Het verhaal van twee steden - files.slau.nl

En tevens het balkon waarop keizer Wilhelm II op 1 augustus 1914
het begin van de Eerste Wereldoorlog verkondigde.
Het Duitse keizerrijk is terug te vinden in de grote Berliner
Dom, op nog geen steenworp afstand van Liebknechts balkon.
En dan moeten we nog bij Hitler aankomen, en de Muur. Of
daarvoor, de Gründerzeit, toen het zojuist verenigde Duitsland het
machtigste land was van continentaal Europa.
Dat is het nu weer.
En Berlijn is de hoofdstad van Europa. En net als dat achterland
is Berlijn een lappendeken. Wat wel duidelijk is geworden, het
is een lappendeken waar literatuur nog een zeer duidelijk onderdeel
van de stof is – en dat nog wel even zal blijven.
Schrijvers hoeven de straat maar op en neer te schrijven wat
ze zien.
Je gaat op een bankje zitten en pakt de proloog van je laatste
roman, vertaald in het Duits.
Dan begin je te lezen.
Je leest in een taal die de jouwe niet is, en je leest woorden
voor die jij nooit hebt geschreven.
Maar je kijkt op, naar de diepblauwe lucht, het veld vol sneeuw
voor je, en naar de Berliner Dom en je denkt: Er zijn twee soorten
steden in de wereld. Berlijn en de rest. Als je alle activa bij elkaar
optelt, staat de teller altijd op winst.
Misschien is het zo dat als je ouder wordt, het lastiger wordt
om gedachten in handelingen om te zetten – en daarom blijft het allemaal
in je hoofd zitten en wordt het zwaar, daar – soms bijna niet
meer te dragen.
Misschien is de beste hulp die je kunt krijgen daarom soms
een harde zet.
Maar misschien ook niet.
Berlijn is een jonge stad. Berlijn geeft je het gevoel jong te zijn.
Berlijn houdt van ruimte, van openingen, Berlijn biedt de ruimte iets
te ontplooien.
De grond te verlaten. Te vliegen.
En de laatste blik die je op Berlijn werpt, is gelijk aan je eerste.
77