Tfhio - JScholarship - Johns Hopkins University

84 TERTVLLIANI
Nollent itaque uos tam fructuosos, tam officioses sibi amittere,
uel ne a uobis quandoque a Christianis fugentur, si iUis sub
Christiano, uolente uobis ueritatem probare, mentiri liceret.
24. Omnis ista confessio iUorum qua se dees negant esse
quaque non alium deum respondent praeter unum, cui nos 5
mancipamur, satis idonea est ad depellendum crimen laesae
maxime Romanae religionis. Si enim non sunt dei pro certo,
nee religio pro certo est: si religio non est, quia nee dei pre
certo, nee nos pro certo rei sumus laesae religionis. At e contrario
in uos exprebratie resultauit, qui mendacium colentes lo
ueram religionem ueri dei non modo neglegendo, quin insuper
expugnando, in uerum committitis crimen uerae inrehgiositatis.
Nunc ut constaret illos deos esse, nonne conceditis de aestimatione
communi aliquem esse sublimiorem et potentiorem, uelut
principem mundi perfectae potentiae et maiestatis? Nam et 15
sic plerique dispenunt diuinitatem, ut imperium summae
deminationis esse penes unum, officia eius penes multos uehnt,
ut Plato louem magnum in caelo comitatum exercitu describit
deorum pariter et daemonum. Itaque oportere et procurantes
et praefectos et praesides pariter suspici. Et tamen quod 20
facinus admittit qui magis ad Caesarem premerendum et
operam et spem suam transfert nee appellationem dei ita ut
imperatoris in aliquo principe confitetur, cum capitale esse
iudicetur alium praeter Caesarem et dicere et audire? Colat
alius deum, alius louem, alius ad caelum manus supplices tendat, 25
alius ad aram Fidel, alius, si hoc putatis, nubes numeret erans,
alius lacunaria, alius suam animam deo sue uoueat, alius hirci.
Videte enim ne et hoc ad inrehgiositatis elogium concurrat,
adimere libertatem rehgionis et interdicere optionem diuinitatis,
ut non liceat mihi colere quem uelim, sed cogar colere quem 30
nolim. Nemo se ab inuito coli uolet, ne homo quidem. Atque
adeo et Aegyptiis permissa est tam uanae superstitionis potestas