advies - ACVZ

evoegdheid tot staandehouding ter inbewaringstelling, of een ophouding ter inbewaringstelling
(waarbij tegelijkertijd het woord verhoor in artikel 50 kan worden gewijzigd
in gehoor). Ook als de bevoegdheid op grond van het derde lid van artikel 50 Vw 2000
zo zal zijn geformuleerd dat het strekt tot staandehouding ter inbewaringstelling staat
daarmee niet vast dat de overgang van het strafrecht naar de bewaring ter fine van uitzetting
hiermee op elkaar is afgestemd Een met toezicht belaste ambtenaar dient de
vreemdeling dan staande te houden of op te houden voor verhoor. Deze ambtenaar is
niet altijd op het tijdstip van de strafrechtelijke invrijheidsstelling op grond van het
strafrecht aanwezig. Daarom adviseert de ACVZ tevens nader te onderzoeken of en in
hoeverre de genoemde bevoegdheid ex artikel 47, eerste lid onder c Vw 2000, kan worden
gegeven aan personen die op het moment van vrijlating aanwezig zijn. Gedacht kan
worden aan de Officieren van Justitie en leidinggevende functionarissen in de penitentiaire
inrichtingen.
3.3.3. Duur van de detentie
Artikel 59 lid 1a Vw 2000 stelt geen maximale termijn voor de bewaring. Dit betekent
overigens niet dat een ongelimiteerde duur van de bewaring geoorloofd is. Uit de jurisprudentie
volgt dat de bewaring niet langer mag duren dan strikt noodzakelijk is met het
oog op de uitzetting. De bewaring dient tevens evenredig te zijn aan het beoogde doel;
de uitzetting. In 1997 heeft de Rechtseenheidskamer een aantal duidelijke richtlijnen
geformuleerd. 34 De Rechtseenheidskamer heeft bepaald dat in principe na maximaal zes
maanden (maar soms al eerder) het belang van de vreemdeling bij opheffing van de
bewaring zwaarder zal gaan wegen dan het belang van verweerder om de vreemdeling
ter fine van uitzetting in bewaring te houden, zodat de bewaring dan – behoudens uitzonderingsgevallen
- niet langer gerechtvaardigd is te achten. Met bovengenoemde uitspraak
heeft de Rechtseenheidskamer de eerdere jurisprudentie op dit punt bevestigd. 35
In haar uitspraak heeft de Rechtseenheidskamer overigens niet aangegeven waarom de
standaard maximum duur op zes maanden is gesteld. Rechtspraak van de Afdeling
Bestuursrechtspraak van de Raad van State is op dit punt nog niet voorhanden.
De Rechtseenheidskamer heeft zich met het formuleren van deze richtlijnen overigens
ontvankelijk getoond voor het standpunt van de staatssecretaris dat het onwenselijk is
aan de duur van de bewaring een vaste termijn te verbinden. Deze contra-indicaties zijn
nu staand beleid en het is de Staatssecretaris vrij deze in te roepen. Uit haar uitspraken
volgt dat, kort gezegd, de vreemdelingenbewaring niet langer mag duren dan zes maanden,
tenzij sprake is van één van de, hierna genoemde, door de Rechtseenheidskamer
geformuleerde omstandigheden (contra-indicaties).
De termijn van zes maanden kan onder meer worden verschreden indien 36 :
Het belang van de Staatssecretaris bij de verwijdering van de betrokken vreemdeling
aanmerkelijk groter is dan in het algemeen het geval is, bijvoorbeeld wanneer er sprake is
van ongewenstverklaring of zware criminele antecedenten; in geval van een strafrechtelijke
detentie van zeven dagen is geen sprake van zware criminele antecedenten. 37
De vreemdeling het onderzoek naar de vaststelling van de identiteit of nationaliteit
frustreert; een eventuele termijnoverschrijding komt bij non-coöperatief gedrag van de
34 Rechtbank ‘s-Gravenhage (REK) 21 augustus 1997, RV 1997, 65 m.nt. BPV.
35 Zie ook rechtbank ‘s-Gravenhage zp Amsterdam 30 juli 1996, RV 1996, 71 m.n. PBAU; rechtbank ‘s-Gravenhage
zp Amsterdam 22 oktober 1996, AWB 96/9984; rechtbank ‘s-Gravenhage (REK) 1 juli 1997, AWB 97/6295.
36 Deze overigens niet limitatieve gronden zijn nu staand beleid zie A5/5.3.5 Vc 2000.
37 Rechtbank ‘s-Gravenhage zp Haarlem 27 februari 1998, RV 1998, 65 m.nt. PJAMB.
34