Các triệu chứng ở nhà thuốc Hướng dẫn xử lý các bệnh thông thường (Bản thứ bảy) Alison Blenkinsopp,Paul Paxton,John Blenkinsopp

BÀI 22. GÀU
Gàu là một bệnh lý mãn tính của da dầu, sẽ thuyên giảm khi được điều trị nhưng có thể
quay trở lại khi ngừng điều trị. Tình trạng này thường xuất hiện trong suốt thời kỳ dậy thì và
xảy ra nhiều nhất ở độ tuổi trưởng thành. Theo ước tính, ½ số người trong độ tuổi 20-30 và có
tới 4/10 số người trong độ tuổi 30-40 bị nhiễm gàu. Gàu được coi là một dạng nhẹ của viêm
da nhờn, nguyên nhân do men Malassezia furfur: các triệu chứng rất rõ ràng và chỉ cần điều
trị bằng thuốc OTC.
Những điều cần biết
• Đặc điểm của mảng gàu
• Sự có mặt của vảy
• Màu và tổ chức cấu tạo của vảy
• Vị trí: da đầu, lông mày, khe mũi và các nơi khác
• Mức độ
• Tiền sử bệnh
o Bệnh vảy nến
o Viên da bã nhờn
• Các yếu tố làm bệnh trầm trọng
• Thuốc điều trị
Ý nghĩa của hỏi và trả lời
Đặc điểm của mảng gàu
Gàu là mảng trắng xám hoặc các mảnh vảy trên da đầu hay một mảng da bị ngứa do sự đóng
cặn quá nhiều. Trong bệnh gàu, tế bào biểu bì được thay thế với tốc độ nhanh gấp 2 lầnbình
thường . Tình trạng nhiễm gàu nặng có thể được chẩn đoán phân biệt với bệnh vảy nến như
sau: trong các trường hợp viêm da nhờn nghiêm trọng , các mảng gàu hơi vàng và xám,
thường hơi viêm đỏ (Biểu 11). Còn trong bệnh vảy nến thì vảy có màu trắng bạc và nguyên
nhân do ban đỏ hệ thống và tình trạng viêm (Bảng12).
Vị trí
Da đầu là vùng duy nhất bị bệnh gàu. Tuy nhiên do sự lan rộng của tình trạng viêm tăng tiết
chất nhờn ở những vị trí có tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mà gàu có thể xuất hiện ở cả
lông mày, lông mi, râu,bên cánh tay, sau tai, gáy, chán và ngực.
Ở trẻ nhỏ rất hay gặp tình trạng viêm da nhờn trong 12 tuần đầu sau sinh.
Bệnh vảy nến cũng có thể bị ở da đầu và cả những vị trí khác như đầu gối và khuỷu tay trong
khi mặt thì rất ít khi bị . Đây là những điểm giúp phân biệt bệnh vảy nến với viêm da nhờn
thường gặp ở mặt.
Mức độ nghiêm trọng
Gàu nhìn chung là tình trạng bệnh nhẹ. Tuy nhiên, ngứa da đầu khiến bệnh nhân phải gãi
nhiều dẫn đến tổn thương da, gây đau nhức và có thể bị nhiễm trùng. Nếu da đầu bị rát hoặc
có dẫu hiệu nhiễm trùng (đóng vảy hoặc rỉ nước) thì cần được tư vấn
144