VOORLEZING VAN PAULUS's BRIEF AAN DE GALATEN,1531

egeert de duivel oppermachtig op de gehele aarde; deze mening is waarlijk de kop
van de slang en de strik waarin de duivel alle mensen vangt en gevangen houdt. Alle
mensen denken van nature, dat de wet tot gerechtigheid leidt. Op deze tegenwerping:
'Waartoe dient de wet dan, als zij niet rechtvaardigt', antwoordt Paulus nu: Zij is niet
gegeven om te rechtvaardigen, maar
3:19 ... Zij (de wet) is om der overtredingen wil daarbij gesteld ...
Alle dingen verschillen van elkaar, daarom ook hun gebruik. Men mag het gebruik
van de dingen niet door elkaar halen. 'Een vrouw zal geen mannenkleren dragen en
de man zal geen vrouwenkleren aantrekken ' (Deuteronomium 22:5). De man is niet
geschapen om te weven en de vrouw is niet geschapen om oorlog te voeren. Iedereen
is bestemd voor een eigen plaats en een eigen werk. De predikant en de bisschop
moeten onderwijzen, de koning en de vorst moeten regeren, het volk moet de
overheden gehoorzamen, enz.
Zo behoren alle schepselen in hun orde en op hun plaats hun dienst te verrichten. De
zon moet overdag schijnen, de maan en de sterren 's nachts, de zee moet haar vissen
geven, de aarde haar vruchten, het bos zijn dieren en zijn hout, enz.
Zo zal ook de wet zich geen vreemde functie aanmatigen, zich dus niet met de
rechtvaardiging bemoeien, maar de rechtvaardiging alleen aan de genade, de belofte
en het geloof overlaten. De monniken mogen dan al vasten en bidden, zich anders
kleden dan het overige christenvolk; zij mogen voor mijn part dat en nog meer doen
om hun vlees te temmen en te kastijden, maar aan deze oefeningen mogen zij niet
toeschrijven dat zij dienen ter rechtvaardiging tegenover God; dit is een vreemde
dienst, die men aan die oefeningen niet mag toekennen. Wat is dan de functie van de
wet? Overtreding. Een waarlijk mooie functie. 'De wet is om de overtredingen erbij
gevoegd', zegt Paulus, dat wil zeggen los van de beloften en na de beloften is ook de
wet toegevoegd, totdat het Zaad zou komen, enz. Zo staat het ook in Romeinen 5:20:
de wet is daartussen ingekomen, dus na de beloften van genade tot op Christus, Die
de beloften zou vervullen.
Hier moet over het tweevoudig gebruik van de wet gesproken worden.
1. Ten eerste is er het burgerlijk gebruik. God heeft de burgerlijke wetten, ja eigenlijk
alle wetten voorgeschreven, om de overtredingen binnen de perken te houden. En zo
is de gehele wet gegeven, om de zonden te voorkomen. Rechtvaardigt dan de wet,
die de zonden binnen de perken moet houden? Nooit ofte nimmer. Dat ik niet
doodsla, geen echtbreuk pleeg, niet roof, dat ik mij verre houd van andere zonden,
dat doe ik niet vanuit mijn diepste innerlijk of uit liefde tot het goede, maar omdat ik
het zwaard en de beul vrees. Die voorkomen het kwaad, zoals banden en ketenen de
leeuw of de beer verhinderen, dat zij het een of ander verscheuren dat op hun weg
komt. Dus als ik de zonde nalaat, is dat nog geen gerechtigheid, maar eerder een
teken van mijn ongerechtigheid. Zoals dus het woedende en razende monster aan de
ketting gelegd wordt, opdat het niet te keer gaat tegen alles wat het tegen komt, zo
bindt de wet de dolzinnige en razende mens, dat hij niet al te zeer zondigt. En zo is
de dwang het teken ervoor, dat zij, die de dwang nodig hebben (en dat zijn allen, die
buiten Christus leven) niet rechtvaardig zijn, maar eerder goddelozen en razenden
zijn, die men met de banden en de kerker van de wet moet temmen, opdat zij niet
zondigen. En zo kan de wet niet rechtvaardigen.
De voornaamste zin en toepassing van de wet is, de goddelozen in toom te houden.
Want de duivel regeert over de gehele wereld en drijft de mensen tot alle mogelijke
schanddaden. Daarom heeft God overheid, ouders, leraars, wetten, banden en alle
burgerlijke verordeningen ingesteld, opdat zij, als zij dan al verder niets klaarspelen,