Vitale bedrijvenclusters in de regio Amersfoort - Nirov

Warehousing & logistieke diensten
De regio Amersfoort ligt centraal in Nederland op het kruispunt van twee belangrijke snelwegen: de A1
en de A28. Ligging en bereikbaarheid zijn zeker voor logistieke bedrijven belangrijke locatiefactoren. De
regio ontbeert echter belangrijke fysieke knooppunten van goederenstromen, zoals de zeehaven in de
regio Rotterdam en luchthaven Schiphol in de regio Amsterdam. Er is wel een directe treinverbinding
met Schiphol. Daarnaast zijn de m2 grondprijzen in het Oosten en Zuiden van Nederland aanzienlijk
lager dan in de omgeving van Schiphol (en logistieke activiteiten vereisen veel m2 grond), terwijl de
verbindingen met het belangrijke Duitse achterland korter zijn. In de logistieke sector staan de
winstmarges door toenemende concurrentie (ook vanuit Oost-Europa) steeds verder onder druk.
Mogelijk anticiperen logistieke bedrijven in de regio Amersfoort daar op door in hun opslag- en
dienstverlenende activiteiten (nog meer) de verbinding te leggen met de regionale industrie. De
combinatie met de industrie in Zuidoost Brabant blijkt immers ook één van de succesfactoren van de
logistieke hotspot in de buurt van Venlo. Ook deze veronderstelling zal in dit onderzoek worden
getoetst.
Management- & organisatieadvies
KIBS is de afkorting voor ‘knowledge intensive business services’. Het betreft een brede ‘range’ van
activiteiten die gemeen hebben dat ze dienstverlenend zijn aan andere bedrijven (zowel productie als
andere dienstenbedrijven) en dat deze diensten een rol spelen bij procesmatige innovatietrajecten. Zij
wenden vaak direct bij en in samenwerking met de klant hun kennis aan. De nabijheid tot de klant is in
potentie hiervoor een gunstige voorwaarde. Het KIBS cluster bestaat uit een brede groep subsectoren,
bijvoorbeeld juridische diensten of accountancy, maar ook dienstverlening op het gebied van
management en organisatie. Managementadvies en Organisatieadvies zijn als focusgebied gekozen,
omdat zij een belangrijke ondersteuning zijn voor bedrijven in verschillende sectoren (Toivonen, 2004;
Kox & Rubalcaba 2007; Kwakman 2007; Strambach 2008). Daarnaast zijn enkele grote landelijke
management- en organisatieadviesbureaus met hun hoofdkantoor in de regio Amersfoort gevestigd.
Gecombineerd met het aantrekkelijke woonklimaat maakt dit de regio Amersfoort mogelijk een
‘consultancy hub’. Wederom toetsen we deze veronderstelling.
Verwerkende voedselindustrie & groothandel van voedingsmiddelen
De regio Amersfoort heeft een lange geschiedenis in de vis, kip en brood verwerkende industrie en
verwante (groot)handel. De in het verleden ontwikkelde bedrijvigheid heeft zijn sporen nagelaten en is
in de loop van de tijd uitgebreid. Spakenburg is een voormalig vissersdorp, maar kent nog steeds een
sterke aanwezigheid van viswerkende industrie en groothandel. Bunschoten staat nog altijd bekend als
het Mekka van de broodindustrie, terwijl Barneveld als de bakermat van de Nederlandse
pluimveehouderij wordt gezien, een rol die het nog steeds vervuld. De vraag is of deze bedrijven hun
kennisnetwerken zodanig weten te organiseren, dat de regionale vis, kip en broodindustrie een ‘lock-in’
bespaard blijft.
Leveranciers van zorgdiensten
Binnen het cluster Zorg zijn toeleveranciers van zorgdiensten als focusgebied gekozen. Er liggen mogelijk
kansen in de privatisering van de zorg en in het feit dat de regio historie heeft als gezond oord (vrij van
16