Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
P^JAB lAeIMz 26 - 1 - 2017<br />
rwm isMG<br />
gryvzYNf<br />
nIlw qwrw qoN bwAd SRo. gu. pR. kmytI<br />
vloN BwrqI hkUmq qy iek hzwr kroV<br />
rupey dy ievzwny dw kys kIqw hoieAw hY[<br />
ies qrHW BwrqI hkUmq isr kRoVW dw<br />
nhIN ArbW dy ievzwny dw kys pMjwb vloN<br />
hoxw cwhIdw hY, nwik ieh jo BwrqI<br />
sRkwr vloN zbrdsqI pMjwb isr krjw<br />
d`isAw jw irhw hY[ BwrqI hkUmq isr<br />
qW ArbW dI QW KrbW dy krjy dI g`l<br />
hoxI cwhIdI hY, jo ieh pMjwb dw pwxI qy<br />
ibjlI Koh ky 1947 qoN rwijsQwn qy<br />
hirAwxy nUM muPq dy rhI hY[<br />
ieh s`B ku`C iDAwn iv`c r`K ky Kwlsy<br />
pMQ nMU Bwrq nwloN judy dys dw Awpxw<br />
mwmlw sMXugq rwStr A`gy r`Kxw cwhIdw<br />
hY, ijs vloN Universal Declaration Of<br />
Human Rights Article 1 Anuswr All Human<br />
Beings are Born Free and Equal in diginity<br />
and Rights and Article 4 says ‘No one shall<br />
be held in slavery or Servitude’. AMgRyz<br />
sRkwr ny (aus qoN pihlW muglW ny) Bwrq<br />
iv`c iqMn kOmW mMnIAW sn[ ies krky<br />
aunHW ny dys C`fx l`igAW is`KW nMU BI<br />
Awpxw judw dys lYx leI ikhw sI jo<br />
lwhOr qoN lY ky pwnIpq q`k hoxw imiQAw<br />
igAw sI [ clwk ib`pr soc dy mwilk<br />
nihrU juMflI ny is`K lIfrW nMU, JUTy<br />
vwiedy krky ik is`KW nMU (ihMdU nhIN is`K<br />
mMn ky) Bwrq iv`c iek Kws Awzwd<br />
iK`qw AwzwdI dw AwnMd mwnx leI id`qw<br />
jwvygw, Bwrq dy nwl rihx leI mnw<br />
ilAw[ pr jo bwAd iv`c is`KW nwl ho<br />
irhw hY, muV muV ilKx dI loV nhIN[<br />
ieh hI AslI q`Q hY jo is`KW nMU Bwrq<br />
nwloN Al`g dys lYx leI mjbUr krI<br />
bYTw hY[ ie`Qy iek hor Kws g`l dw izkr<br />
BI zrUrI hY[ auh ieh ik k`tVpMQI<br />
ib`pr soc Anuswr Bwrq iv`c is`KW nMU<br />
is`K rih ky nhIN ihMdU rih ky rihxw<br />
hovygw, jo is`KW nMU gurU jI dI is`iKAw<br />
Anuswr kdy mMnzUr nhIN[ gurU swihbwn<br />
ny Awpxy Awp nMU ihMdU qy muslmwnW nwloN<br />
‘s`c qy AwDwrq’ judw pMQ pRgt kr<br />
id`qw sI[ ies bwry gurU gRMQ swihb iv`coN<br />
ku`C ku audwhrnW hI kwPI ho skdIAW<br />
hn[ ‘nw hm ihMdU nw muslmwn’, ‘ihMdU<br />
AMnHw qurkU kwxw’, ihMdU BUly AKu`tI jwhI’,<br />
‘p`Qr, jo Awp f`ubdw hoieAw iksy nMU<br />
ik`dW qwr skdw hY’, nMU pUjdy hn[ ihMdU<br />
