You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
õîòûí ãàçðàà èëãýýõ áà îëîí ãàçðûí àðäûí íàìòàé íýâòðýëöýõ õýðãèéã<br />
ýðõëýíý. ¯¿íýýñ ãàäíà õàðüÿàò õîðîîíû õýðãèéã ¿íýí øóäðàãààð ÿâóóëàõ<br />
ýñýõèéã ¿çýæ áàéöààõ õ¿í íàðûã ñîíãîíî.<br />
Çóðãàäóãààð ç¿éë. Ãàäààä Ìîíãîëûí àðäûí áàéãóóëñàí õàðèëöàí<br />
òóñëàëöàõ õîðøîî õýìýýí áàéãóóëæ Îðîñ óëñûí áàéãóóëñàí õàðèëöàí<br />
ò¿ñëàëöàõ õîðøîîòîé õîëáîî ¿éëäýýä Ãàäààä Ìîíãîëûí ìàë áà ò¿¿õèé ýäèéã<br />
Îðîñ óëñàä íýâòð¿¿ëãýæ Îðîñûí õàðèëöàí òóñëàëöàõ õîðøîîíîîñ Ìîíãîë<br />
ãàçðàà ýëäýâ ç¿éëèéí ýä áîëîâñðóóëàõ ÷óõàë õýðýãòýé ¿éëäâýðèéí õîðîîäûã<br />
ìîíãîëûí àðäûí íýð äýýð áàéãóóëàí ºã÷ áàéõûã õ¿ñíý.<br />
Äîëîîäóãààð ç¿éë. Âàíãèéí õ¿ðýý áà Õèàãòûí õèéãýýä Õèàãòûí áàðóóí<br />
ýòãýýä Õàâòãàé õàðóóëûí îð÷èì ãàçðàà Ìîíãîë àðäûí íàìààñ òºëººíèé<br />
õ¿íèéã ñóóëãàõ òóë Îðîñ óëñûí Àðäûí íàìûí Ìîíãîë-Ò¿âäèéí õýëòñýýñ<br />
õàðèëöàí õýëõýý çàì áîëãîæ, õýðýã çºâëºõ òºëººíèé õ¿í íàðûã òóñ òóñ<br />
õàâñàðãàí ñóóë àâàë õýðýãò òóñòàé áîëíî õçìýýí ñàíàíà... Öàãààí áè÷èí æèë<br />
8 ñàðûí 29 (1920 îíû 8-ð ñàðûí 29) 82 . Ýíý áè÷ãýýñ ¿çýõýä õóâüñãàëò á¿ëãèéí<br />
¿íäñýí õýñýã íü Îêòÿáðèéí õóâüñãàëûí íºëººãººð ººðèéí óëñ òºðèéí<br />
çîðèëãûã òîäîðõîéëîõûí õóâüä èõýýõýí ºññºí íü èëýðõèé áàéíà. Óã áè÷èãò<br />
õàðèéí áóëààí ýçëýã÷äèéã ýñýðã¿¿öýæ, òºðèéí òóñãààð òîãòíîëûã îëæ àâàõ<br />
çîðèëòîîñ ãàäíà ôåîäàëûí àíãèéí ýñðýã çîðèëò áîëîí äºíãºæ áàéãóóëàãäàæ<br />
áàéñàí íàìûí çîõèîí áàéãóóëàëò, ¿çýë ñóðòëûí çàð÷èì, óã íàìûí<br />
õºäºëìºð÷èí àðä ò¿ìýíä ò¿øèãëýí òóëãóóðëàõûí ÷óõëûã óðüäàõü ÿìàð íýã<br />
çàõèäàë áè÷ã¿¿äýýñ èë¿¿ òîäîðõîé çààæýý, Ò¿¿í÷ëýí áóñàä àðä ò¿ìýíòýé<br />
õàìòðàí àæèëëàõ áà íºõºðëºõ ¿çýë ñàíàà, àðä îëîíä ñ¿ðõèé íºëººëæ áàéäàã<br />
ñ¿ì õèéäòýé òýìöýõ, ýäèéí çàñãèéí ÷óõàë øèíý ýõëýë áîëîõ õîðøîîëëûí<br />
àñóóäëóóäûã ìºí òîäîðõîéëîí çààæýý.<br />
Ìîíãîë îðíû òºðèéí á¿õ ýðõ Àðäûí õóâüñãàëò Çàñãèéí ãàçàðò øèëæñýí<br />
¿åýñ ýõëýí 1921-1924 îíóóäàä áèåëëýý îëñîí ôåîäàë àíãèéí ýðõèéã ààæìààð<br />
õÿçãààðëàõ òóõàé íàìûí òàêòèêèéí ¿çýë ñàíàà äýýðõ áàðèìò áè÷èãò àíõ óäàà<br />
òîäîðõîé ãóñãàãäæýý.<br />
Ìîñêâàä î÷ñîí õóâüñãàë÷äûí òºëººëºã÷äèéã Êîìèíòåðí áà Ǻâëºëòèéí<br />
Êîììóíèñò íàìûí óäèðäàõ ç¿òãýëòýí íàð Ǻâëºëò óëñûí óäèðäàõ àæèëòàí<br />
Ã.Á.×è÷åðèí, Ñ.Ñ.Êàìåíåâ çýðýã õ¿ì¿¿ñ õ¿ëýýí àâ÷ óóëçæýý. 83<br />
Òýð ¿åä Ìîíãîë îðíû áàéäàë õ¿íäðýí äîðîéòñîîð áàéâ, õÿòàä öýðãèéí<br />
õàðãèñ äýãëýìèéí õàæóóãààð áàñ Óíãåðí÷¿¿ä òóñ óëñàä öºìðºí îðæ èðæýý.<br />
Ñ¿õáààòàð, ×îéáàëñàí íàð Ìîñêâà îðñîí íºõ人ñºº “õýëýëöýý àìæèëòòàé<br />
áîëëîî” ãýñýí òîâ÷õîí áàÿðòàé ìýäýý õ¿ëýýí àâ÷ýý. ¯¿íèé äàðàà òºäèé<br />
ë óäàëã¿é òºëººëºã÷èä Ìîñêâàãààñ Ýðõ¿¿ä ýãýæ èðæýý. Ǻâëºëò îðîñ<br />
óëñààñ Ìîíãîëûí õóâüñãàë÷äàä òóñëàõààð çºâøººðñºí íü òýìöýë ÿëàëòàä<br />
çîðèãæóóëàâ. “Îðîñ îðíîî ïðîëåòàðèéí ÿëñàí ò¿õàé ìýäýý íü ººðèéí ýðõ<br />
÷ºëººíèé òºëºº îëîí óäàà òýìöýí áîñîæ áàéñàí ìîíãîëûí àðä ò¿ìíèé èäýâõ<br />
82<br />
×îéáàëñàí Õ., Ëîñîë., Äýìèä. Äóðäñàí çîõèîë. Äýýä äýâòýð. ÓÁ., 1934. ò. 189-193.<br />
83<br />
Ìîíãîë Àðäûí Íàìûí òºëººëºã÷èä Ǻâëºëò óëñàä áàéõäàà ÷óõàì õýí õýíòýé, õýðõýí óóëçñàí òóõàé<br />
òîäîðõîé ìýäýõ áàðèìò áèäýíä îäîî áîëòîë îëäîîã¿é áàéãàà þìàà.<br />
94
Change language