Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Çàñãèéí ãàçðûí õóðàëäààíààð áàòëàí ãàðãàâ. Áàðèìò áè÷èãò: òóñ óëñûí<br />
àæ àõóéí ¿íäñýí ñàëáàð ìàë àæ àõóéã õºãæ¿¿ëýõèéã ãîë áîëãîí ¿íäýñíèé<br />
àæ ¿éëäâýðèéã áàéãàëèéí áàÿëãèéã àøèãëàõ áà ìàëààñ ãàðàõ ò¿¿õèé ýäèéã<br />
áîëîâñðóóëàõ ãýñýí 2 ÷èãëýëýýð áàéãóóëàõ, òàðèàëàí, çàì, ã¿¿ð, òýýâýð,<br />
õîëáîîíû àæëûã ¿¿ñãýõ, õóäàëäààíû àæëûã ñàéæðóóëæ, ÌÕÒÕ-ã äýìæèí<br />
õºãæ¿¿ëýõ, áàíê áàéãóóëæ ¿íäýñíèé ìºíãºí òýìäýãò ãàðãàõ, ñàíõ¿¿ òºñºâ,<br />
äàíñ á¿ðòãýëèéí ñèñòåìèéã áóé áîëãîõ àñóóäëûã òîäîðõîé òóñãàæýý.<br />
¯¿íèé õàìò ¿éëäâýðèéí áîëîâñîí õ¿÷íèéã ãàäààä óëñóóäàä ñóðãàæ áýëòãýõ,<br />
õºäºëìºðèéí ÷àäâàðòàé èðãýäèéã ëàì, õàð õýìýýí ÿëãàâàðëàõã¿éãýýð<br />
íèéãìèéí á¿òýýí áàéãóóëàëòàä îðîëöóóëàõ íü ÷óõàë õýìýýí ¿çñýí áàéíà.<br />
Àðäûí çàñãèéí ãàçàð íü ýäèéí çàñãèéí áîäëîãîî õýðýãæ¿¿ëýõ àæëàà<br />
óëñûí òºñºâ, ñàíõ¿¿ãèéí ýõ ¿¿ñâýðèéã á¿ðä¿¿ëýõýýñ ýõëýâ. 1922 îíû 3 äóãààð<br />
ñàðä óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí ýõ ¿íäýñ áîëîõ 3 ñàÿ ëàí ìºíãèéã 4 àéìàã, øàâèàñ<br />
õóâü òýíö¿¿õýí òàòàõààð øèéäâýðëýæ, ìºí îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 27-íä “Óëñûí<br />
ñàíõ¿¿ãèéí ýõ ¿íäñýí õºðºí㺠áîëãîõ òàòâàð ìºíãºíèé àíõ óäàà õóðààõ ò¿ð<br />
öàãèéí ä¿ðýì”-èéã áàòëàâ. Óã ä¿ðìýýð àëáàí òàòâàðûí áîäëîãûã øèíý òºðèéí<br />
ìºí ÷àíàðò çîõèöóóëàí õýðýãæ¿¿ëæ, á¿õ àæ àõóéä ¿éëäâýðëýë, ¿éë÷èëãýý,<br />
àøèã îðëîãîîñ ºñãºí íîãäóóëàõ òàòâàð õóðààõ áîëîâ. Ñ¿ì õèéäèéí õºðºíãº,<br />
áîä ìàë òóòàìä 5 õóâèéí àëáàí òàòâàð íîãäóóëàí õóðààõ áîëæ, Áîãä ãýãýýí<br />
áà ò¿¿íèé îðäíû çàðäëûã ¿ëýìæ õîðîãäóóëàâ. 1923 îíîîñ õóðàë íîìûí<br />
çàðäëûã àðä îëíîîñ õóðààõûã çîãñîîæýý. Èéíõ¿¿ òàòâàðûã íèéãìèéí áàéäàë,<br />
ãàðàë óãñàà õàðãàëçàõã¿éãýýð á¿õ íèéòýýð òºëºõ áîëñîí íü øóäàðãà ¸ñîíä<br />
íèéöýæ, ìºëæèìòãèé ýòãýýäèéã õÿçãààðëàõàä ÷óõàë à÷ õîëáîãäîëòîé áàéñíû<br />
çýðýãöýýãýýð òàòâàðûí òîî, íýð òºðºë ÷ íèëýýä íýìýãäñýí áàéâ. Ýíý íü<br />
çîõèõ õ¿íäðýëèéã áóé áîëãîñîí ó÷èð Çàñãèéí ãàçàð ãààëèàñ õóðààõ òàòâàðûí<br />
àñóóäàëä îíöãîé àíõààð÷, ãààëèéí õîðîîäûã òóñãàéëàí áàéãóóëàâ. 1922-1924<br />
îíä òºâ, îðîí íóòàãò ãààëèéí õîðîîä 24 àæèëëàæ áàéâ. ¯¿íèé ä¿íä ãààëèéí<br />
òàòâàðûí õóðààìæ, ãàäààäûí õóäàëäàà÷äààñ àâàõ òàòâàðûã íýìæ ÷àäñàí<br />
áºãººä 1922-1924 îíä ãààëèéí îðëîãî 1,5 ñàÿàñ 2,5 áîëîí ºññºí ¿ç¿¿ëýëò<br />
ãàð÷ýý.<br />
ÀÇÃ-ààñ ýäèéí çàñãàà ñýðãýýõ ýõ ¿íäýñ áîëñîí ìàë, àõóéã õºãæ¿¿ëýõýä<br />
îíöãîé àíõààð÷ áàéëàà. Áàéãàëèéí ýðõøýýëä á¿ðýí àâòñàí, í¿¿äëèéí<br />
ýð÷èìã¿é ìàë àæ àõóéä îð÷èí öàãèéí äýâøèëò àðãà àæèëëàãààã íýâòð¿¿ëýõ,<br />
ìàëûã áàéãàëü öàã óóðûí ãàìøèã, ýëäýâ ºâ÷íººñ õàìãààëàí ñýðãèéëýõ íü<br />
ìàëûí òîî òîëãîéã ºñãºõ ÷óõàë íºõöºë áàéñàí ¿åä 1923 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí<br />
30-íä ÀÇÃ-ààñ ìàë ñ¿ðãèéã ýì÷ëýõ àæëûã óëñûí áîëãîæ, Ñàíãèéí ÿàìíû<br />
äýðãýä Ìàë ýìíýëãèéí õýëòñèéã áàéãóóëàâ. Ìàë ýìíýëãèéí ¿íäýñíèé<br />
áîëîâñîí õ¿÷èí áàéãààã¿éí óëìààñ ÇÕÓ-ààñ 1923 îíä 2 èõ, 3 áàãà ýì÷èéã óðüæ<br />
àæèëëóóëñàí áà 1924 îíä ìàë ýìíýëãèéí àæèëòàí áýëòãýõ ò¿ð ñóðãóóëèéã<br />
íýýæýý. 1924 îíä òóñ îðîíä ìàë ýìíýëãèéí ãàçàð 4 àæèëëàæ, óëàìæëàëò<br />
áîëîí îð÷èí ¿åèéí ýì÷èëãýýíèé àðãûã õîñëóóëàí ìàë ñ¿ðãèéí ýð¿¿ë ìýíäèéã<br />
õàìãààëàõ, òîãòâîðòîé ºñºëòèéã õàíãàõ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëýõ á¿õèé ë àæëûã<br />
ÇÕÓ-ûí òóñëàìæòàéãààð ýðõëýí ÿâóóëæ áàéëàà.<br />
245
Change language