Azərbaycan xalçaları / Azerbaijani carpets #31
elmi-publisistik jurnal / scientific-publicistic journal / научно-публицистический журнал
elmi-publisistik jurnal / scientific-publicistic journal / научно-публицистический журнал
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Fevral inqilabından sonra bütün<br />
Cənubi Qafqazı cənginə almış<br />
milli münaqişələr <strong>Azərbaycan</strong>da<br />
xalça məmulatı istehsalını fəlakət<br />
həddinə gətirib çıxardı. Bu inqilabdan<br />
sonra yaranmış şəraiti “Böyük<br />
Ermə nistan” ideyasını həyata<br />
keçirmək üçün əlverişli hesab edən<br />
ermənilər Azər bay canın xalçaçılıq<br />
sənətinin geniş yayılan, demək olar<br />
ki, bütün bölgələrində dinc əhaliyə<br />
qarşı soyqırımı siyasəti həyata<br />
keçirməyə başladılar. Naxçıvanda,<br />
Qarabağda və Zəngəzurda yaşayan<br />
on minlərlə günahsız insan Andranik,<br />
Dro və Njdenin başçılıq etdiyi<br />
erməni quldur dəstələri tərəfindən<br />
böyük vəhşilklə qətlə yetirildi,<br />
evlərindən didərgin salındı (1,<br />
s.443).<br />
Erməni təcavüzünə məruz<br />
qalmış kənd lərdə evlər yandırılır,<br />
əhalinin əmlakı talan edilir, xalçaçılığın<br />
əsas xammal bazasını təşkil<br />
edən qoyun sürüləri sürülüb aparılırdı.<br />
<strong>Azərbaycan</strong> xalqına qarşı<br />
törətdiyi vəhşilklərlə ad çıxarmış<br />
Andranik Ozanyanın əlaltısı Njdenin<br />
quldur dəstələri Naxçıvanda<br />
Gilançay və Əlincəçay hövzələrində<br />
40-dan çox kəndi viran qoymuş,<br />
əhalisini isə böyük qəddarlıqla qətlə<br />
yetirmişdilər. Ümumiyyətlə, Fevral<br />
inqilabından sonrakı 3-4 il ərzində<br />
ermənilər Naxçıvan bölgəsində<br />
73.727 nəfər azərbaycanlını qətlə<br />
yetirmişdilər (5, s.167). Bu<br />
dövrdə ermə nilər <strong>Azərbaycan</strong>ın<br />
digər bölgələrində daha böyük<br />
vəhşiliklər törətmişdilər. Əldə<br />
olan məlumatlara görə, onlar<br />
1918-1920-ci illərdə Bakı quberniyasının<br />
229, Gəncə quberniyasının<br />
272, İrəvan quberniyasının 211<br />
azərbaycanlı kəndini yerlə-yeksan<br />
etmiş, əhalisinin xeyli hissəsini<br />
qətlə yetirmişdilər. <strong>Azərbaycan</strong>ın<br />
ənənəvi xalçaçılıq bölgələrindən<br />
olan Qubada 122, Zəngəzurda 115,<br />
Qarabağda 157 kənd erməni vandalizminin<br />
qurbanı olmuşdu (5,<br />
s.166).<br />
Ermənilərin ərazi iddiaları<br />
ucba tın dan yaranmış milli münaqi<br />
şə lər kənd təsər rüfa tının dərin<br />
tənəz zülə uğramasına, əhali nin<br />
9.<br />
41