R Classica&Christiana _nr7_2_2012_curbe - Facultatea de Istorie ...
R Classica&Christiana _nr7_2_2012_curbe - Facultatea de Istorie ...
R Classica&Christiana _nr7_2_2012_curbe - Facultatea de Istorie ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
432<br />
Dan DANA, Sorin NEMETI<br />
commence par la question <strong>de</strong> la forme authentique d’un toponyme<br />
dace, corrompu dans la tradition manuscrite et abrégé dans une dédicace<br />
érigée peu avant le milieu du III e siècle.<br />
___________<br />
I. *Arcobara<br />
Une inscription trouvée durant l’automne 1989 dans la zone <strong>de</strong><br />
l’agglomération civile située dans le voisinage du camp auxiliaire romain<br />
d’Ilişua (dép. Bistriţa-Năsăud) 4 , sur la frontière septentrionale<br />
<strong>de</strong> la Dacie Porolissensis, apporte <strong>de</strong> nouvelles données sur l’organisation<br />
administrative du territoire rural <strong>de</strong> la province <strong>de</strong> Dacie, et<br />
permet notamment la localisation précise d’un toponyme mentionné<br />
dans la précieuse liste <strong>de</strong> povlei" ejn th`/<br />
Dakiva/ ejpifanevsterai transmise<br />
par la Géographie <strong>de</strong> Ptolémée.<br />
Si la lecture et la compréhension <strong>de</strong> cette dédicace fragmentaire<br />
<strong>de</strong> l’an 246, érigée par <strong>de</strong>ux magistri élus d’une communauté autonome,<br />
a été faite en plusieurs étapes5 , elle a néanmoins permis d’i<strong>de</strong>ntifier<br />
récemment, voir S. Nemeti, Scenarios on the Dacians. The Indigenous Districts,<br />
Studia Universitatis Babeş-Bolyai. Historia, 51 (1), 2006, 86-98; I<strong>de</strong>m, Dacia ... in<br />
formam provinciae redacta, dans E. S. Teodor, O. Ţentea (éds.), Dacia Augusti<br />
provincia. Crearea provinciei. Actele simpozionului <strong>de</strong>sfăşurat în 13-14 octombrie<br />
2006 la Muzeul Naţional <strong>de</strong> <strong>Istorie</strong> a României, Bucarest, 2006, 271-288; I<strong>de</strong>m,<br />
River Names in Roman Dacia, dans Antiquitas Istro-Pontica. Mélanges d’archéologie<br />
et d’histoire ancienne offerts à Alexandru Suceveanu, Cluj, 2010, 102-113.<br />
4 Monographie et étu<strong>de</strong>s d’ensemble du site: K. Torma, Az Alsó-Ilosvai<br />
római állótábor s műemlékei, Erdélyi Múzeum-Egylet Évkönyvei, 3-4, 1864-1865,<br />
10-67; D. Protase, C. Gaiu, G. Marinescu, Castrul roman <strong>de</strong> la Ilişua (roum. : Le<br />
camp romain d’Ilişua), Bistriţa, 1997; S. Nemeti, Society and Religion in Ilişua,<br />
C&C, 5, 2010, 395-433; C. Gaiu, R. Zăgreanu, Inscripţii şi piese sculpturale din castrul<br />
roman <strong>de</strong> la Ilişua (roum.: Inscriptions et pièces sculpturales du camp romain<br />
d’Ilişua), Cluj, 2011.<br />
5 D. Protase, C. Gaiu, G. Marinescu, Castrul roman şi aşezarea civilă <strong>de</strong> la<br />
Ilişua (jud. Bistriţa-Năsăud) [roum.: Le camp romain et l’établissement civil d’Ilişua<br />
(dép. Bistriţa-Năsăud)], Revista Bistriţei, 10-11, 1996-1997, 56-57, 78-79, 109; C.<br />
C. Petolescu, Inscripţii latine din Dacia (ILD) [roum.: Inscriptions latines <strong>de</strong> Dacie<br />
(ILD)], Bucarest, 2005, 295, n° 800; V. Wollmann, R. Ar<strong>de</strong>van, Disiecta membra.<br />
Inschriftenfragmente aus Dakien, dans C. Gaiu, C. Găzdac (éds.), Fontes Historiae.<br />
Studia in honorem Demetrii Protase, Bistriţa-Cluj, 2005, 673-675, 678, n° 7, fig.<br />
13-14; S. Nemeti, M. Bărbulescu, Territorium Arcobadarense, EphNap, 16-17, 2006-<br />
2007, 107-118, avec l’i<strong>de</strong>ntification du toponyme (= AÉ, 2006, 1130; C. C. Petolescu,