Gezondheidszorg & Etnische Diversiteit in Nederland; Naar een ...

zwangerschappen dan bij de andere groepen [171]. Voor opnamen van Marokkaanse
mannen geven Verweij et al.[253] aan dat diabetes de voornaamste oorzaak is. Turken
laten de meeste ziekenhuisopnamen zien vanwege klachten aan het ademhalingstelsel.
Vanaf een bepaalde leeftijdsgrens (52 jr) zien we een omgekeerd patroon, waarbij de
autochtone zorggebruikers meer ziekenhuisopnamen hebben. De Marokkanen hebben op
deze leeftijd het kleinste aantal ziekenhuisopnamen [310a]. Verschillen in leefstijl kunnen
een verklaring zijn. In vergelijking met autochtone mannen en vrouwen maken in het
bijzonder Marokkaanse vrouwen en mannen minder tot geen gebruik van genotmiddelen
als alcohol en tabak [32 a].
Geneesmiddelen
Tot slot iets over geneesmiddelen. Uit een aantal publicaties is af te leiden dat het gebruik
van geneesmiddelen op recept onder (niet-westerse) allochtonen vaak hoger is dan onder
autochtonen [324, 327]. Zo blijkt uit de LINH-gegevens dat Turken, Surinamers en
Marokkanen tot 55 jaar meer geneesmiddelen op recept krijgen voorgeschreven dan
autochtone Nederlanders. Vooral pijnstillers, maagzuurremmers en bloedglucose
verlagende middelen worden vaker voorgeschreven aan allochtonen dan aan autochtonen
[327]. . Uit het onderzoek ‘Zorgpreferenties en competenties bij Marokkaanse en Turkse
Nederlanders’ [310a], komt naar voren dat Marokkanen vaker geneesmiddelen krijgen
voorgeschreven die betrekking hebben op bestrijding van parasieten, op bloed en
bloedvormende organen; het hart- en vaatstelsel; het maagdarmkanaal en metabolisme en
het centraal zenuwstelsel. Echter scoren Turken hoger op geneesmiddelen die verband
houden met het ademhalingstelsel, het skelet en het spierstelsel en (vanaf 51 jr) het
centraal zenuwstelsel.
De over- en onderconsumptie door Marokkanen en Turken is nog onvoldoende
bestudeerd. In enkele oude publicaties is gewezen op communicatieproblemen tussen de
patiënt en de arts of medewerkers van de apotheek; ook verwachtingspatronen tussen
patiënt en arts en therapietrouw worden als mogelijke oorzaken gezien.
Adequate verklaringen over verschillen in zorggebruik zijn nog niet voorhanden, maar
algemeen gesteld zien we dat er verschillen zijn in het voorkomen van ziektes en klachten
bij verschillende etnische groepen. Andere verklaringen liggen in het feit dat de allochtone
Nederlander minder vaak beschikt over de vaardigheden die nodig zijn om zelfstandig de
weg te vinden naar een passend zorgaanbod en andere preferenties en copingstrategieën
heeft.
Vooral oudere allochtone patiënten, maar ook nieuwkomers, hebben achterstanden op het
gebied van scholing, inkomen en taal. Zij beschikken hierdoor niet altijd over een
ontwikkeld zelfzorgend vermogen (o.a. adequaat zelfmanagement, mondigheid en
geïnformeerd zijn betreffende ziekte, gezondheid en zorgvoorzieningen) dat het huidige
gezondheidszorgsysteem van de gemiddelde patiënt verwacht. De keuzemogelijkheden
die hen ter beschikking staan, kunnen ze niet in gelijke mate als autochtone patiënten
benutten.
Zorggebruik van allochtonen in andere Europese landen
Wanneer we de gegevens over zorggebruik in Nederland vergelijken met die in andere
Westeuropese landen, blijken er ook daar verschillen te zijn in het zorggebruik tussen
allochtonen en autochtonen.
De gezondheids-surveys in België (HIS) geven aan dat allochtonen minder gebruik maken
van de preventieve gezondheidszorg (zoals griepprikken, bevolkingsonderzoek naar
baarmoederhalskanker) en vaker een beroep doen op spoedeisende zorg, diëtisten en
psychologen. Echter maakt men weer minder gebruik van de huisarts, van specialisten,
tandartsen en van paramedische zorgverstrekkers.
Ook wordt het Nederlandse beeld van onder- of overconsumptie bij de Marokkaanse en
13