Espacios y actividades costeras en Michoacán - Biblioteca CICESE
Espacios y actividades costeras en Michoacán - Biblioteca CICESE
Espacios y actividades costeras en Michoacán - Biblioteca CICESE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ESPACIOS Y ACTIVIDADES COSTERAS EN MICHOACÁN. APROXIMACIONES VARIAS<br />
y la boa (Boa constrictor imperator), am<strong>en</strong>azada por la excesiva explotación para aprovechar<br />
su piel.<br />
La avifauna reportada por CAI (1996) para la región es de 75 especies, de 175 especies<br />
por el IPN (1991), y de 253 especies por Villaseñor (1988). Es notable cómo el número<br />
de ejemplares detectados se reduce a medida que se avanza <strong>en</strong> la escala del<br />
tiempo. En el estero El Gasolino, CAI reportó siete especies bajo status de protección,<br />
según la NOM-059: la cigüeña (Mycteria americana), am<strong>en</strong>azada; la cerceta (Anas discors),<br />
sujeta a protección especial; el pato (Aythya affinis), considerada como de protección<br />
especial; el halcón (Accipiter striatus velox), am<strong>en</strong>azada; el gavilán selvático (Micrastur<br />
semitorquatus naso), rara; el tecolotito (Glaucidium brasilianum ridgwayi), am<strong>en</strong>azada,<br />
y el paseriforme migratorio (Seiurus noveborac<strong>en</strong>sis notabilis), rara.<br />
La lista de mamíferos reportados por CAI (1996) es de veintiún especies para El<br />
Gasolino y de ocho especies para Boca de Burras. Sólo una cae bajo el status de protección,<br />
según la NOM-059: el jaguarundi (Felis yagouaroundi tolteca).<br />
Otros trabajos, como los de PROFEPA-SISSA-(1994), docum<strong>en</strong>tan la importancia de la<br />
diversidad biótica de los esteros del delta y, <strong>en</strong> algunos casos, amplían las listas de las<br />
investigaciones arriba m<strong>en</strong>cionadas. Algunos estudios más, como los de la Facultad<br />
de Ci<strong>en</strong>cias de la UNAM (1981) y los de CIBNOR (1995), dan cu<strong>en</strong>ta de la riqueza ictiológica<br />
del delta. Fu<strong>en</strong>tes y Gaspar refier<strong>en</strong> 47 especies como compon<strong>en</strong>tes de la ictiofauna<br />
de la desembocadura: nueve pert<strong>en</strong>eci<strong>en</strong>tes a ambi<strong>en</strong>tes dulceacuícolas,<br />
cuatro al estuarino y 34 al marino. CIBNOR registra 36 especies durante sus muestreos<br />
de febrero de 1992 a <strong>en</strong>ero de 1993 y de febrero de 1993 a mayo de 1994, <strong>en</strong> el brazo<br />
izquierdo (San Francisco): catorce del compon<strong>en</strong>te estuarino: jaiba (Callinectes toxotes),<br />
langostino (Macrobrachium americanum, Macrobrachium t<strong>en</strong>ellum, Macrobrachium<br />
digesti, Macrobrachium sp., Palaemon sp.), robalo (C<strong>en</strong>tropomus medius, C<strong>en</strong>tropomus nigresc<strong>en</strong>s,<br />
C<strong>en</strong>tropomus robalito), lisa/lebrancha (Mugil curema, Mugil cephalus), (Dormitator<br />
maculatus), y la sardinita (Lile gracilis); diez del compon<strong>en</strong>te marino: (Ocypode sp.), mojarra<br />
(Diapterus brevirostris, Diapterus peruviana, Eucinostomus arg<strong>en</strong>teus, Eucinostomus<br />
californi<strong>en</strong>sis), (Cha<strong>en</strong>omugil proboscideus), pargo amarillo (Lujanus arg<strong>en</strong>tiv<strong>en</strong>tris), (Gobiomorus<br />
maculatus), l<strong>en</strong>guado (Syacium latifrons), cuatete (Ariopsis guatemalesis), (Eleotris<br />
picta), (Awaous transandeanus); doce del compon<strong>en</strong>te dulceacuícola: el caracol (Gastropodo<br />
C), el langostino (Macrobrachium diguetti), (Astynax fasciatus), (Poecilia sph<strong>en</strong>ops),<br />
84