advies - ACVZ

c. stel in de onder 6.a genoemde centrale detentiecentra vreemdelingenconsulenten aan
en geef die de opdracht om de coördinatie en bewaking van de voorbereiding van de
uitzetting en al hetgeen daarvoor nodig is ter hand te nemen
d. bevorder dat de Vreemdelingenkamers zittingen houden in de onder a. genoemde
inrichtingen en bevorder eveneens dat de diplomatieke vertegenwoordigers van de
landen van herkomst van de illegalen naar die inrichtingen kunnen komen. Daar kunnen
de illegalen worden gehoord en reispapieren worden afgegeven. Zo hoeven zij veel
minder vaak naar de ambassades te worden vervoerd;
e. stem de beschikbare capaciteit van cellen en transport beter af op de behoefte in de
praktijk.
Aanbevelingen gericht op de mogelijkheden van het strafrecht:
7. Zet het instrument in van de voorwaardelijke gevangenisstraf
Bevorder door een aanwijzing daartoe aan het OM, dat aan de rechter in daartoe geëigende
gevallen wordt gevraagd de ‘criminele’ illegaal een deels voorwaardelijke vrijheidsstraf
op te leggen, onder de bijzondere voorwaarde dat hij meewerkt aan de vaststelling
van zijn identiteit, uit Nederland vertrekt en niet meer terugkeert voor een periode
van vijf, respectievelijk tien jaar.
8. Maak strafonderbreking mogelijk bij vertrek uit Nederland
De ACVZ vindt dat het mogelijk moet zijn om de straf van een veroordeelde illegale
vreemdeling te onderbreken als hij Nederland daadwerkelijk verlaat. Daartoe zou de
“Regeling Tijdelijk Verlaten van de Inrichting” van 24 december 1998, een extra artikel
(38a) moeten krijgen. Dat geeft de overheid de mogelijkheid om een vreemdeling uit
Nederland uit te zetten terwijl hij nog een gedeelte van de straf tegoed heeft. Komt de
vreemdeling na zijn uitzetting alsnog terug in Nederland dan weet hij dat hij alsnog het
restant van de straf moet uitzitten.
9.Creëer mogelijkheden voor voorwaardelijke invrijheidstelling.
Realiseer zonodig vooruitlopend op een algehele wijziging van het stelsel van
Vervroegde Invrijheidstelling (VI), specifiek voor veroordeelde illegalen een regeling
voor voorwaardelijke invrijheidstelling. Bij deze voorwaardelijke invrijheidstelling zou
uitdrukkelijk als voorwaarde moeten gelden dat betrokkene aan de vaststelling van zijn
identiteit meewerkt, dat de daadwerkelijke uitzetting wordt voorbereid en dat betrokkene
niet terugkeert naar Nederland.
10. Gebruik de Strafrechtelijke Opvang Verslaafden (SOV-maatregel) ook voor illegalen.
Voor verslaafde illegalen met herhaalde drugsgerelateerde criminaliteit, kan een aangepaste
SOV-maatregel worden gehanteerd. Drugsvrij zijn, zal zowel de mogelijkheden tot
terugkeer bevorderen, als de Nederlandse samenleving veiliger maken, mocht uitzetting
onmogelijk zijn. De ACVZ beveelt met nadruk de inzet van de voorwaardelijke SOV aan.
11. Overweeg de maatregel van Ter Beschikking Stelling (TBS) ook in uitzonderlijke en geëigende
situaties voor illegalen.
De ACVZ adviseert om de maatregel van TBS voor illegale vreemdelingen minder strikt
uit te sluiten dan nu gebruikelijk is. De maatregel zou moeten gelden voor vreemdelingen
die ontoerekeningsvatbaar zijn bij het plegen van een ernstig misdrijf en van wie
uitzetting moeilijk, zo niet onmogelijk zal zijn. Het niet inzetten van die maatregel
levert ernstige risico’s voor de Nederlandse samenleving op.
10