Vitale bedrijvenclusters in de regio Amersfoort - Nirov

2.2 Van bedrijfstakken naar clusters en focusgebieden
Om kansrijke clusters in de regio Amersfoort op het spoor te komen, beginnen we met het selecteren
van relevante bedrijfstakken. Om clusters te kunnen vormen, worden deze geselecteerde bedrijfstakken
opgevat als kernactiviteiten van een waardesysteem met daar omheen verticaal of diagonaal
gerelateerde bedrijfstakken (het gerelateerdheid aspect van clusters). Bij de selectie van relevante
bedrijfstakken zijn twee criteria gecombineerd. Het eerste criterium is de mate van
oververtegenwoordiging in de regio Amersfoort (het concentratie aspect van clusters). Het tweede
criterium betreft de mate van profilering van de bedrijfstakken in de regionale economie (het reputatie
aspect van clusters). Bij het eerste criterium is bekeken of de bedrijfstak op 2 digit SBI-niveau minstens
2,5% werkgelegenheid in de regio Amersfoort omvat. Daarnaast is bekeken of de 2 digit SBI bedrijfstak
in de regio Amersfoort een locatiequotiënt boven de 1,5 heeft. Daarbij zijn de provincie Utrecht, de
Noordvleugel van de Randstad en Nederland als referentiegebieden gebruikt. Het tweede criterium is
ingevuld door lokale deskundigen in casu de leden van de begeleidingscommissie van dit onderzoek,
bestaande uit ondernemers en beleidsmakers in de regio Amersfoort (bijlage 6). Op ronde
tafelbijeenkomsten hebben leden van de begeleidingscommissie hun expertise over de economie van de
regio Amersfoort ingebracht. Zij hebben de kwantitatieve selectie van bedrijfstakken op hun
kansrijkheid beoordeeld. Dit heeft geresulteerd in een selectie van zes bedrijfstakken, waarvoor
vervolgens waardesystemen zijn geconstrueerd (zie bijlagen 1 en 2).
Tabel 2.1: Geselecteerde clusters en focusgebieden
Cluster Focusgebied
Bouw Civiele techniek, Ontwerp, Installatie
Logistiek Warehousing, Logistieke diensten
KIBS Managementadvies, Organisatieadvies
Voedsel Verwerkende industrie, Groothandel
Zorg Leveranciers van zorgdiensten
ICT Leveranciers van ICT-diensten
Binnen elk van de clusters is vervolgens een focusgebied aangewezen waarop zich het onderzoek naar
kennisnetwerken toespitst. Deze focusgebieden zijn bepaald op basis van de expertise van de leden van
de begeleidingscommissie. Daarnaast is gekeken naar de groei van bedrijfsklassen (op 4 of 5 digit
niveau) binnen de geselecteerde clusters. We lichten die keuze kort toe.
Civiele techniek, ontwerpbureaus & installatie
De bouwsector staat bekend als een weinig innovatieve sector. De faalkosten zijn er betrekkelijk hoog.
De toeleverende industrie is de belangrijkste drijfveer voor innovaties. Ketenintegratie is een trend die
in de bouw geleidelijk aan belang wint. In de regio Amersfoort zijn vrijwel alle schakels in de bouwkolom
vertegenwoordigd. Vooral architecten, ingenieursbedrijven en leveranciers van installatietechnieken
lijken sterk in de regio aanwezig te zijn. De verwachting is dat er tussen deze schakels in de bouwkolom
een regionale interface bestaat, waarin vernieuwende bouwconcepten tot stand worden gebracht. Dit
zal in dit onderzoek worden getoetst.
15