Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Strategjia e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Komunës ... - UNDP Kosovo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
5<br />
MJEDISI I QËNDRUESHËM<br />
78 STRATEGJIA E ZHVILLIMIT TË QËNDRUESHËM TË KOMUNËS SË GJAKOVËS<br />
5.2 Ndotja e ajrit dhe e ujit <strong>të</strong> pijshëm<br />
Ajri<br />
Kosova mbetet një nga vendet me ndotje <strong>të</strong> madhe <strong>të</strong> ajrit në Evropën Jug-Lindore,<br />
megjithëse kjo ndotje duket <strong>të</strong> je<strong>të</strong> zvogëluar në 15 vitet e fundit për shkak<br />
<strong>të</strong> pakësimit <strong>të</strong> veprimtarive industriale dhe vendimit <strong>të</strong> UNMIK për mbylljen<br />
pas luf<strong>të</strong>s <strong>të</strong> disa objekteve ndo<strong>të</strong>se industriale. Vlerësohet se shkarkimet e C02 në<br />
Kosovë janë rreth 5.5 ton përkundrejt 4.14 ton në Maqedoni, 4.06 në Kroaci, 4.06 në<br />
Serbi, 3.86 në Bosnjë dhe Hercegovinë dhe 3.85 në Rumani (shih Tabelën 5.2).<br />
Trafiku ësh<strong>të</strong> një burim në rritje i ndotjes së ajrit, veçanërisht në zonat urbane.<br />
Numri i makinave ësh<strong>të</strong> duke u rritur në mënyrë <strong>të</strong> shpej<strong>të</strong> dhe shumica e tyre<br />
nuk janë në përputhje me standardet Europiane. Ato janë <strong>të</strong> vjetra dhe <strong>të</strong> importuara<br />
si makina <strong>të</strong> dorës së dy<strong>të</strong>, duke përdorur benzinë pa katalizator (konvertor<br />
katalitik). Për kë<strong>të</strong> arsye dhe për shkak <strong>të</strong> gjendjes së infrastrukturës rrugore që<br />
shkakton bllokime <strong>të</strong> lëvizjes së automjeteve, sasia e gazrave ndo<strong>të</strong>s <strong>të</strong> shkarkuar<br />
në atmosferë i tejkalon normat e lejuara.<br />
Në Gjakovë, gjendja e keqe e rrugëve brenda komunës dhe e rrugëve lidhëse i rrit<br />
së tepërmi mundësi<strong>të</strong> e ndotjes së ajrit nga automjetet dhe pluhuri. Në Tabelën<br />
5.4 jepet një pasqyrë përmbledhëse e gjendjes së rrugëve. Rrugët e asfaltuara nuk<br />
janë <strong>të</strong> mirëmbajtura. Por me e keqe ësh<strong>të</strong> gjendja e rrugëve <strong>të</strong> fshatrave, sidomos<br />
<strong>të</strong> fshatrave në thellësi, siç janë rrugët në fshatrat e rajonit <strong>të</strong> Dushkajës dhe në<br />
fshatrat në kufi me Shqipërinë, <strong>të</strong> cilat janë në gjendje <strong>të</strong> mjerueshme dhe gja<strong>të</strong><br />
dimrit janë <strong>të</strong> pakalueshme, duke lëne <strong>të</strong> izoluar fshatra <strong>të</strong> <strong>të</strong>ra <strong>të</strong> këtij regjioni.<br />
Tabela 5.4: Gjendja e rrugëve brenda <strong>Komunës</strong> së Gjakovës dhe e rrugëve lidhëse<br />
Rrugët kryesore Gja<strong>të</strong>sia Gjendja e sotme<br />
Rruget urbane 133 km 96 km rrugë <strong>të</strong> asfaltuara në pjesën urbane<br />
Uji i pijshëm<br />
37 km rrugë urbane <strong>të</strong> shtruara ende me zhavorr<br />
Gjakovë – Prishtine 87 km Kjo rrugë nuk ësh<strong>të</strong> në gjendje <strong>të</strong> mirë, megjithëse ësh<strong>të</strong> më e frekuentuara. Ajo<br />
përshkohet për mëse dy orë, në vend <strong>të</strong> pak më shumë se një orë që duhet <strong>të</strong><br />
zgjasë normalisht.<br />
Gjakovë – Pejë 36 km Ësh<strong>të</strong> në një gjendje relativisht <strong>të</strong> mirë, por, për shkak <strong>të</strong> strukturës së dobët <strong>të</strong><br />
asfaltit pas reshjeve ka nevojë për tu riparuar, duke e bërë <strong>të</strong> vështirë kalimin.<br />
Gjakovë – Prizren 37 km Kjo ësh<strong>të</strong> e vetmja rrugë, e cila edhe pse ësh<strong>të</strong> me ve<strong>të</strong>m dy korsi, ësh<strong>të</strong> e ndërtuar<br />
me standarde <strong>të</strong> qëndrueshme.<br />
Gjakovë – kufi me Shqipërinë 12 Kjo rrugë ësh<strong>të</strong> në gjendje <strong>të</strong> mirë deri ne Bajram Curr, por e pakalueshme tutje<br />
sepse mungon një pjesë e rrugës me gja<strong>të</strong>si prej 37 km në anën e Shqipërisë<br />
Rrugë rurale 200 km Mbi 130 km <strong>të</strong> kësaj rruge nuk janë <strong>të</strong> asfaltuara<br />
Në vitin 2003 mesatarisht rreth 44% e popullsisë së Kosovës kishte qasje furnizimi<br />
me ujë me gyp qendror ose burim kryesor uji (shih Figurën 5.2). Në zonat rurale ky<br />
tregues ishte ve<strong>të</strong>m 7% dhe familjet furnizohen kryesisht me ujë nga puset. Duke<br />
qenë se në zonën rurale 60% e popullsisë përdor puse <strong>të</strong> pambrojtura e <strong>të</strong> cek<strong>të</strong><br />
dhe se rreth 3/4 e puseve rezultojnë me nivele <strong>të</strong> papranueshme <strong>të</strong> ndotjes bakteriologjike<br />
<strong>të</strong> ujit, popullsia ësh<strong>të</strong> në një shkallë <strong>të</strong> madhe e ekspozuar ndaj sëmundjeve,<br />
që kanë si shkak kë<strong>të</strong> ndotje. Ndërprerjet e furnizimit me ujë janë gjithashtu<br />
një problem i zakonshëm në zonat urbane me sistem qendror furnizimi me ujë, si<br />
rezultat i lidhjeve <strong>të</strong> shumta ilegale dhe ndërprerjeve <strong>të</strong> rrymës elektrike.