Riskant leven

‘zware crimineel’ is respect, vindt Ferrainola. De oorzaken van criminaliteit zitten
niet in de jongere zelf, maar in zijn omgeving, is zijn stellige overtuiging.
In plaats van gevangenen worden ‘zijn jongens’ studenten die gestimuleerd worden
om aan hun eigen ontwikkeling te werken en beloond worden met allerlei privileges in
de organisatie. Drugsgebruik, geweld en ander delinquent gedrag wordt door de
jongens onderling aangepakt. Een belangrijk streven van de studenten is het lid -
maatschap van de eigen studentenvereniging, de Bulls Club, waardoor ze status en
verantwoordelijk heid krijgen binnen de school. En zoals op alle Amerikaanse high
schools wordt veel aan sport gedaan en krijgt kleding en materiaal veel aandacht. Na
veertien maanden vertrekken de jongeren als herboren naar een baan of een vervolg -
opleiding. Binnen vijf jaar is het Ferrainola gelukt om de eerste Glen Millsschool tot
een succes te maken. Sindsdien heeft de GMS-formule ook in Europa de aandacht
getrokken. Zeventig procent van de jongens die op Glen Mills hebben gezeten, zijn na
twee jaar niet met de politie in aanraking gekomen en hebben een huis en werk of
volgen een opleiding. Door de grote rol die jongeren zelf spelen in het groepswerk is
GMS daar met nog geen ƒ 80.000 per jongere per jaar een van de goedkoopste vormen
van residentiële hulpverlening.
Status en privileges
Belangrijke uitgangspunten van GMS zijn dat de meeste delinquente jongens niet
emotioneel gestoord zijn, maar zich crimineel gedragen om te overleven en
geaccepteerd te worden door de groep; dat delinquent gedrag verdwijnt als de jongere
in een omgeving komt waarin leeftijdgenoten en staf antisociaal gedrag unaniem
afwijzen en sociaal gedrag belonen; dat deze jongeren eindelijk een echte kans
moeten krijgen om zich te ontwikkelen op het gebied van scholing, sport en beroeps -
mogelijkheden.
Jongeren krijgen op de Glen Millsschool een vol dagprogramma. Ze wonen in groepen
die zo veel mogelijk zelf een aantal expliciete normen handhaven voor de omgang met
elkaar en met spullen en gebouwen. Wie een norm overtreedt, wordt daarmee
geconfronteerd door de groep en verliest aan status. Wie positief gedrag vertoont,
krijgt eerst een controlefunctie in de groep en vervolgens privileges en
verantwoordelijkheden op het niveau van de school. In het begin van het verblijf krijgt
een jongen zo veel mogelijk persoonlijke begeleiding van een coach, een stafmede -
werker. Later wordt die rol overgenomen door andere jongens, bijvoorbeeld de ‘big
brothers’ die zorgen voor de introductie in de studentenvereniging, de Bulls Club.
Zelfcorrigerend
De werking van de Glen Millsmethode wordt vooral toegeschreven aan de combinatie
van sterke gemeenschappelijke normen, groepsdruk, groepsidentiteit, motivatie en
het zelfcorrigerende karakter van het systeem. Het programma kent een aantal
formele momenten waarop deze punten expliciet aan bod komen. Dagelijks wordt
22