Azərbaycan xalçaları / Azerbaijani carpets #31

ödəməklə yanaşı, həm də qəzanın
bütün bazarlarına satışa çıxarılırdı.
Bu bazarlarda əsas xalça
alıcıları Bakıdan və Şamaxıdan
gələn tacirlər idi. Xalçanın ölçüsü
və keyfiyyəti nəzərə alınaraq,
bir ədədi 9-20 manata satılırdı.
Məsələn, 3 arşın uzunluğu, 1,5
arşın eni olan xalçanın qiyməti
12-15 manat arasında olurdu. Maraqlıdır
ki, bu zaman toxucunun
gəliri 10 manatadək olurdu. Çayrud,
Rvarud, Kəlvəz və Pirasora
kəndlərində toxunan xalçalar həm
çeşidinə, həm də keyfiyyətinə
görə təkcə Lənkəran qəzasında
deyil, bütün Azərbaycanda
məşhur idi. Bu kəndlərdə “Buta”,
“Mayxanım”, “Sərəngülü”, “Qoç
buynuzu”, “Qızılgül”, “Nəlbəki
gülü” adları ilə məlum olan xalçalar
toxunurdu.
Pirasorada xalçaçılıq sovet
haki miyyəti illərində də davam
etdirilmişdir. XX əsrin sonla
rında təşkil edilmiş Pirasora
xalçaçılıq artelində 1980-ci illərin
əvvəllərindən 90-cı illərin
əvvəllərinə qədər 200-ə qədər
xalçaçı çalışmışdır. Burada toxunan
çeşid-çeşid xalçalar həm
daxili bazarda, həm də ölkə hüdudlarından
kənarda yüksək
qiymətləndirilmişdir. Ağayeva
Sevil Fitat qızı bu xalça artelinin
ilk və son rəhbəri olmuşdur.
Artellə yanaşı, kəndin demək
olar ki, bütün evlərində xalça,
cecim, kilim, sumax, at çulu,
yəhərüstü, corab və s. toxunurdu.
Yuxarıda qeyd olunan xalça
çeşniləri ilə yanaşı, burada “Padnos
çeşni”, “Nazi çeşni”, “Reyhani
çeşni”, “Zənqələ çeşni”, “Göl”,
“Təkgöl”, “Qoşagöl” və digər
adlarla toxunan xalçalar, “Almanaxış”,
“Cülməgözü”, “Qayçıqulpu”,
“Belibağlı” və s. palazlar pirasoralı
xalçaçılarının yaradıcılıq
məhsulu idi.
Pirasora öz dəyərli ziyalıları
ilə də haqlı olaraq fəxr edir.
Həmin ziyalıları, alimləri və digər
sənət-peşə sahibləri olan insanları
yetişdirən isə Pirasora kənd
a long life in general. Mahmud's
grandfather lived for 120 years
and his mother Agabaji lived for
130 years. Mahmud had seven
daughters and three sons. The
exact number of his grandchildren
is unknown. Currently, his
grandson, born in 1936, Bagirov
Shirmammad Agabagir lives in
the village. His great grandchild
Eyvazova Shahnene Sayad was
born in 1957. Writer Mammadhuseyn
Aliyev's novel "The Son
of the Mountain" features the life
of M.Evazov. His home is one of
14 facilities included in the tourist
route of Lerik district.
Agriculture, farming and gardening,
as well as weaving, especially
carpet weaving, have been
the main occupations of Pirasora
residents since old times.
In the 19 th century sources,
the name of Pirasora village is
also mentioned among the carpet
centers of Lankaran district.
In addition to meeting the needs
of the population, the carpets and
palaz and other textile goods woven
in these villages were taken to
all the markets of the district to be
sold. The main carpet buyers in
these markets were carpet traders
from Baku and Shamakhi. Taking
into consideration the size and
quality, the carpets were sold for
9-20 manats each. For example,
the price of a carpet with a length
of three arshins and a width of
1.5 arshins was between 12-15
manats. The weaver's income was
up to 10 manats. The carpets woven
in the villages of Chayrud,
Rvarud, Kelvaz and Pirasora were
famous not only in Lankaran district,
but also in Azerbaijan for
their variety and quality. Carpets
known as “Buta”, “Maykhanim”,
“Serengulu”, “Goch buynuzu”,
“Gizilgul” and “Nelbeki gulu”
were woven in these villages.
Carpet weaving continued
throughout the Soviet era in
Pirasora. From the early 1980s to
the early 1990s, up to 200 carpet
Испокон веков и по сегодняшний
день, наряду с животноводством,
земледелием и
садоводством, ткачество, особенно
ковроделие, являлось
одним из основных видов деятельности
жителей Пирасора.
В источниках XIX века в перечне
ковроткацких пунктов
Лянкяранского уезда упоминается
также и Пирасора. Изготавливаемые
здесь ковры,
паласы и другие ткацкие изделия,
наряду с удовлетворением
потребностей населения, продавались
на всех базарах уезда,
где основными покупателями
были торговцы коврами из
Баку и Шамахи. С учетом размера
ковра и его качества изделие
продавалось по цене от 3-х
до 20 рублей, например, цена
ковра длиной в 3 аршина и шириной
1,5 аршина составляла
12-15 рублей. При этом доход
ткачихи достигал 10 рублей.
Ковры, сотканные в селах Чайруд,
Рваруд, Келвез и Пирасора,
как по своим узорам, так и
по качеству были востребованы
не только в Лянкяранском уезде,
но и во всем Азербайджане.
В этих селах ткали ковры под
названием «Бута», «Майханым»,
«Серенгюлю», «Гоч буйнузу»,
«Гызылгюль», «Нелбеки
гюлю».
Ковроткачество в Пирасора
развивалось и в годы советской
власти. В организованной здесь
в конце XX века артели по производству
ковров с начала 1980-
х и до начала 1990-х годов работали
до 200 ткачих. Сотканные
местными мастерицами высококачественные
ковры ценились
как на внутреннем рынке,
так и за пределами страны. Севиль
Фитат гызы Агаева была
первой и единственной управляющей
этой артели.
В каждом сельском доме
ткали ковры, джеджимы, килимы,
сумахи, конские попоны,
джорабы и другие изделия. На-
108