Gezondheidszorg & Etnische Diversiteit in Nederland; Naar een ...

Centra. Verder is het Erfocentrum (opgezet door de Verenigde Samenwerkende Ouder- en
Patiëntenorganisaties) actief bezig allochtonen te informeren over het belang van
erfelijkheidsvoorlichting.
Samenvattend is te constateren dat specifieke ziektebeelden in verband kunnen worden
gebracht met etniciteit. Ook is vast te stellen dat verschillen in sterftecijfers tussen de
diverse bevolkingsgroepen zich niet eenduidig laten verklaren en dat de gegevens soms
tegenstrijdig zijn. En, hoewel sterftecijfers belangrijke indicatoren zijn voor
gezondheidsverschillen, is duidelijk dat er in Nederland nog onvoldoende wetenschappelijk
onderzoek is verricht naar eventuele achtergronden en verklaringen bij verschillen in
levensverwachting. Veel beleid op dit punt, berust op aannames.
De RvE wijst in het eerdergenoemde rapport in bredere zin op de invloed op de
gezondheid van biologische, genetische en culturele factoren, migratie, racisme, de
selectieve opzet van de zorg en sociaal-economische factoren. Binnen elke sociaaleconomische
klasse, zo wordt gesteld, zijn etnische minderheden het meest kwetsbaar
voor gezondheidsproblemen. Recente informatie van het CBS laat inderdaad een verband
zien tussen ziekte en sociaal-economische status (SES). Hoe lager de status, hoe hoger
de kans op o.a. zwangerschapsproblemen en ziekenhuisopnamen. Allochtone
Nederlanders hebben vaker een lagere sociaal-economische status dan autochtone
Nederlanders, wat de ongelijkheid vergroot.
Ook in andere Europese landen (België, Engeland, Zwitserland), zo is – uit nationale
gezondheidsenquètes- gebleken, komen verschillen in gezondheid voor tussen
autochtone en allochtone inwoners. In de betreffende landen geven allochtonen vaker aan,
dat ze een slechtere gezondheid hebben dan autochtonen. Evenals in Nederland worden
in deze onderzoeken de lager gescoorde SES-variabelen en de relatief slechte
toegankelijkheid van de zorg voor allochtonen als oorzaken voor deze verschillen
aangewezen.
Ook in deze landen wordt grondiger onderzoek bepleit, om een beter inzicht te krijgen in
de oorzaken van de geconstateerde verschillen, ten behoeve van een effectiever beleid
om de gezondheidsverschillen op te heffen.
Om het beeld over zorg en diversiteit te completeren, volgt eerst een informerend overzicht
over het zorggebruik van diverse allochtone groepen. Daarbij komen opmerkelijke
verschillen aan het licht.
2.3 Verschillen in zorggebruik
Bij allochtonen en autochtonen is sprake van aanmerkelijke verschillen in zorggebruik
[297]. Vooral bij Turken en Marokkanen zijn de verschillen opvallend, met in het bijzonder
onder- dan wel overconsumptie bij (para)medische zorg, kraamzorg, specialistische zorg,
ziekenhuisopnamen en geneesmiddelen.
Zwangerschap/geboorte
Uit onderzoek van TNO blijkt dat Turkse en Marokkaanse vrouwen in Nederland
onvoldoende gebruik maken van kraamzorg [44]. Dit geldt zowel voor vrouwen van de 1 e
als de 2 e generatie [173]. Marokkaanse en Turkse vrouwen worden echter vaker verwezen
naar de verloskundige, waarbij Marokkaanse zwangere vrouwen meer problematische
zwangerschappen hebben dan de Turkse en autochtone groepen [249]). Bij verwijzingen
naar de gynaecoloog worden overigens geen verschillen waargenomen tussen de
Marokkanen, Turken en autochtonen. Dit komt echter niet overeen met indicaties dat
Marokkaanse en Turkse vrouwen een voorgeschiedenis hebben van problematische
zwangerschappen en veel gynaecologische problemen. Allochtone moeders hebben
daarnaast een hoger risico op sterfte dan autochtone vrouwen.
11