.<br />
1921 îíû 7 äóãààð ñàðûí 23-íä Àðäûí Çàñãèéí ãàçàð íü òºðèéí õýðýãò<br />
õààíû ýðõ ìýäëèéã õÿçãààðëàæ, çàñãèéí ýðõèéã ÀÇÃ-ò òºâëºð¿¿ëñíèéã çàðëàæ,<br />
îëîí ãàçàð õîøóóäûí òºëººëºã÷äèéí õóðëûã Íèéñëýë Õ¿ðýýíä õóðàëäóóëàõ<br />
áîëñîíûã ìýäýãäæýý. Òóñ õóðàë íü 1921 îíû 8 äóãààð ñàðûí ñ¿¿ë÷ýýð Íèéñëýë<br />
Õ¿ðýýíä õóðàëäàæ, àðäûí ýðõòýé õýìæýýò öààçàò çàñàã áàéãóóëñíûã ñàéøààí<br />
äýìæèõèéí õàìò Óëñûí èõ õóðàë õóðàëäóóëàõ õ¿ðòýë Óëñûí ò¿ð öàãèéí<br />
õóðëûã çºâëºõ ýðõòýéãýýð áàéãóóëàõ øèéäâýð ãàðãàñàí áºãººä “Óëñûí ò¿ð<br />
öàãèéí õóðëûí ä¿ðýì õýìæýý”-ã 1921 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí 20-íä áàòàëæýý. Ò¿ð<br />
öàãèéí õóðàë íü ÿàìäûí òýðã¿¿í áà äýä ñàéäóóä, ýðõýëñýí ò¿øìýä, àéìàã,<br />
øàâü öýðýã áà çàëóó÷óóäûí áàéãóóëëàãûí òºëººëëèéã áàãòààñàí, íèéãìèéí<br />
ÿíç á¿ðèéí àñóóäëààð çàñãèéí ãàçàðò çºâëºõ ýðõòýé áàéãóóëëàãà áàéâ. ÓÒÖÕ<br />
íü 1924 îíû 1 ä¿ãýýð ñàðä òàòàí áóóãäæýý.<br />
1921 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 1-íä ÀÇÃ-ààñ “Òàíãàðãèéí ãýðýý”-ã áàòëàí ãàðãàâ.<br />
Õýìæýýò öààçàò Áîãä õààí áà ÀÇÃ-ûí òóñ òóñûí ýðõ õýìæýý áîëîí òýäãýýðèéí<br />
õîîðîíäûí õàðèëöààã òîäîðõîéëñîí ýíýõ¿¿ ãýðýýãýýð “Ìîíãîë óëñûí Áîãä<br />
õààí Æàâçóíäàìáà õóòàãòàä øàðûí øàøíû á¿õ õýðãèéã õÿçãààðã¿é ýðõëýõ<br />
ýðõèéã ¿ëäýýæ, ÀÇÃ-ààñ òîãòîîí ÿâóóëàõ àëèâàà øèíý õóóëü ä¿ðìèéã Áîãä<br />
356<br />
Àðäûí Õàòàíáààòàð Ìàãñàðæàâûí àìüäðàë, ¿éë àæèëëàãààíä õîëáîãäîõ áàðèìò áè÷ã¿¿ä. ÓÁ., 1980.<br />
ò. 26.<br />
237
Change language