gRMQW Anuswr bRhm isRStI nwloN judw<br />
bRhmw, ivSnMU qy iSv jI rwhIN jwixAw<br />
jWdw hY pr gurU nwnk swihb jI ny 1<br />
nwl ENkwr joV ky bRhm nMU isRStI dw<br />
pRqIk bxw ky bRhm isRStI iv`c rimAW<br />
drswieAw[ dsvIN joiq iv`c ‘ikSn<br />
ibSn kbhUM nw iDAwaU’ Aqy ‘ismRq<br />
swsqr byd Awid’ nMU mMnx qoN ienkwr<br />
kIqw[ so iek Akwl nMU pUjx vwly is`K,<br />
Dwrimk qy rwjnIqk AMnHy ihMdU AwgUAW,<br />
dyvI qy dyviqAW dy pujwrI Aqy p`Qr<br />
pUjkW dy nwl jw Q`ly ikvyN rih skdy<br />
hn? ieh lok is`KI iv`c GusbYT krky<br />
iek bVI Kqrnwk cwl rwhIN is`KW nMU<br />
is`K isDWq qoN dUr krn leI keI ku`C<br />
kr rhy hn[ aunHW iv`coN ie`k ieh ik<br />
ieh is`KW nMU bu`DU bxw ky purwqn bIVW dw<br />
sskwr krvw rhy hn[ ieh nIlw qwrw<br />
smyN hor smwn dy nwl nwl keI purwqn<br />
bIVW BI lY gey hn[ aunHW iv`c imhrvwn<br />
vwlI k`cI bwxI dw rlw pw id`qw<br />
jwiegw[ is`KW pwsoN purwqn bIVW dw<br />
sskwr krvw ky rly vwlIAW bIVW<br />
pRc`lq kr id`qIAW jwxgIAW[ AYsI<br />
hwlq qoN bcx leI purwqn bIVW dw<br />
sskwr bMd krky aunHW nMU sWB ky r`Kxw<br />
cwhIdw hY[ ibky hoey jQydwrW qoN koeI<br />
AYsy kMm dI Aws nhIN, ikauNik ip`Cy ijhy<br />
sRI dmdmw swihb dy AKOqI jQydwr<br />
gurmu`K isMG ny bI. jy. pI. dy AwgUAW nMU<br />
sRI Akwl qKq swihb (ij`Qy iqAwr br<br />
iqAwr isMG qoN ibnW koeI jw nhIN<br />
skdw) qy peIAW auh purwqn bIVW<br />
idKwlIAW ijhVIAW nIlw qwrw smyN<br />
golIAW nwl zKmI hoeIAW sn, qy iksy<br />
vyly auh guMm kr id`qIAW jwxgIAW[<br />
AwnMd pur swihb dy iklHy, cmkOr dI<br />
gVHI, srhMd dI kMD, TMfw burj Awid<br />
pihlW hI kwr syvw bwibAW pwsoN Fuhw<br />
hty hn[ so jwg ky ivrsw sMBwlx dI<br />
loV hY, jo Awzwd ho ky hI sMBwilAw jw<br />
skdw hY[<br />
ie`Qy Bwrq nwloN is`KW dw judw hox<br />
sMbMDI Kws hor nukqw BI hY[ auh ieh ik<br />
ieh lok muPqo muPqI imlI AwzwdI rwhIN<br />
imlI qwkq nwl Bwrq (jo XUrp vWg<br />
bhu-kOmI dys hY Aqy AMgRyz rwj smyN qoN<br />
pihlW kdy iek hukmrwn Q`ly nhIN<br />
irhw) nMU (AOrMgzyb vWg jo Bwrq nMU<br />
Panjab Times<br />
ESYka DI bART EVYC HALT SRKS DQ sQR VRGI Bi GeI !<br />
EKYDa DA TQ EKYS DA RAJ ?-TkET RAJA Sh BHw EJ TkTw LAEeK HheI<br />
LrI JhrN LeI EPcLA W^K DQkh<br />
WAkRI EKsT<br />
