advies - ACVZ

ling die niet mee wil werken aan het onderzoek aangaande zijn identiteit (welke
geschiedt met het oog op diens uitzetting) valt onder voornoemd criterium. 22 Het Hof
concludeert dit mede op grond van het eerdere vastgestelde in het Chahal-arrest dat de
detentie niet hoeft te worden beschouwd als noodzakelijk, maar dat het voldoende is
wanneer de detentie ‘appropriate’; geschikt c.q. passend is ten behoeve van de uitzetting.
Dit kan onder meer het geval zijn indien de vreemdeling zich onttrekt, of heeft onttrokken
aan het onderzoek.
Wanneer is nog sprake van dat “action is being taken” met het oog op uitzetting? Volgens
vaste jurisprudentie van de Europese Commissie voor de Rechten van de Mens (ECRM)
en van het Hof is daarvan slechts sprake wanneer de uitzettingsprocedures voldoende
voortvarend, ‘with due diligence’ wordt uitgevoerd. Wat dit met zich brengt wordt in de
volgende subparagraaf uitgewerkt.
3.2.2 Toelaatbare duur van de bewaring
Uit het voorgaande zijn geen harde criteria en tijdslimieten af te leiden met betrekking
tot de maximaal toelaatbare duur van de bewaring. Toch zijn er – mede in het licht van
de Straatsburgse jurisprudentie – wel enkele vuistregels te ontwikkelen.
In een aantal uitspraken van respectievelijk de Europese Commissie voor de Rechten
van de Mens en het Hof is artikel 5 EVRM met betrekking tot de toegestane duur van de
bewaring uitgelegd. Deze betreffen overigens met name uitleveringszaken. Artikel 5
EVRM bepaalt ten aanzien van de duur van de uitleveringsdetentie niets expliciets; zij
kan in beginsel zo lang duren als nodig is met het oog op het effectueren van de uitlevering.
Hetzelfde geldt in principe voor de vreemdelingenbewaring.
Zo lezen de Commissie en het Hof in artikel 5 lid 1 sub f EVRM de eis dat de uitleverings,-
of uitzettingsprocedure met de vereiste spoed wordt afgehandeld. De overheid
dient “requisite diligence” aan de dag te leggen. 23
In de (uitleverings)zaak Kolompar tegen België sprak de Commissie in dit verband van
een verplichting tot het nemen van “positive steps”, die niet wegvalt door de inactiviteit
van de gedetineerde persoon. 24 De Commissie oordeelde dat in artikel 5 lid 1 besloten
ligt dat de uitleveringsdetentie ophoudt geoorloofd te zijn indien de uitleveringsprocedure
niet met de vereiste spoed door de autoriteiten wordt afgewikkeld. De verzochte
Staat diende er zorg voor te dragen dat het voortduren van de uitleveringsprocedure niet
leidt tot een onevenredige verhouding tussen het individuele belang bij persoonlijke
vrijheid en de plicht van de verzochte Staat tot het nakomen van het uitleveringsverdrag.
In het gegeven geval hadden de Belgische autoriteiten positieve stappen moeten
nemen tot het bespoedigen van de procedure, waaraan klagers beweerdelijk passiviteit
niet afdeed. Het Hof meende evenwel dat de detentieduur van meer dan 2 jaar en 8
maanden niettemin onder artikel 5 lid 1 sub f EVRM gerechtvaardigd was, nu deze lange
duur voor het grootste deel aan de vreemdeling was toe te schrijven. 25
22 EHRM 4 oktober 2001, Agnissan vs. Denemarken, appl. nr. 39964/98, p. 11.
23 ECRM 26 februari 1991, Kolompar vs. België, RV 1991, 94 m.nt. AHJS, § 62, respectievelijk EHRM 22 maart 1995,
Quinn vs. Frankrijk, Series A-311, § 46.
24 ECRM 26 februari 1991, Kolompar, RV 1991, 94, §§ 67-68.
25 EHRM 24 september 1992, Kolompar, RV 1992, 98 m.nt. AHJS, § 42.
29