Gezondheidszorg & Etnische Diversiteit in Nederland; Naar een ...

• Onderzoek naar de mogelijkheden en effecten van preventief huisbezoek met een
vroegtijdig signalerend, voorlichtend en doorverwijzend doel, door bijvoorbeeld een
allochtone zorgconsulent of een casemanager in opdracht van de huisarts.
• Onderzoek naar de mogelijkheden van huisartsen om (preventieve) screening uit te
voeren bij groepen patiënten op specifieke ziekten, die vermoedelijk bij allochtonen
ondergediagnosticeerd zijn. Voorbeelden zijn diabetes, sikkelcelziekte en infecties
zoals de helicobacter pylori [49].
• Ontwikkeling van voorlichtingscampagnes omtrent verschillende complexe
chronische ziekten (zoals diabetes, longziekten, nierziekten, hart- en vaatziekten,
kanker, AIDS) en de mogelijke behandelmethoden.
• Ontwikkeling van een stimuleringsprogramma om specifieke spreekuren, eventueel
samen met zorgconsulenten, in te stellen. Zo'n spreekuur is bedoeld voor risicopatiënten
met een gezamenlijke problematiek.
• Ontwikkeling van scholings- en trainingstrajecten voor huisartsen in het verwerven
en toepassen van competenties m.b.t. de omgang met allochtone patiënten.
4.9 Ziekenhuiszorg.
De kans om opgenomen te worden in een ziekenhuis is niet gelijk verdeeld over de
bevolking. Volgens onderzoek van het CBS lopen mensen met een lage sociaaleconomische
status 60 % meer kans opgenomen te worden, dan degenen met een hogere
maatschappelijke positie. Dat afkomst ook verder doorwerkt blijkt uit het gegeven, dat ook
20% meer kinderen van ouders met een lage maatschappelijke positie wordt opgenomen.
Duidelijk mag zijn dat door de snelle demografische veranderingen en de ongelijke
maatschappelijke positie, zeker in de grote steden, een toenemend deel van de populatie
opgenomen in ziekenhuizen, bestaat uit allochtonen. In deze instellingen is de zorg qua
organisatievorm en zorginhoud echter zelden vanzelfsprekend en doelbewust afgestemd
op de etnisch diverse patiëntenpopulatie. [171] Medische en psychosociale kennis en -
expertise ter ondersteuning van effectieve diagnostiek en therapie bij allochtonen,
ontbreken. In de praktijk zijn medisch specialisten, paramedici en verpleegkundigen vaak
op hun eigensucces tegemoet te treden. Door overmacht bij zorgverleners blijven veel
problemen die gesignaleerd worden, onopgelost doorspelen. Medici en verplegend
personeel missen extra knowhow, tijd en middelen om effectief op de problematiek in te
spelen. Recent is aangetoond dat de toegankelijkheid en de kwaliteit van zorg voor
allochtone kinderen bewezen minder is dan voor autochtone kinderen.Zowel allochtone
zorgconsumenten zelf als zorgverleners geven aan, dat de zorgverlening aan allochtonen
tekort schiet. Hierbij kunnen een combinatie van factoren een rol spelen, zoals de lage
sociaal economische status (SES), het lage opleidingsniveau van allochtone patiënten en
de taal.
De hulpverleners zien de taalbarrière als een belangrijke hindernis bij de onderlinge
communicatie. Zij ervaren vaak een zekere ‘geslotenheid’ bij allochtone patiënten,
waardoor bepaalde onderwerpen moeilijk tot niet bespreekbaar zijn en waardoor bepaalde
behandelingen of processen moeizamer verlopen. Hierdoor kan soms niet de optimale
zorg worden geboden.
De respondenten hebben een matig ziekte-inzicht en weinig kennis over therapie. Een en
ander kan ernstige gevolgen hebben, zodat medische kennis- en informatieachterstand
mogelijk onderdeel zijn van delay bij diagnose en behandeling van kanker. Uit onderzoek
[127a] blijkt bijvoorbeeld, dat bij ruim twee derde van de onderzochte patiënten de
diagnose kanker pas in een vergevorderd stadium gesteld. Uit de geciteerde mondelinge
verslagen van de patiënten komt een beeld naar voren dat een late ontdekking van kanker
veroorzaakt werd omdat de artsen de diagnose pas in een laat stadium stelden (doctors’
delay).
Zorgverleners geven bovendien aan dat de zorg voor deze groep een zwaardere belasting
betekent. In het primaire zorgproces ervaren verpleegkundig en medisch personeel
37