Een ingebeelde kwaal

More documents

Recommendations

Info

Vanuit die keuze voor strategie als handeling – en strategisch vermogen als het vermogen tot dat handelen – was het een kleine stap om dit perspectief in verband te brengen met de in nsob-kringen dikwijls aangehaalde strategy as practice-school. Deze denkrichting bepleit bij het onderzoeken van strategisch vermogen te kijken naar wat mensen binnen organisaties doen in plaats van naar hoe organisaties zijn gestructureerd, meer naar het how te kijken dan naar het why. Strategie is ook hier een permanent proces dat is ingebed in de praktijk van alledag van de organisatie: een benadering die ons inziens beter aansluit bij de behoeften van Secretarissen-generaal, die immers aan het hoofd van deze organisaties staan, dan het doen van aanbevelingen over de al dan niet ‘dubbele ophanging van de Hoofdstrateeg’. De vraag die wij in dit onderzoek willen beantwoorden luidt derhalve: hoe kan het strategisch vermogen van de Rijksoverheid worden versterkt? Deze vraag, en dat is een tweede belangrijke keuze in onze aanpak, benaderen wij op empirische wijze. Daartoe hebben we een survey uitgezet onder 873 hogere ambtenaren op de departementen om het ‘zelfbeeld’ te genereren dat bestaat van het eigen, en elkaars, strategisch vermogen (de bodyscan). De survey brengt in beeld welke factoren als bepalend worden gezien voor het huidige strategisch vermogen van de Rijksoverheid en welke elementen in aanmerking komen voor verbetering. Voorts hebben we naar aanleiding van de resultaten van deze scan door middel van interviews een drietal departementen nader bekeken (de anamnese). Dit zijn de Ministeries van Economische Zaken, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Infrastructuur en Milieu, waar relatief veel sprake is van, respectievelijk, beleidssturing, coördinatie en uitvoering. De uitkomsten van de survey boden hiertoe ook aanleiding omdat het strategisch vermogen van deze ministeries ten opzichte van het gemiddelde in positieve of negatieve zin werd geduid. Dit verdiepende en meer kwalitatieve onderzoek heeft ons in staat gesteld resultaten uit de survey te duiden. Ook hebben wij hierdoor meer inzicht gekregen in praktijken die het strategisch vermogen van de Rijksoverheid concreet kunnen versterken. Zo is inzicht ontstaan in hoe het met het strategisch vermogen bij het Rijk is gesteld, wat de belangrijkste constituerende elementen zijn en hoe het volgens betrokkenen beter kan. Tijdens de uitvoering van ons onderzoek hebben we onszelf steeds de vraag gesteld waarom de zoektocht naar verbetering van het strategisch vermogen binnen de overheid zo repetitief is. We hebben daarom ook gereflecteerd op de onderzoeksvraag zelf. De vraag naar strategisch vermogen staat immers niet los van de context en condities waarin hij gesteld wordt. Talloze heelmeesters hebben zich eerder over dit vraagstuk gebogen, de strategische functie is op afstand de meest gereorganiseerde functie binnen de overheid en toch wordt de vraag steeds opnieuw gesteld. Kennelijk zijn de klachten chronisch van aard. De onderhavige opdracht van het sgo wekt in dit verband zelfs de indruk van een bepaalde verslagenheid ten opzichte van het onderwerp: laten we het in hemelsnaam dan nog maar eens vragen. Vragen die steeds weer worden gesteld en klaarblijkelijk nooit tot bevredigende antwoorden leiden gaan meestal over iets anders. Gaandeweg zijn wij gaan vermoeden dat iets dergelijks ook hier speelt, dat de steevaste diagnose van gebrekkig strategisch vermogen onzekerheden verraadt over een structurelere, dieperliggende conditie. We sluiten niet uit dat de veranderende positie van de overheid in de samenleving en het veranderende DNA van 8 Een ingebeelde kwaal
die Rijksoverheid zelf hierbij een rol spelen. Kortom: het strategiedebat als symptoom van een onzekere overheid. Deze gedachtegang willen wij in ons rapport eveneens uitwerken (de second opinion) waarbij we ook deze meer reflexieve opbrengsten meenemen in onze conclusies en aanbevelingen. In Hoofdstuk 1 zullen we begrippen nader gaan afbakenen, en met literatuurverwijzingen onze benaderingswijze theoretisch en methodologisch inbedden. In Hoofdstuk 2 en 3 lichten we de uitkomsten van onze survey toe mede aan de hand van het nadere onderzoek naar de drie genoemde departementen. In Hoofdstuk 4 gaan wij in op de hierboven genoemde secundaire gedachtegang. In Hoofdstuk 5 proberen we een antwoord op de onderzoeksvraag te formuleren en presenteren we conclusies en aanbevelingen. Inleiding 9
Page 1 and 2: Een ingebeelde kwaal Het strategisc
Page 7 and 8: Het belang van kennis voor strategi
Page 9: Inleiding The best way to predict t
Page 14 and 15: ontstaan. De recente politieke keuz
Page 16 and 17: niet stil) en de illusie dat een st
Page 18 and 19: ambitie van het sgo is om de extern
Page 20 and 21: leiding gevenden bij de beleidsdire
Page 22 and 23: 20 Een ingebeelde kwaal
Page 24 and 25: In vergelijking met 5 jaar geleden
Page 26 and 27: In vergelijking met het gemiddelde
Page 29 and 30: Elementen ter verbetering van strat
Page 31 and 32: scoort. Blijkbaar hebben leidinggev
Page 33 and 34: Top-4 ‘slechtste’ departementen
Page 35: Bodyscan 33
Page 38 and 39: Verbeteren uitdragen visie ambtelij
Page 40 and 41: …bijvoorbeeld door meer gelegenhe
Page 42 and 43: wordt door verschillende gesprekspa
Page 44 and 45: sie Borstlap (2002). Op die manier
Page 46 and 47: 3.4 in dienst van de samenleving He
Page 48 and 49: Ook is het belangrijk dat er in de
Page 51 and 52: 4 Second Opinion In de voorafgaande
Page 53 and 54: gen en wensen verscheiden publiek.
Page 55: Concluderend denken we dus dat er m
Page 58 and 59: Kennis Een opvallende bevinding uit
Page 60 and 61:
Onderzoekstechnische verantwoording
Page 62 and 63:
Directoraat-generaal. Op basis hier
Page 64 and 65:
Om op basis van het onderzoek uitsp
Page 66 and 67:
Vragenlijst survey en interviews St
Page 68 and 69:
C2 Vraag 3b Hieronder treft u een l
Page 70 and 71:
Vragenlijst interviews Algemeen 1.
Page 72 and 73:
i&m 1. Bij de vraag welk departemen
Page 74 and 75:
Ministerie van Onderwijs Cultuur en
Page 76 and 77:
Jarzabkowski P., D. Seidl (2006), T
Page 78:
76 Een ingebeelde kwaal
show all

Een ingebeelde kwaal

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?