is`KW kol Awpxw dys nhIN hY’[ ies Anuswr hux<br />
hor nsl kuSI qo bcx leI sUJvwn, inrp`K gurU dy<br />
DVy nwl juVy is`KW nMU, jo dunIAW dy v`K v`K dysW iv`c<br />
bYTy Awzwd is`K dys leI idn rwq soc rhy hn, nMU<br />
ieh kwrj ArMB dyxw cwhIdw hY[ (ShId BweI<br />
swihb jrnYl isMG iBMfrWvwilAW dw swQ mwx cu`ky<br />
ku`C lok aunHW vloN ieh khy bol ‘jd drbwr swihb<br />
qy hmlw hoieAw aus vyly KwiLsqwn dI nINh r`KI<br />
jweygI’ nMU Bu`l ky Epry mn nwl AwnMdpur swihb dy<br />
mqy dI g`l krky hI mMn hOlw krI bYTy hn)<br />
muslmwn dys bnwauxw<br />
cwhuMdw sI) ihMdU rwStr<br />
bnwaux dw AYlwn kr c`uky<br />
hn[ aus leI ieh G`tigxqIAW<br />
qy Kws krky<br />
is`KW qy qS`dd kr rhy<br />
hn[ POj jo bwhrly dysW ivru`D vrqxI<br />
huMdI hY auh ieh k`tVpMQI bhu-kOmI dys<br />
nMU POjI qwkq dy frwvy nwl ies kMm leI<br />
vrq rhy hn[ is`K soc jo srb`q dw<br />
Blw loVdI hY, ieh svwrQI ib`pr nMU<br />
iblkul mMnzUr nhIN[ ies leI ies ny<br />
is`K nsl kuSI dw kMm SurU kIqw hoieAw<br />
hY[ 1984-1992 dOrwn v`D qoN v`D<br />
is`KW dw jwnI qy mwlI Gwx kIqw igAw[<br />
aus qoN bwAd hwly is`K kOm gurU jI dI<br />
ikrpw duAwrw sucyq hox l`gI sI ik<br />
jvwn ho rhI is`K pnIrI nMU mOkw pRsq<br />
bhurUpIey is`K AwgUAW rwhIN Aqy Awp,<br />
nSeI bnwaux qy gurmiq qoN ault<br />
ASlIl swihq pVHn lw id`qw[ ieh<br />
nsl kuSI dw bhuq Kqrnwk FMg hY[<br />
ies qoN ielwvw nSy Awid qoN bcy is`K<br />
nOjvwnW qy JUTy kys pw ky jylH suu`itAw jw<br />
irhw hY[<br />
is`KW nwl ieh sB ku`J ihtlr vloN<br />
XhUdIAW nwl kIqy vrqwry vWg kIqw jw<br />
irhw hY[ rUs dy suvrgvwsI hwkm<br />
stwiln Anuswr ‘sMswr iv`c do hI kOmW<br />
hn, iek XhUdI Aqy dUsrI is`K[<br />
XhUdIAW nMU Awpxw dys iml igAw hY pr<br />
is`KW kol Awpxw dys nhIN hY’[ ies<br />
Anuswr hux hor nsl kuSI qo bcx leI<br />
sUJvwn, inrp`K gurU dy DVy nwl juVy<br />
is`KW nMU, jo dunIAW dy v`K v`K dysW iv`c<br />
bYTy Awzwd is`K dys leI idn rwq soc<br />
rhy hn, nMU ieh kwrj ArMB dyxw cwhIdw<br />
hY[ (ShId BweI swihb jrnYl isMG<br />
iBMfrWvwilAW dw swQ mwx cu`ky ku`C lok<br />
aunHW vloN ieh khy bol ‘jd drbwr<br />
swihb qy hmlw hoieAw aus vyly<br />
KwiLsqwn dI nINh r`KI jweygI’ nMU Bu`l<br />
ky Epry mn nwl AwnMdpur swihb dy mqy<br />
