Riskant leven

Cultuurverschillen
De Hoenderloogroep is de afgelopen jaren begonnen met de toepassing van de Glen
Millsmethodiek in Samster, een van de groepen van ‘t Wezeveld. Volgens Cees van der
Kolk had dat duidelijke beperkingen: ‘Omdat het om een kleine groep ging, was er
minder groepsdruk en kregen de jongens geen onderwijs op het terrein. Daardoor
moesten ze vier keer per dag omschakelen van de ene cultuur naar de andere. Als hier
bijvoorbeeld van hen verwacht wordt dat ze elkaar corrigeren, krijgen ze op school
problemen met de leraren. Daarom krijgen we in Wezep de school intern, zodat
iedereen getraind kan worden in dezelfde cultuur, en school en leefgroep
geïntegreerd worden. Een andere beperking van de toepassing in Samster was dat in
de drie andere units een andere cultuur heerste en met andere methodieken werd
gewerkt. Die units zijn ook gemengd en daarin had Glen Mills ook een bijzonder
effect, want de jongens van Samster werden ineens aantrekkelijker. Het gaf meisjes
meer status om verkering te hebben met zo’n “bendejongen”. ’
Het verschil in schaal had ook een ander belangrijk inhoudelijk verschil tot gevolg: ‘In
de Verenigde Staten heeft Glen Mills 750 studenten die lid kunnen worden van een
vereniging en daardoor een wereld aan privileges kunnen binnengaan. Die vereniging
heeft een sterke informele structuur. Als alternatief hebben wij een certificaten -
systeem gebruikt, maar dat heeft als nadeel dat ook jongeren zonder leider -
schapskwaliteiten in de top kunnen komen. Het is een keer gebeurd dat een jongen op
die manier een belangrijke positie kreeg, terwijl de groep hem niet als leider
accepteerde. Dat is een probleem dat je kunt krijgen wanneer de formele en informele
structuur niet samenvallen.’
No-nonsense mentaliteit
In 1997 zijn de ervaringen op Samster geëvalueerd. ‘Van de dertien jongens die
vertrokken waren, ging het met acht jongens nog steeds goed en met vijf niet. Onder
“goed” versta ik dat ze niet met de politie in aanraking zijn gekomen, geen drugs
gebruiken, werk hebben of naar school gaan en een goede woonplek hebben. We
zeggen altijd: als je hier weggaat, moet je op een acht zitten, want je valt altijd terug.
We zien dat de jongens van Samster in kortere tijd meer voor zichzelf bereiken,bijvoor -
beeld wat betreft hun toekomstoriëntatie. Dat komt omdat in de Glen Millsaan pak
weinig energie wordt besteed aan wij-zijspelletjes met de leiding. De resultaten
beklijven omdat de jongens veel gedrag aanleren dat door hun omgeving gewaar deerd
wordt. Als ze hier bijvoorbeeld leren opruimen, doen ze dat thuis of op school ook.
Door de positieve reacties blijven ze op het goede spoor. Wij doen hier veel aan sport
en stimuleren jongens die vertrekken om lid te worden van een sportclub. Jongens die
geïnteresseerd zijn in computers adviseren we naar een computerclub te gaan.’
Cees van der Kolk werkt al vanaf 1975 bij de Hoenderloogroep. Toen hij in 1993 op een
internationaal congres een uitnodiging kreeg van Sam Ferrainola, de directeur van de
Glen Millsschool, ging er een wereld voor hem open: ‘De traditionele manier om het
24