Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo

Edhe brenda komunitetit RAE femrat janë më pak të arsimuara se meshkujt. Ky
dallim është shumë më i madh në arsimin e mesëm, ku shkollën e vijojnë rreth
dy herë më pak femra se meshkuj, dhe rreth 3.3 herë më pak femra se mesatarja
e Kosovës.
Tabela 3.4: Të dhëna mbi arsimimin e femrave
Komuna
Arsimimi i te rriturve
(+15) në %
Shkalla neto e regjistrimit, %
Fillor Mesëm Kombinuar
Rezultate të ngjajshme paraqiten edhe në Tabelën 3.5, ku shihet se vetëm 18.4% e
kryefamiljareve femra kanë kryer arsimin e mesëm, kundrejt 49.1% të kryefamiljarëve
meshkuj.
Në Komunën e Gjakovës shkalla neto e rregjistrimit të femrave prej 82.4% është
pak më e lartë se ajo e meshkujve. Në pamje të parë, kjo tregon se interesimi
i familjeve dhe i vetë fëmijëve për të vijuar shkollën është pa dallime gjinore.
Por, po të krahasohen të dhënat e arsimit fillor me ato të arsimit të mesëm, dallohen
ndryshime të mëdha. Arsimin e mesëm në Komunën e Gjakovës e vijojnë
vetëm rreth 58.44% e femrave, kundrejt 71.53% që është vlera e këtij treguesi
për Kosovën. Kjo duket qartë edhe nga të dhënat e Tabelës 2.3 dhe 2.4. Ndërsa
numri i djemve dhe vajzave të regjistruara në shkollën fillore në vitin shkollor
2005/2006 është pothuajse i barabartë, në po këtë vit shkollor në arsimin e mesëm
janë regjistruar rreth 33% më pak vajza se djem.
Kjo tregon se në Komunën e Gjakovës ka barazi midis djemve dhe vajzave vetëm
në vijimin e shkollës fillore. Më pas, numri i vajzave që vijojnë shkollën e mesme
është më i pakët se numri i djemve, sidomos në zonën rurale. Vajzat në zonat
rurale ballafaqohen me probleme sociale, që i pengojnë ose i dekurajojnë ato që
të vazhdojnë shkollimin, për arsye të sigurisë, pasi shkollat janë larg vendbanimit,
apo për shkak të konservatorizmit dhe mentalitetit frenues ndaj shkollimit
të vajzave dhe përfshirjes së tyre në shoqëri. Përkrahja e familjeve për arsimimin
e femrave në zonat rurale dhe për grupet minoritare rome është e ulët apo edhe
mungon fare.
Edhe largimet nga shkolla të vajzave të regjistruar kanë të njëjtin ligjësi. Largimet
e vajzave nga shkolla fillore gjatë 5 viteve të fundit janë zvogëluar rreth 2 herë
gjatë periudhës 2000 – 2006, ndërsa nga shkolla e mesme vetëm rreth 9% (shih
Figurën 3.4 dhe Tabelat 2.7 dhe 2.9).
Mesatarja e viteve të
shkollimit
Meshkuj Femra Meshkuj Femra Meshkuj Femra Meshkuj Femra Meshkuj Femra
Prishtina 98.02 93.04 94.84 93.88 89.20 79.56 92.95 87.79 11.27 9.64
Gjakova 97.04 87.64 86.49 94.27 66.25 58.44 81.19 82.40 10.35 8.45
Kosova 97.28 91.32 94.92 96.00 78.76 71.53 89.50 87.41 10.40 8.42
Burimi: UNDP, “Raporti i Zhvillimit Njerezor – Kosova 2004”
Tabela 3.5: Niveli më i lartë i shkollimit të kryefamiljarëve
Arsimimi
Përqindja e kryefamiljarëve
Meshkuj Femra
Më pak se fillore 14.5 47.2
Fillore 27.6 32.5
Mesme e përgjithshsme ose profesionale 49.1 18.4
Universitet 8.7 1.2
Burimi: Banka Botërore, “Vlerësimi i varfërisë në Kosovë”, qershor 2005
STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS
55
3
BARAZIA GJINORE