Vitale bedrijvenclusters in de regio Amersfoort - Nirov

edreigde bedrijfstak te noemen. Door haar unieke ligging in het geografische hart van Nederland, is
Utrecht een natuurlijke plaats voor spoorwegactiviteiten. De bedrijfstak zal niet snel de stad verlaten.
Sterker nog, de natuurlijke verankering van de spoorwegen in Utrecht biedt juist kansen om nu nog
afwezige gerelateerde activiteiten aan te trekken. Niet alleen zouden deze gerelateerde activiteiten
hierdoor in Utrecht kunnen opbloeien. Ook de spoorwegen zelf zouden baat hebben bij de toegenomen
mogelijkheden om kennis en personeel in de lokale economie te laten circuleren. In hoeverre een grote,
maar slecht ingebedde bedrijfstak daadwerkelijk een instabiele factor in de regionale arbeidsmarkt
vormt, hangt er dus vanaf of de bedrijfstak op enige andere wijze verankerd is in de regio. Als dit niet
het geval is, moet de regio er serieus rekening mee houden, dat de bedrijfstak vroeg of laat uit de regio
zal wegtrekken. Als deze verankering er wel is, dan duidt een slechte inbedding er juist op, dat de
regionale economie beter gebruik zou kunnen maken van de aanwezigheid van de bedrijfstak.
In dit hoofdstuk onderzoeken we de afbakening van zeven groepen van bedrijfstakken die in de regio
Amersfoort belangrijk zijn voor toekomstig beleid. In samenspraak met de opdrachtgever hebben we
gekozen voor zeven segmenten van de clusters zoals die eerder gedefinieerd zijn in dit rapport. De
segmenten zijn niet te groot gekozen, want dan wordt een te groot deel van de gehele industriële
ruimte meegetrokken in de analyse, en gaat het onderscheidende vermogen van specifieke sectoren
teloor. Voor ieder van deze segmenten onderzoeken we met welke bedrijfstakken zij verbonden zijn en
geven dit weer in zogenaamde clusterdiagrammen (zie bijlage 3). Dit geeft een goed beeld van de
daadwerkelijke relevante arbeidsmarkt voor de belangrijkste clustersegmenten. Dit is belangrijke
informatie om de juiste reikwijdte van het clusterbeleid te kiezen.
We onderzoeken in dit hoofdstuk zeven bedrijfstakken in vijf van de zes clusters. Het cluster voedsel is
niet in detail in kaart gebracht omdat figuur 4.1 al overduidelijk laat zien dat het qua arbeidsmobiliteit
een naar binnen gekeerd cluster is met betrekkelijk weinig binding met de rest van de regionale
arbeidsmarkt.
4.3 De arbeidsmarkt van de regio Amersfoort
De regio Amersfoort is onderdeel van de Noordvleugel van de Randstad, en is net als deze grotere regio
vooral gespecialiseerd in de zakelijke en financiële dienstverlening. Niet voor niets is het KIBS cluster
het grootste geselecteerde cluster in de regio Amersfoort en komt het qua mate van specialisatie
overeen met die in de Noordvleugel als geheel (zie hoofdstuk 2). Figuur 4.2 bevestigt deze uitkomst. In
tegenstelling tot de inbeddingsdiagrammen, geven de randen van de symbolen in figuur 4.2 niet de
inbeddingsgraad, maar de mate van specialisatie weer. Een groene rand betekent dat de bedrijfstak
oververtegenwoordigd is in de regio, vergeleken met de omvang van die bedrijfstak in heel Nederland.
Een rode rand signaleert op soortgelijke wijze dat een bedrijfstak ondervertegenwoordigd is in de regio.
Het verschil met hoofdstuk 2 is dat nu niet het totaal van het waardesysteem wordt gemeten maar nu
alleen de bedrijfstak op 3-digitniveau.
46