yozgat

Pakistan 5 714 500 9.2
Rusya 108 25 203 200 7.6
Türkiye 33 686 486 0.8
Dünya 8 800 438 448 000 10.8
Kaynak: Muzaffer Yücel, Deniz Babuş, a.g.m., s.,60.
Günümüzde sahip olduğumuz ormanlık alanların bugüne gelmesinde gerek
Anadolu’da güçlü bir medeniyet inşa eden Osmanlı Devleti’nin ve gerekse devamında
Türkiye Cumhuriyeti’nin ormanlık alanlara dair uygulamaları oldukça önemlidir.
Çalışmamızın bu bölümünde hem Osmanlı Devleti’ndeki hem de Cumhuriyet’in ilanı sonrası
ormanlık sahaların kullanımı ve bununla ilgili çalışmalara ve atılan adımlara ana hatları ile
değinilmiştir.
2. Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemlerinde Ormanlık Alan Düzenlemeleri
Ülkemiz, sahip olduğu coğrafi konumu, doğal kaynakların çeşitliliği ve zenginliği ve
kültürel kaynak değerleri ile dünyada sayılı ülkelerden biridir. Bu durum Anadolu’nun dünya
üzerindeki ilk yerleşim bölgelerinden biri olmasına sebep olmuştur. Anadolu’da yerleşim
merkezi sayısı ve nüfus arttıkça kültürel zenginlik artmış ancak bununla birlikte doğal
kaynaklarda da azalma görülmüştür.
Tablo-2: Anadolu'da Mevcut Kullanımların Karşılaştırılması (%)
Orman
Bozkır
Alpin
Kuşak
Sulak
Alanlar
Tarım
M.Ö.10.000 72 17 5 6 - -
Günümüzde 22 35 4 1 31 7
Kaynak: Muzaffer Yücel, Deniz Babuş, a.g.m., s.,65.
Yerleşim
ve
Diğerleri
Anadolu’da ormanların tahribinin başlangıç tarihi olarak M.Ö. 2000 yılını almak
mümkündür. İskân politikaları ve ziraat arazisi elde etme kamacıyla ormanlık alanlar tahrip
edilmiştir. Anadolu’da kurulan medeniyetlerin ormanlardan yapmış oldukları aşırı istihsal, iyi
kültür arazisinin tahribine ve doğal dengenin bozulmasına neden olmuştur. İlk medeniyetlerin
evcilleştirmiş oldukları keçi ve koyun otlaması, yangın, kökleme ve odunun fazlaca kullanımı
ormanların önemli ölçüde azalmasında etkili olmuştur. 29 Anadolu’daki bu tahribatın bir diğer
nedenini de şüphesiz bu coğrafyada yaşanan savaşlar oluşturmuştur.
İslam ordularının fethettiği toprakların devlete ait olduğunu kabul eden hukuk kuralı,
Büyük Selçuklular tarafından yakın doğu'ya da getirilmiş ve iktâ adıyla kurumsallaştırılmıştır.
Osmanlılara tımar adıyla geçen bu mirî arazi rejiminin kullanımını düzenleyen hukuksal
29 Yavuz Güloğlu,a.g.m., s.,186.
391