Riskant leven

Voorman
John Goessens is adjunct-directeur van Nové, Apeldoorn, een onderdeel van Stichting
De Opbouw. Hij is voorzitter van de stuurgroep die YAR in Nederland introduceert en
houdt zich onder andere bezig met het werven van fondsen voor het Nederlandse
project. ‘Twee jaar geleden is een van onze medewerkers, Josée Jansen, naar Engeland
geweest omdat ze op zoek was naar een andere aanpak voor randgroepjongeren en
jongeren die zo goed als thuisloos waren. Nadat zij daar Hanneke Bots van
Hogeschool Windesheim had ontmoet, kwam ze bij mij om de mogelijkheid te
bespreken om YAR naar Nederland te halen. Toevallig was Oss vanuit een heel andere
hoek ook bezig om hetzelfde traject te doorlopen en had de SJM in Maastricht ook
belangstelling. Toen ik dat in de gaten kreeg, ben ik me gaan inzetten om al die
energie in dezelfde baan te leiden, zodat we vanuit drie locaties aan hetzelfde doel
zouden werken. Tot nu toe gaat dat goed. Inmiddels ben ik namens De Opbouw
samen met Irene Rouwenhorst van ondersteuningsorganisatie Spectrum bezig om
namens alledrie projecten fondsen te werven voor de residentie en de training van
vrijwilligers in Nederland.’
Hulverleningsparadigma
Ondanks de cultuurverschillen met de Verenigde Staten en Engeland is John Goessens
ervan overtuigd dat YAR ook in een Nederlandse versie kan aanslaan: ‘Wij hebben hier
in Apeldoorn een groep jongeren voor wie we al jaren erg actief bezig zijn met het
zorgen voor betere randvoorwaarden zoals werk, huisvesting, een sociaal netwerk en
contact met de ouders. Toch zie je bij deze groep vaak een terugval, omdat het bij de
jongeren ontbreekt aan motivatie om hun eigen situatie te veranderen. Zolang we
niets aan die motivatie doen, redden we het net aan om te voorkomen dat een
bepaalde groep dakloos wordt, bijvoorbeeld door ze op te vangen in leefgroepen of
gastgezinnen. Het gaat met die groep echter gauw mis en je ziet een patroon van zich
steeds herhalende problemen. Zo gauw we ons als hulpverleners terugtrekken, begint
het weer opnieuw. Justitie ziet dat patroon ook bij de groep recidiverenden. De
bedoeling van YAR is om dat soort patronen te doorbreken. Veel methodieken voor
deze doelgroep zijn in eerste instantie gericht op gedragsverandering. YAR begint bij
de motivatie van de jongeren en de confrontatie met hun eigen belemmerende
overtuigingen om zo te komen tot nieuwe doelen waar ze ook verantwoordelijkheid
voor nemen. Dit proces moet plaatsvinden in een duidelijke en veilige omgeving,
maar dat geldt ook voor veel andere methoden.
Om te zorgen dat de resultaten beklijven is een natraject nodig met individuele
begeleiding waarin de jongere zijn doelen kan uitwerken. Voor dertig jongeren zijn
daarom minstens evenveel coaches nodig. Die coaches zijn vrijwilligers die hetzelfde
traject doorlopen als de jongere. Ook dat is een nieuwe manier om vrijwilligers in te
zetten. Ze krijgen als regel mee dat de problemen van de jongeren min of meer een
uitvergroting zijn van zaken waar ze zelf tegenaan lopen en dat ze geen vragen moeten
51