Het verhaal van twee steden - files.slau.nl

de getijdenkalender, de stelling van Pythagoras. In elk geval praat
hij alsof hij aan het zingen is en daarom mijden de mensen hem als
ze haast hebben.
Terug naar het kasteel: Amadeu is geboren in de Mouraria,
de oude Morenwijk, en hij is hier ook opgegroeid. Tussen lichtekooien,
rode wijn en gegrilde sardientjes eind juni op het feest van
Sint-Jan. Niemand zou het raar hebben gevonden dat hij fadista
werd als daar niet dat ene kleine detail was geweest, en dan bedoel
ik niet dat hij stottert, want hij zingt prima, maar het feit dat hij
zwart is. Zijn moeder was een Kaapverdiaanse varina, zo’n typisch
Lissabonse visverkoopster met een grote mand op haar hoofd, en
zijn vader een matroos uit Cabinda.
‘Waar kom je nou eigenlijk vandaan?’ wordt hem regelmatig
gevraagd. Dan haalt hij zijn schouders op en legt uit dat hij in de
Mouraria is geboren. ‘Ja, oké, maar waar kwam je vader vandaan?
Uit Cabinda? Dan ben je Angolees.’ Dat irriteert mijn vriend: ‘Ga
toch weg! Hoe kan ik nou een Angolees zijn als ik daar nog nooit
ben geweest en als mijn moeder uit Kaapverdië komt?’ De anderen
wuiven zijn vraag weg: ‘Dan ben je dus Afrikaan, man, maak je niet
zo druk.’ Hij wil alleen maar gewoon een zwarte uit de Mouraria
zijn. En vooruit, fadista, maar dat is misschien iets te pretentieus.
‘Je zou moeten rappen,’ zeggen ze tegen hem, ‘rap, dát is muziek
van zwarten.’ Amadeu wordt er doodmoe van: ‘Ze willen met alle
geweld een zwarte Amerikaan van me maken, zoals die gangstajongens
hier, die niet eens weten waar ze vandaan komen.’
Sommige mensen drinken om te vergeten. Amadeu, die niet
dol is op wijn en zelfs niet op bier, drinkt opdat de anderen hem
vergeten, ik bedoel, nooit vergeten dat hij een echte Lissabonner is.
En die wijn van hem, wordt me ineens duidelijk, zijn de kantelen.
Het kruisje aan een zilveren kettinkje om zijn hals − kantelen. De
leeuw van Sporting − kantelen. Zijn pose van een goochemerd, zijn
platte fadobargoens, zijn manier van lopen − allemaal kantelen. Of
duinen en plastic palmen op een tropisch strand. Ik kijk hem aan
en weet niet wat ik moet zeggen. Het is een zwoele middag en het
uitzicht daar bij het kasteel, waar we zitten, is balsem voor de ziel.
70