StAB Jurisprudentietijdschrift 2013, 1

De rechtbank overweegt als volgt. De inrichting van eiseres
verrichtte in de zomer van 2011 activiteiten met betrekking
tot het bouwproject “Sporen in Arnhem”. Verweerder heeft
toen vastgesteld dat de inrichting ook gedurende nachte-
lijke uren in gebruik was, buiten de in artikel 1.4.1 van de
milieuvergunning van 22 november 2010 toegestane
bedrijfstijden. Dit is tussen partijen ook niet in geschil.
Uit het verhandelde ter zitting is de rechtbank gebleken
dat verweerder met het opleggen van de last onder
dwangsom niet zozeer het oog had op het stilleggen van
de werkzaamheden doch meer op een signaal aan de
buitenwereld dat dit soort situaties niet gedoogd wordt.
Desgevraagd is ter zitting door de gemachtigde van ver-
weerder immers verklaard dat de oplegging van de last
onder dwangsom niet gericht was op het stilleggen van
de activiteiten van de inrichting van eiseres. De activiteiten
moesten doorgaan, gelet op het grote maatschappelijke
belang dat met de voortgang van het bouwproject “Sporen
in Arnhem” was gemoeid, aldus de gemachtigde. Ook de
hoogte van de opgelegde dwangsom duidt er naar het
oordeel van de rechtbank op dat verweerder veeleer een
signaal heeft willen afgegeven dan daadwerkelijk de
werkzaamheden stilleggen.
De rechtbank is van oordeel dat verweerder zijn
bevoegdheid tot het opleggen van een last onder dwang-
som aldus voor een ander oogmerk heeft gebruikt dan
waarvoor die bevoegdheid door de wetgever is bedoeld.
Het handelen van verweerder was immers niet gericht op
het beëindigen van de overtreding. Hieruit volgt dat ver-
weerder heeft gehandeld in strijd met het in artikel 3:3
van de Awb neergelegde verbod van détournement de
pouvoir. Nu reeds hieruit voortvloeit dat het bestreden
besluit voor vernietiging in aanmerking komt, kan hetgeen
door eiseres verder nog naar voren is gebracht, onbespro-
ken blijven.
De rechtbank ziet, in aanmerking genomen deze vernieti-
gingsgrond, aanleiding om ten aanzien van het bestreden
besluit met toepassing van artikel 8:72, vierde lid, onder
c, van de Awb zelf in de zaak te voorzien. De rechtbank
zal het bezwaar tegen de last gegrond verklaren en de
opgelegde last herroepen.
Milieu/natuur/water
13-07
ABRvS 24 oktober 2012, nr.
201101092/1/A4 (GS Noord Brabant)
(LJN: BY1068)
Casus
Afwijzing van verzoeken om handhavend op te tre-
den tegen het zonder vergunning krachtens de
Natuurbeschermingswet 1998 (NB-wet 1998) ont-
trekken van grondwater in de omgeving van Natura
2000-gebieden. Appellante stelt zich op het stand-
punt dat geen beroep kan worden gedaan op de
uitzondering van de vergunningplicht voor bestaand
gebruik als bedoeld in artikel 19d, derde lid, van de
Nbw 1998. Voorts heeft het college zich volgens
appellante ten onrechte op het standpunt gesteld
dat concreet zicht op legalisatie bestaat.
Rechtsvragen
1. Is er sprake van een uitzondering van de vergun-
ningplicht?
2. Bestaat concreet zicht op legalisatie voor zover
wel in strijd met de NB-wet 1998 wordt gehandeld?
Uitspraak
31
Niet in geschil is dat het onttrekken van grondwater
gevolgen heeft voor de Natura 2000-gebieden en
dat het onttrekken van grondwater op de locaties
waarop de handhavingsverzoeken zien, bestaand
gebruik is als omschreven in de NB-wet 1998 (oud).
Volgens jurisprudentie van de Afdeling kan ech-
ter bij bestaand gebruik dat kan worden aangemerkt
als de exploitatie van een project in de zin van de
Habitatrichtlijn geen beroep worden gedaan op de
uitzondering van de vergunningplicht wanneer voor
dit gebruik niet reeds vóór de referentiedatum van
10 juni 1994 voor Vogelrichtlijngebieden toestem-
ming is verleend dan wel anderszins niet vaststaat
dat dit gebruik vóór die datum rechtmatig tot stand
is gebracht. Dit houdt verband met het bepaalde in
de Habitatrichtlijn. De hier betrokken gebieden zijn
vóór 10 juni 1994 aangewezen als Vogelrichtlijnge-
bieden. Er is niet gebleken dat de grondwateronttrek-
kingen vóór 10 juni 1994 rechtmatig tot stand zijn
StAB 1 / 2013