You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
mate waarin een jongere last heeft van die negatieve ervaringen en zijn er<br />
ook omstandigheden die hem voor thuisloosheid behoeden. Voor<br />
hulpverleners en beleidsmakers is het interessant om te weten welke<br />
factoren dat zijn, zodat ze daar voortaan beter op kunnen inspelen.<br />
ONDERZOEK<br />
Recent onderzoek van ontwikkelingspsychologen bevestigt dat<br />
maatschappelijke uitval van jongeren meestal het resultaat is van een<br />
proces dat begint met bepaalde vormen van probleemgedrag in de<br />
kindertijd. Zo beschrijft Loeber (1997) op basis van langdurig Amerikaans<br />
onderzoek de patronen waarlangs de risico’s zich vanaf de kinderjaren<br />
opstapelen en die zich uiteindelijk manifesteren in chronisch en<br />
gewelddadig delinquent gedrag. Deze risico’s in de ontwikkeling tijdig<br />
herkennen is belangrijk omdat de groep chronisch delinquente jongeren<br />
weliswaar beperkt is tot zo’n 5 procent van de jongeren, maar tevens<br />
verantwoordelijk is voor meer dan de helft van de jeugdmisdaad.<br />
Een belangrijk gegeven is dat kinderen die voor hun twaalfde jaar met het<br />
plegen van delicten beginnen, een vele groter risico lopen om chronisch<br />
delinquent te worden. Dat geldt vooral voor kinderen die zich al vroeg<br />
onafhankelijk beginnen te gedragen en zich onttrekken aan het gezag en<br />
toezicht van volwassenen en voor kinderen die hyperactief en impulsief<br />
zijn. Aangezien niet alle kinderen met deze kenmerken delinquent<br />
worden, moeten er ook andere factoren in het spel zijn.<br />
Loeber onderscheidt drie paden waarlangs probleemgedrag zich<br />
ontwikkelt tot chronische delinquentie: conflicten met<br />
autoriteitspersonen als teken van zwakke banden met ouders en leraren<br />
en een vervroegde tendens naar onafhankelijkheid; openlijk<br />
probleemgedrag als uiting van het onvermogen van kinderen om sociale<br />
problemen op een niet-agressieve manier op te lossen; en heimelijk<br />
probleemgedrag als uitdrukking van een tekort aan eerlijkheid en aan<br />
eerbied voor de bezittingen van anderen, waarbij diefstal vooral te zien is<br />
als een gebrek aan bereidheid en aan vaardigheden om op een sociaal<br />
aanvaardbare manier aan goederen te komen.<br />
Op deze drie paden is sprake van verergering van gedragsproblemen. Het<br />
vermijden van autoriteiten begint bijvoorbeeld met weerspannig gedrag<br />
en ontwikkelt zich via ongehoorzaamheid en verzet naar spijbelen en van<br />
huis weglopen.<br />
Bij openlijk probleemgedrag loopt het ontwikkelingspad van pesten via<br />
fysiek vechten naar gewelddadig gedrag zoals beroving en verkrachting.<br />
Heimelijk probleemgedrag begint met veelvuldig liegen en winkeldiefstal,<br />
ontwikkelt zich via vandalisme en brandstichting tot ernstige vormen van<br />
34
Change language