dI g`l krky hI mMn hOlw krI bYTy hn)<br />
ieh soc aunHW nMU sMXukq rwStr A`gyy<br />
mnu`KI h`kW leI hwmI Brn vwly dysW nMU<br />
nwl lY ky r`KxI cwhIdI hY, qwik ho sky<br />
qW AwnMdpur swihb dy mqy dI pRpqI<br />
rwhIN Bwrq dy nwl irhw jwvy, nhIN qW<br />
52<br />
ibnW rwey SumwrI, KUn Krwby Awid qoN<br />
judw dys iml jwvy[<br />
smwjvwd dI Drm bwry soc, jo krmkWfI<br />
Drm APIm dw kMm krdw hY bwry<br />
sI, auh A`j rUs dy smwjvwdI, gurU<br />
nwnk dyv jI dy srb`q dy Bly dy isDWq<br />
nMU smJ ky ieh kihx leI mjbUr ho<br />
gey hn ik is`K Drm AYsw AmlI<br />
(Pragmatic) Drm hY jo dunIAW dy hr<br />
mulk qy hr bMdy leI lwBdwiek hY[ rUsI<br />
lok gurbwxI dw aulQw kr rhy hn qwik<br />
v`D qoN v`D lok gurbwxI dw hr p`KoN lwB<br />
lY skx[ AYsI soc vwilAW rwhIN<br />
smwjvwd dysW iv`c is`K isDWq dy pRcwr<br />
dw kMm hI nhIN, sMXugq rwStr iv`c<br />
Awpxy dys dI pRwpqI leI shwieqw lYxI<br />
cwhIdI hY[ ikauNik ieh dys iksy qy iksy<br />
qrHW dy ivcwr Tosx dI QW srb`q dy Bly<br />
qy AwDwrq hovygw Aqy aupr ilKy vWg<br />
ies Kyqr iv`c SWqI ho jwvygI[<br />
AMq iv`c iek Kws g`l jwnxI zrUrI<br />
hY[ Bwrq iv`c iek smyN iek muslm<br />
gulwm Kwndwn dw rwj sI[ aunHW ny kuqb<br />
mInwr zrUr bxwieAw, pr Awm lokW dw<br />
kI hwl sI, ieiqhws dy pMinAW qy<br />
dyiKAw jw skdw hY[ A`j iPr Bwrq qy<br />
hzwr swl gulwm rih c`uky gulwmW dy<br />
gulwm lokW dw rwj hY[ ienHW gulwm<br />
zmIr vwly gulwm rih cu`ky B`drpurSW qoN<br />
lok ikhVI Aws r`K skdy hn? Awm<br />
khwvq hY ‘hoCy j`t ktorw l`Dw pwxI pI<br />
pI AwPirAw’,Bwv jd iksy hoCy AwdmI<br />
dy h`Q koeI cMgI cIz Aw jwvy qy auh<br />
ausdI vrqoN h`doN v`D kry, ijhVI<br />
duKdweI hovy, qd ieh AKwx vrqdy<br />
hn[ ieh hoCy lok ienHW nMU kdy nw imlx<br />
vwlI AwzwdI bwAd jo kr rhy hn,<br />
ilKx dI loV nhIN swrw dys hI nhIN<br />
swrI dunIAW jwxdI hY[DuroN gurU pdvI qy<br />
Awzwd zmIr nwl invwjy Aqy hornW nMU<br />
Awzwd krvwaux dI bKiSS lY ky pRgt<br />
hoey gurU nwnk swihb ny Awpxy is`KW nMU<br />
guVHqI iv`c hI AwzwdI dy jzby dI<br />
bKiSS kIqI[ ieh Awzwd zmIr is`K<br />
soc pihlW BI bwbw bMdw isMG bhwdr qy<br />
mwhwrwjw rxjIq isMG vwly rwj dy cu`kI<br />
hY[ hux AYsy hI rwj dI sQwpqI dI<br />
SIGr loV hY[<br />
* * * * * * *