You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
çýðýã õóó÷íûã ýâäýí ººð÷ëºõèéí çýðýãöýýãýýð àðäûí ýä õýðýãëýã÷äèéí<br />
õîðøîî áà ¿éëäâýðèéí ãàçðóóäûã áàéãóóëàõ, èðãýíèé áîëîâñðîëûí õýðãèéã<br />
¿¿ñãýí ÿâóóëàõ çýðýã öîî øèíý çîðèëòóóäûã äýâø¿¿ëñýíä îðøèæ áàéâ.<br />
Àðäûí òºðººñ øèíý çîðèëòóóäûã õ¿÷ áîëîëöîîíû õèðýýð øèéäâýðëýæ<br />
ýõýëñíèé òîîíä Ìîíãîëûí õàðèëöàí òóñëàëöàõ õîðøîîã ¿¿ñãýí áàéãóóëñàí<br />
ÿâäàë ç¿é ¸ñîîð îðíî. Ýäèéí çàñãèéí øèíý òîãòîëöîîã áóé áîëãîõîä ¿íäýñíèé<br />
õóäàëäàà îíöãîé à÷ õîëáîãäîëòîéã àíõààðàí ¿çñýí òºðèéí óäèðäëàãà õîðøîîã<br />
õàìãèéí çîõèñòîé õýëáýð õýìýýí ñîíãîí àâ÷, 1921 îíû 10 äóãààð ñàðûí 26-<br />
íä Ñàíãèéí ÿâäëûí ÿàìàíä Õîðøîîíû õýëòýñ áàéãóóëæ, 11 ä¿ãýýð ñàðä 53<br />
ç¿éëòýé ä¿ðìèéã áàòàëæýý. ̺í îíû 12 äóãààð ñàðûí 16-íä ÌÕÒÕ-íû õóâü<br />
íèéë¿¿ëýã÷äèéí àíõäóãààð õóðàë õóðàëäàæ, ÀÇÃ-ààñ Õîðøîîíû ¿íäñýí<br />
õºðºí㺠áîëãîí 10 ìÿíãàí ëàí ìºí㺠øèëæ¿¿ëæýý. Õîðøîî íü 70 ãàðóé<br />
ãèø¿¿í, 15 ìÿíãàí ëàí ìºíãºíèé õºðºí㺠ñàíõ¿¿òýéãýýð ¿éë àæèëëàãààãàà<br />
ýõýëæýý. Õàðèëöàí òóñëàëöàõ õîðøîîíû ãîë ¿¿ðýã íü ¿íäýñíèé çàõ çýýëèéã<br />
ààæìààð ýçýìøèõ, õ¿í àìûã ºðãºí õýðýãöýýò áàðààãààð õàíãàõàä îðøèæ<br />
áàéâ. Õîðøîîã ñîíèðõîí ýëñýã÷èä îëøèð÷, óðüäàõèàñ íýëýýä òóñ íýì¿¿ð<br />
áîëæ áàéñàí ÷ òóñ áàéãóóëëàãûí ¿éë àæèëëàãàà ýõëýëòèéí øèíæòýé, õºðºíãº<br />
ñàíõ¿¿ãèéí õóâüä òºäèé ë áýõæèæ ÷àäààã¿é áàéñàí áèëýý.<br />
1921 îíû ¿íäýñíèé õóâüñãàëûí íýí ÷óõàë çîðèëòóóäûí íýã íü îëîí çóóíû<br />
õîöðîãäîëûã ãýýæ, îð÷èí ¿åèéí ñî¸ë, áîëîâñðîëûí õýðãèéã ¿¿ñãýí ÿâóóëàõ<br />
ÿâäàë áàéëàà. 1921 îíû 8 äóãààð ñàðààñ Çàñãèéí ãàçðààñ ñóðãóóëèéí àñóóäëûã<br />
óäàà äàðàà õýëýëöýí, 26 ç¿éëòýé ñóðãóóëèéí ä¿ðìèéã áàòàëñàí áà ñóðãóóëèéí<br />
õýðãèéã Äîòîîä ÿàìíû ìýäýëä õàâñàðãàí çàõèðóóëæ, ÍÒÕ-íû ò¿øìýë<br />
Äóãàðæàâûã õýëòñèéí äàðãààð òîìèëîí àæèëëóóëàâ. Àíõíû áàãà ñóðãóóëèéã<br />
1921 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 2-íä Öàõèëãààí ìýäýýíèé õîðîîíû áàéðàíä 100<br />
îð÷èì õ¿¿õýäòýéãýýð íýýæýý. “Áàãà ñóðãóóëèéí ä¿ðýì” ¸ñîîð ìîíãîë õýë,<br />
òîî áîäëîãî, äýëõèéí áàéäàë, ò¿¿õ çýðýã 8 õè÷ýýëèéã õóâààðèéí äàãóó çààõ<br />
¸ñòîé áàéñàí áîëîâ÷ áàãø íàð äóòàãäàëòàé õèéãýýä îëîí ò¿ìýí ñóðãóóëèéí<br />
õýðãèéã óõàìñàðëàí îéëãîîã¿é áàéñàí çýðýã øàëòãààíû óëìààñ ìîíãîë õýë,<br />
òîî áîäëîãûí õè÷ýýëèéã èõýâ÷ëýí ¿çýæ, Îíõîä Ñ.Æàìúÿíãèéí çîõèîñîí<br />
“Ìîíãîë ¿ñãèéí àéìàã, àíõ ñóðàõ õºâã¿¿äèéí îþóíû àìûã íýýõ òîäîðõîé òîëü<br />
õýìýýãäýõ îðøâîé”, “Ìîíãîë ¿ñãèéí ¸ñûã º÷¿¿õýí òºäèé òîâ÷ëîí ãàðãàñàí<br />
áàéäàë” íîìóóä áîëîí “Öààñàí øóâóó”, “Îþóí ò¿ëõ¿¿ð” çýðãèéã õýðýãëýæ<br />
áàéæýý.<br />
Ò¿¿í÷ëýí íàñàíä õ¿ðýã÷èä, öýðãèéí àëáàí õààã÷äûã áè÷èã ¿ñýãò ñóðãàõ<br />
àæëûã õîëáîãäîõ ÿàì ãàçðóóäààñ ýðõëýí ÿâóóëæ áàéâ. Öýðãèéí ÿàìíû<br />
õàðèëöàí íýâòðýëöýõ ãàçàðò àæèëëàõ òåëåôîí áà öàõèëãààí ìýäýýíèé àëáàí<br />
õààã÷äûã áýëòãýõ ñóðãóóëü áàéãóóëàõ òóõàé ÀÇÃ-ûí òîãòîîë 365 1921 îíû 12<br />
äóãààð ñàðûí 20-íä ãàðñàí íü òóñãàé ìýðãýæëèéí áîëîâñîí õ¿÷íèéã áýëòãýõ<br />
àæëûí ýõëýë áàéâ.<br />
365<br />
Ìîíãîë-Ǻâëºëòèéí ñî¸ë øèíæëýõ óõààí, òåõíèêèéí õàðèëöàà. /1921-1960/ Áàðèìò áè÷ãèéí<br />
ýìõýòãýë. I áîòü ÓÁ., 2000. ò. 16. (ÌÓ ÓÒÀ. Ô-1. ä-1. õí-67).<br />
241
Change language