advies - ACVZ

het doel van de vrijheidsbeneming. Indien in de nationaal rechtelijke procedure fouten
zijn gemaakt levert dit niet per definitie retrospectief de onrechtmatigheid van de detentie
op. Het Hof merkt daarover in haar uitspraak Samy vs. Nederland op dat het afhangt
van de omstandigheden van de zaak of een procedurefout al dan niet de onrechtmatigheid
van de detentie oplevert. 29 Dit hangt af van de rechtsbasis alsmede van de duur van
de detentie en de voortvarendheid van de autoriteiten (in de uitzettingsprocedure) om
de identiteit en nationaliteit vast te stellen.
De rechter moet zodanige bevoegdheden bezitten dat gesproken kan worden van een
effectief rechtelijk toezicht. De termijn waarbinnen de rechter benaderd moet kunnen
worden dient kort te zijn. Een periode van ongeveer twintig dagen van de instelling van
het (eerste) beroep tot en met de uitspraak kan in principe in het licht van artikel 5 lid 4
EVRM door de beugel. 30
3.3 Nederlandse wet- en regelgeving
3.3.1 Wettelijke grondslag, grond van de vreemdelingenbewaring
Artikel 5 EVRM alsmede artikel 15 Grondwet bepalen dat men slechts in de gevallen bij
of krachtens de wet bepaald van zijn vrijheid ontnomen mag worden. De bevoegdheid
ter zake is neergelegd in artikel 59 van de Vreemdelingenwet 2000 (oud artikel 26 Vw
1965). De categorie vreemdelingen waarover dit advies zich uitstrekt valt onder artikel 59
lid 1a Vw 2000. Kortheidshalve wordt een volledige bespreking van voornoemd artikel
achterwege gelaten; de bewaring ex artikel 59 lid 2 Vw 2000 wordt buiten beschouwing
gelaten.
Indien de openbare orde zulks vordert met het oog op de uitzetting, kan de maatregel
van bewaring worden opgelegd. Hiervan is meestal slechts sprake indien er ten aanzien
van de vreemdeling aanwijzingen zijn voor het vermoeden dat hij zich aan de uitzetting
zal onttrekken. De bewaring mag niet worden opgelegd op basis van uitsluitend overwegingen
van algemene aard: zij moet gerelateerd zijn aan feiten en of omstandigheden die
betrekking hebben op de persoon van de vreemdeling. Steeds zal nagegaan moeten worden
of de bewaring door de openbare orde met het oog op de uitzetting wordt gevorderd.
Daarbij dienen de belangen van de vreemdeling afgewogen te worden tegen het algemene
belang (Vc 2000 A5/5.3.3).
Met deze maatstaven voldoet de vreemdelingenbewaring aan de in par. 3.2.1 besproken
uit artikel 5 EVRM voortvloeiende criteria.
3.3.2. Voorlopig bevel tot bewaring
Het oude beleid zoals neergelegd in Vc 2000 A5/5.3.7 beoogde in het kort dat in het
voorkomende geval dat een vreemdeling na strafrechtelijke detentie in vreemdelingenbewaring
diende te worden gesteld, onder bepaalde omstandigheden al tijdens die strafrechtelijke
detentie een voorlopig bevel tot bewaring kon worden opgelegd, opdat werd
29 EHRM 4 december 2001, Samy vs. Nederland, appl. nr. 36499/97, p. 13; EHRM 4 augustus 1999, Douiyeb vs.
Nederland, appl. nr. 31464/96, §§ 44-45; zie ook EHRM 10 juni 1996, Benham vs. Verenigd Koninkrijk, Reports
1996-III, §§ 41-42 .
30 EHRM 18 september 2001, appl. nr. 49832/00 (Döner vs. Nederland): 18 maart 1999 beroep ingesteld, 8 april
1999 uitspraak vormt geen schending van artikel 5 lid 4 EVRM; EHRM 18 september 2001, appl. nr. 49820/99
(Erdogan vs. Nederland): 17 maart 1999 beroep ingesteld, 6 april 1999 uitspraak vormt geen schending van artikel
5 lid 4 EVRM.
32