Vitale bedrijvenclusters in de regio Amersfoort - Nirov

moeten leggen tussen die specialisaties en naar buiten de regio. Ze zal daarbij moeten inzetten op de
verdere intensivering van de samenwerking tussen overheden, ondernemers en onderwijsinstellingen.
Volgens ons komt deze samenwerking het best uit de verf als complementaire kennisvelden aan elkaar
worden gekoppeld. Wij gebruiken in dit verband het concept van de gerelateerde variëteit (zie paragraaf
1.4). De mobiliteit van werknemers met verschillende vaardigheden en de uitwisseling van kennis in
netwerken zijn belangrijke indicatoren voor deze complementaire kennisvelden. De nadruk die we
leggen op arbeids- en kennisrelaties tussen bedrijven onderling en met instellingen houdt in dat het
belang van bedrijvenclusters voor de regionale economie uitstijgt boven ruimtelijke specialisatie alleen.
De regio Amersfoort zal de gerelateerde variëteit van bedrijfsleven en instellingen binnen en buiten de
regio moeten versterken. Dit biedt een duurzaam perspectief op de regionale economie en leidt tot een
verminderde conjunctuurgevoeligheid. De verbindingen tussen vaardigheden van arbeid en uitwisseling
van kennis in gerelateerde bedrijfstakken vormen het vliegwiel van de regionale economie.
1.2 Onderzoeksvragen
De opdrachtgevers van dit onderzoek zijn de Gemeente Amersfoort, de Regio Amersfoort, de Kamer van
Koophandel Gooi, Eem- en Flevoland, de Taskforce Innovatie Utrecht en de Raad voor Economische
Ontwikkeling Regio Amersfoort. Ten behoeve van dit onderzoek is een begeleidingscommissie
samengesteld waarin de opdrachtgevers en vertegenwoordigers van het regionale bedrijfsleven zitting
hadden. Er is tijdens het onderzoek intensief en vruchtbaar contact geweest tussen leden van de
begeleidingscommissie en de uitvoerende onderzoekers. Het onderzoek heeft betrekking op de regio
Amersfoort die bestaat uit de gemeentes Amersfoort, Baarn, Barneveld, Bunschoten, Eemnes, Leusden,
Nijkerk, Soest en Woudenberg.
De opdrachtgevers hebben de volgende hoofdvraag:
Hoe kan de innovatieve vitaliteit van de economie in de regio Amersfoort
via clustering van het bedrijfsleven het best worden gestimuleerd?
Het antwoord op deze vraag wordt gevonden door enerzijds te kijken naar de mate van concentratie
van gespecialiseerde bedrijfstakken en anderzijds naar de inbedding van die bedrijfstakken in de
regionale arbeidsmarkt (‘skill relatedness’) en de uitwisseling van kennis binnen en tussen bedrijfstakken
(kennisnetwerken). Clusters zijn daarbij opgevat als ruimtelijke concentraties van bedrijven en
instellingen die op het gebied van vaardigheden van werknemers en kennisuitwisseling iets met elkaar
hebben. De hoofdvraag van het onderzoek is uitgesplitst naar de volgende deelvragen:
1. Welke belangrijke clusters van bedrijven komen in de regio Amersfoort voor?
2. Komen zulke clusterbedrijven lokaal geconcentreerd voor in de regio Amersfoort?
3. Wat zijn de belangrijkste vestigingsplaatsfactoren voor zulke clusterbedrijven?
4. In hoeverre hangen de clusters via de mobiliteit van werknemers samen?
5. Bestaat er binnen en tussen de clusters uitwisseling van kennis?
8