You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Çàñãèéí ãàçàð áà Ñåìåíîâ÷óóäûã áèò¿¿äýý äýìæèæ áàéæýý. Ýíý íü<br />
ÿïîí÷óóäàä Õÿòàä áà áóñàä îðíóóäòàé õàðèëöààãàà õóðöäóóëàëã¿éãýýð<br />
Îðîñûí öàãààíòíûã ººðèéí çîðèëãîä àøèãëàõ áîëîìæ îëãîæýý. 1920 îíû<br />
çóðãàà, äîëîîäóãààð ñàðààñ Ìîíãîëûí áàðóóí õîéò, õîéò, ç¿¿í õîéò õèëýýð<br />
Ñåìåíîâ, Óíãåðíû öàãààíòíû õýñýã ýòãýýä¿¿ä íýâòðýí îðæ èðýõ ÿâäàë<br />
íýìýãäýõ áîëæýý. Ìîíãîë, Àëñ Äîðíîäîä áóò öîõèãäñîí õàðãèñ õ¿÷èí<br />
õîðãîäîõ ãàçàð áîëæ áàéíà ãýæ òýð ¿åèéí õýâëýëä áè÷èæ áàéæýý. 87<br />
1920 îíû 10 äóãààð ñàðûí 2-íä Óíãåðíû 800 öýðýã á¿õèé àíãè Ìîíãîëûí<br />
ç¿¿í õÿçãààðààð öºìðºí îðæ èðýâ. 88 Ýíý îòðÿä Óëç, Îíîí ãîëûí ñàâ ãàçðààð<br />
Ñàíáýéñèéí õîøóóíû òºâèéã (îäîî-ãèéí ×îéáàëñàí õîò) ÷èãëýí ÿâæ áàéãààä<br />
òýíäýýñ îäîîãèéí ªíäºðõààí õîòûí ç¿ã ýðãýæýý.<br />
Áàðîí Óíãåðí ôîí Øòåðíáåðã áîë Áàëòèéí òýíãèñ õàâèéí Ãåðìàí óãñààíû<br />
õ¿í áºãººä Îðîñ-ßïîíû äàéíä îðîëöñîí Ñèáèðèéí õàðãèñ öàãäààãèéí êàçàê<br />
õîðîîíä áàéñàí áà 1910 îíä Õ¿ðýýí äýõ Õààíò Îðîñûí êîíñóëûí õàìãààëàõ<br />
àíãèä öýðãèéí àëáà õààæ áàéæýý. Áóðäóêîâûí ìýäýýëñíýýð Óíãåðí áààòàðëàã<br />
¿éë á¿òýýõ ãýæ 1915 îíä Õîâäîä èðæ áàéñàí àæýý. 89 1917 îíä Óíãåðí íü<br />
öàãààíòíû ãåíåðàë Ñåìåíîâûí òóñëàã÷ áîëæ Ñèáèðüò ïàðòèçàíóóäòàé<br />
òýìöýæ áàéñàí áà Îðîñûí õààíò ¸ñûã ñýðãýýí áàéãóóëàõûí òóëä<br />
Ǻâëºë¿¿äòýé áàéëäàõààð “îëîí îâîãòíû” ìîðèí äèâèç ãýäãèéã áàéãóóëæýý.<br />
Óíãåðí á¿õ õàðãèñ õ¿÷íèéã íýãòãýñýí òóë Óíãåðí ìàø òîì Õààíò óëñûã Òºâ<br />
Àçèä áàéãóóëæ, Îðîñ, Õÿòàä, Ìîíãîëä õààíò ¸ñûã ñýðãýýí áîëüøåâèçìòàé<br />
òýìöýõ õàðãèñ ëîçóíã äýâø¿¿ëæýý. Òýð íü Ìîíãîëä Áîãä ãýãýýíýýð<br />
òýðã¿¿ëñýí òóñãààð óëñûã Ìîíãîëä ìºí Ìàíæèä ×èí óëñûã ñýðãýýõ çàìààð<br />
íî¸ðõëîî òîãòîîõ ãýñýí ßïîíû èìïåðèàëèñòóóäûí ¿çýë ñàíààã ñóðòàë÷èëæ<br />
áàéæýý. Óíãåðí Ìîíãîë íóòàãò öºìºðìºãöºº ôåîäàëóóäòàé øóóä õîëáîî<br />
òîãòîîæ Ëóâñàíöýâýýí òýðã¿¿í, ìýýðýí Äóãàðæàâ çýðýã õ¿ì¿¿ñèéí äýìæëýã<br />
òóñëàìæàà𠺺ðèéí öýðãýý õîîë õ¿íñ, àãò ìîðèîð õàíãàæýý. Òýãýýä Áîãäîä<br />
çàõèäàë èëãýýæ “Îðîñûí õààíû óäàì óãñààíû Áàðîí Óíãåðí ìèíèé áèå Îðîñ,<br />
Ìîíãîëûí íºõºðñºã óëàìæëàëûã äàãàæ, Õÿòàäûí äàðëàëààñ Ìîíãîëûã<br />
÷ºëººëºõ, õóó÷èí çàñàã òºðèéã áîñãîí áàéãóóëàõàä íü Áîãä õààí òàíä òóñëàõ<br />
çîðèëãîòîé áèëýý. Èéì ó÷ðààñ Õ¿ðýýíä ìèíèé öýðãèéã îðóóëàõ çºâøººðºë<br />
ãóéÿ” ãýæ áè÷æýý.<br />
Áîãä ãýãýýí áà ò¿¿íèé øàäàð õ¿ì¿¿ñ 1919 îíä, Ìîíãîëûí ç¿¿í õÿçãààðààð<br />
Ñåìåíîâûí öýðýã öºìðºí îðîõûã ýñýðã¿¿öýí Õÿòàäûí Çàñãèéí ãàçðààñ<br />
òóñëàìæ ãóéæ áàéñàí áîë æèëèéí äàðàà Áàðîí Óíãåðíû öýðýã Õ¿ðýýíä îðæ<br />
èðýõèéã ñýì áàÿð õ¿ðãýí äàëëàí äóóäàõ áîëæýý. Õÿòàä ãàìèí öýðãèéíõýí<br />
Óíãåðí÷óóäûã Õ¿ðýýíä îðóóëæ èð¿¿ëýõã¿é ãýæ ç¿éë á¿ðýýð îðîëäîæ áàéâ.<br />
Óíãåðíû öýðýã 1920 îíû 10 äóãààð ñàðûí 19-íä Áàÿíç¿ðõ óóë õàâüä èðæ,<br />
Õ¿ðýýã ç¿¿í òàëààñ íü äîâòëîõîîð áýëòãýæýý. 1920 îíû 10 äóãààð ñàðûí 26-<br />
íààñ 11 ä¿ãýýð ñàðûí 7-íûã äóóñòëàõ õóãàöààíä Óíãåðíû öýðýã Õ¿ðýýã õýä<br />
87<br />
Ñîâåòñêàÿ Ñèáèðü. Ñîíèí 1920 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 4<br />
88<br />
Öûáûêîâ Á. Ðàçãðîì óíãåðíîâùèíû. Óëàí-¯äý., 1947. ò. 64<br />
89<br />
Áóðäóêîâ À.Â. Âîñïîìèíàíèÿ î 1914-1921 ãã. Ãàð áè÷ìýë<br />
97
Change language