potentieel voor VOS-emissies naar het compartiment lucht - LNE.be

ingenieursbureau DHV (in 1993 en 1994) wezen op een gemiddelde uitstoot
van 59 g/baal (= 50kg) meel of 0,8 kg/ton brood (bij een verhouding
meel/brood van 0,66). TNO daarentegen vond een emissie van 5,1 kg/ton
brood. Aangaande de fracties ethanol die in het brood achterblijven,
werden in literatuur omgekeerd evenredige cijfers gevonden: 5,3 à 0,53
kg/ton brood (NBOV, 2002). Redelijkerwijze kan men dus aannemen dat
de gemiddelde ethanol –emissie bij het bakken van brood zich situeert rond
3 kg/ton brood.
De hoeveelheid geproduceerde VOS is functie van de hoeveelheid gist die aan het
bakmengsel wordt toegevoegd, en van de tijd die de gist krijgt om te reageren
vooraleer het brood gebakken wordt (EPA, 1992)
In ieder geval komt het merendeel van de VOS-emissies vrij tijdens de bakfase.
DHV concludeerde uit metingen dat de emissies tijdens de rijs- en opmaakfase van
het brood verwaarloosbaar zijn ten opzichte van die tijdens het bakken: 0,001
g/baal meel tegenover 59 g/baal meel. Dit wordt bevestigd door Amerikaans
onderzoek (EPA, 1992). De verklaring is als volgt: het ethanol wordt weliswaar
aangemaakt tijdens het rijsproces, maar verdampt slechts in beperkte mate zolang
de temperatuur lager blijft dan 77 °C.
Over het al dan niet verbranden van het vrijgekomen ethanol in de oven bestaat
geen eensgezindheid: sommige bronnen suggereren dat minstens een deel ervan
verbrandt. In dat geval is deze vorm van naverbranding aanzienlijk relevanter in
direct gestookte ovens dan in indirecte ovens. Het NBC is echter die mening niet
toegedaan.
Op basis van het gemiddelde van deze emissiefactoren, namelijk 3,3 kg/ton, en de
broodproductie (165.297 ton in 2000), bekomt men een waarden 545 ton/jaar. De
emissie wordt gegeneerd door een groot aantal bedrijven, vermits er in
Vlaanderen 84 industriële bakkerijen en minimaal 586 warme bakkers gesitueerd
zijn.
Vermits de broodproductie in de periode 1995 – 2001 volgens de Prodcomstatistieken
van 119 naar 173 kton gestegen is, kan men ervan uitgaan dat er zich
een gelijkaardige evolutie in de emissies heeft voorgedaan.
4.3.2.3 Productie van koekjes
Voor de productie van koekjes rapporteert TNO een emissiefactor van 1 kg/ton
eindproduct. Voor Vlaanderen zou dit dit een emissie geven van 235 ton VOS in
2000.
Nochtans lijkt deze waarde aan de hoge kant te liggen. Bij de productie van
koekjes wordt immers geen gebruik gemaakt van gist (behalve voor enkele
specifieke producten zoals suikerwafels), maar wel van bakpoeder
(natriumbicarbonaat). Dit laatste agens zorgt voor een chemisch rijsproces, waarbij
CO2 wordt vrijgezet door een splitsing van H2CO3 tot CO2 en H2O. De enige
mogelijke bron van VOS is de toevoeging van alcoholhoudende aroma’s in
sommige cakes of biscuits. Deze hoeveelheden zijn evenwel erg klein.
ENVIRONMENTAL RESOURCES MANAGEMENT - ERM N.V. AMINAL, SECTIE LUCHT – PB 6323
50